Dziennikarstwo rozwiązań

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Dziennikarstwo rozwiązań to podejście do przekazywania wiadomości skupiające się na odpowiedziach na pytania społeczne oraz na samych problemach. Historie rozwiązań dołączone do wiarygodnych dowodów wyjaśniają, jak i dlaczego odpowiedzi działają lub nie. Celem tego dziennikarskiego podejścia jest zapewnienie ludziom prawdziwszego, pełniejszego spojrzenia na te problemy, co przyczynia się do ich rozwiązania i bardziej efektywnego obywatelstwa.

Definicja i teoria[edytuj | edytuj kod]

Dziennikarstwo rozwiązań to rzetelny, oparty na dowodach raport z odpowiedziami na problemy społeczne. Historie rozwiązań mogą przybierać różne formy, ale mają kilka kluczowych cech. Określają one podstawowe przyczyny problemu społecznego; wyraźnie określają odpowiedzi na ten problem; przedstawiają dowody wpływu tej odpowiedzi; wyjaśniają, jak i dlaczego odpowiedź działa lub nie. Gdy jest to możliwe, opowiadania o rozwiązaniach przedstawiają również pomysły, które pomagają ludziom lepiej zrozumieć, jak działają złożone systemy i w jaki sposób można je ulepszyć.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Jeszcze w 1998 roku dziennikarze zauważyli pojawienie się nowego typu dziennikarstwa, który badał, co ludzie i instytucje robią, aby rozwiązać problemy społeczne. Niektórzy krytycy dziennikarstwa zauważali, że naczelne założenia tradycyjnego dziennikarstwa, jakimi są przekonania, że zadanie reportera polega na ujawnianiu nielegalnych działań[1], nie mogą być ogólnie przyjęte. Uważają, że samo zgłaszanie problemów nie jest rozwiązaniem wszystkich bolączek społecznych na świecie.

Inne formy dziennikarstwa na nadmiar negatywnych relacji w mediach reagują podobnie. Dziennikarstwo obywatelskie, które zyskało pewną popularność w Stanach Zjednoczonych w latach 90., stara się angażować czytelników w dyskurs publiczny, aby zachęcić do aktywnego udziału w procesie demokratycznym i katalizować zmiany.

W 2003 roku powstała francuska organizacja społeczna Reporters d'Espoirs[2](„Reporterzy Nadziei”) jako sieć dziennikarzy i profesjonalistów medialnych, którzy chcą „promować w mediach wiadomości oparte na rozwiązaniach”. Organizacja została oficjalnie zarejestrowana w UNESCO w 2004 roku.

Na początku 2010 roku Robert Kostanza, David Orr, Ida Kubiszewski i inni założyli Solutions[3], niekomercyjną publikację drukowaną i internetową poświęconą prezentowaniu pomysłów na rozwiązywanie problemów środowiskowych, społecznych i gospodarczych na świecie.

W 2010 roku dziennikarze David Bornstein i Tina Rosenberg stworzyli również rubrykę „Poprawki” do rozdziału The New York Times. „Poprawki” to cotygodniowy komunikat z odpowiedziami na pilne problemy społeczne. Później Bornstein i Rosenberg razem z dziennikarką Courtney Martin założyli Sieć Dziennikarstwa Rozwiązań, niezależną organizację niekomercyjną, której misją jest uczynienie dziennikarstwa rozwiązań częścią powszechnej praktyki w dziedzinie wiadomości[4].

Dziennikarstwo rozwiązań na Ukrainie[edytuj | edytuj kod]

Na Ukrainie dziennikarstwo rozwiązań stało się podstawą działania publikacji „Rubryka”, pierwszej ukraińskiej publikacji, która rozwija to podejście i otwarcie ogłosiła swoje pozycjonowanie jako mediów rozwiązań w 2020 roku[5]. Sam internetowy środek masowego przekazu został założony w 2018 roku przez Anastasiję Rudenko jako publikacja społeczno-polityczna z naciskiem na kwestie środowiskowe, urbanistyczne oraz prawa kobiet[6][7].

Podejście „Rubryki” do dziennikarstwa rozwiązań charakteryzuje się też tym, że publikacja wprowadza elementy dziennikarstwa rozwiązań również do tych materiałów, które nie są klasycznymi rozwiązaniami przypadków[8][9].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. David L. Paletz, David L. Protess, The Journalism of Outrage: Investigative Reporting and Agenda Building in America., „Political Science Quarterly”, 107 (3), 1992, s. 566, DOI10.2307/2152466, ISSN 0032-3195, JSTOR2152466 [dostęp 2021-10-05].
  2. Reporters of Hope [online], Reporters d'Espoirs [dostęp 2021-10-05] (fr.).
  3. The Solutions Journal [online], The Solutions Journal [dostęp 2021-10-05] (ang.).
  4. What We Do | Solutions Journalism Network [online], web.archive.org, 10 kwietnia 2015 [dostęp 2021-10-05] [zarchiwizowane z adresu 2015-04-10].
  5. e, Як писати про рішення: Solution Journalism в Україні [online], thelede.media, 28 maja 2020 [dostęp 2021-10-05] (ukr.).
  6. Засновниця видання «Рубрика»: Ми хотіли створити ресурс для висвітлення успішних громадських ініціатив та соціальних проектів [online], Інтерв'ю з України, 21 kwietnia 2018 [dostęp 2021-10-05] (ukr.).
  7. Кріпаки чи користь для дітей? Шкільна праця в Україні і що з нею робити [online], Рубрика [dostęp 2021-10-05].
  8. Журналістика рішень по-українськи • MediaLab Online [online], MediaLab Online, 19 maja 2021 [dostęp 2021-10-05] (ukr.).
  9. Де шукати рішення? Що таке журналістика рішень і чому це про "Рубрику" [online], Рубрика [dostęp 2021-10-05].