Diabły nadchodzą
| Autor | |||
|---|---|---|---|
| Typ utworu |
tom opowiadań | ||
| Wydanie oryginalne | |||
| Miejsce wydania | |||
| Język | |||
| Data wydania | |||
| |||
Diabły nadchodzą[1] – debiutancki tom opowiadań Miodraga Bulatovicia, wydany drukiem w 1955 r. Ze względu na eksperymenty formalne, nowatorstwo oraz podejmowanie przez autora nietypowej tematyki, tom został uznany przez jugosłowiańską krytykę literacką za kontrowersyjny i stanowiący estetyczny przełom w literaturze serbskiej[2].
Treść[edytuj | edytuj kod]
Tom składa się z dziewięciu opowiadań o zróżnicowanej długości. Najkrótsze z nich mają zaledwie kilka stron, podczas gdy najdłuższe (Crn, Tyrania) to rozbudowane, obszerne teksty podzielone na podrozdziały. Bohaterami opowiadań zawartych w tomi są ludzie z marginesu, żyjący gdzieś na peryferiach Belgradu: włóczędzy, schizofrenicy, szaleńcy, zapoznani artyści[1], ale także (np. w opowiadaniach Wyjście z kręgu i Crn) ludzie małych czarnogórskich wiosek doświadczający okropności wojny. Walory literackie tomu oraz jego nowatorstwo Joanna Rapacka ujmuje w następujący sposób: Chorobliwie wykrzywiona wizja rzeczywistości, zlekceważenie wszystkich zwyczajowych zakazów tematycznych, groteskowy i karykaturalny sposób traktowania bohaterów, wreszcie ich swoisty dobór spośród ludzi psychicznie lub fizycznie upośledzonych, wszystko to - nagromadzone w stopniu w literaturze serbskiej dotychczas nie spotykanym - wywołało polemikę w prasie literackiej[3].
Opowiadanie Crn (Czarny) stanowi zalążek opublikowanej w 1967 r. powieści Bohater na ośle[1].
Zawartość tomu[edytuj | edytuj kod]
- Izlaz iz kruga, pol. wyd. pt. Wyjście z kręgu, przekł. M. Bobrownicka, na łamach czasopisma Kierunki 1961, nr 48, s. 6–7.
- Priča o sreći i nesreći, pol. wyd. pt. Opowieść o szczęściu i nieszczęściu, przekł. D. Ćirlić-Straszyńska, w: Największa tajemnica świata i inne opowiadania, Warszawa 1977, s. 5-18.
- Crn
- Insekti, pol. wyd. pt. Robactwo, przekł. M. Krukowska, w: Specjalni wysłannicy, Warszawa 1971; ponownie: Największa tajemnica świata i inne opowiadania, Warszawa 1977, s. 46-89.
- Ljubavnici, pol. wyd. pt. Kochankowie, przekł. A. Dukanović, w: Antologia noweli jugosłowiańskiej, Warszawa 1964; ponownie: Największa tajemnica świata i inne opowiadania, Warszawa 1977, s. 19-45.
- Tiranija, pol. wyd. pt. Tyrania, przekł. D. Ćirlić-Straszyńska, Warszawa 1983.
- Zaustavi se Dunave
Tom jako całość nie został przełożony na język polski, przetłumaczone zostały natomiast niektóre opowiadania, zamieszczane na łamach czasopism i antologii.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Danuta Ćirlić-Straszyńska: Posłowie. W: Największa tajemnica świata i inne opowiadania. s. 431-443.
- ↑ Danuta Ćirlić-Straszyńska: Niezniszczalny bohater na ośle. W: Bohater na ośle. s. 7-19.
- ↑ Joanna Rapacka: Mały słownik pisarzy zachodniosłowiańskich i południowosłowiańskich. Wiedza Powszechna, 1979, s. 43.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Józef Magnuszewski (red): Mały słownik pisarzy zachodniosłowiańskich i południowosłowiańskich. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1973, s. 43.
- Danuta Ćirlić-Straszyńska: Posłowie. W: Największa tajemnica świata i inne opowiadania. Warszawa: Czytelnik, 1977.
- Danuta Ćirlić-Straszyńska: Niezniszczalny bohater na ośle. W: Bohater na ośle. Warszawa: Iskry, 1993, s. 7-19.