Efekt izolacji

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Efekt izolacji nazywany również efektem von Restorff oraz fenomenem Kohlera-Restorff − tendencja do lepszego zapamiętywania obiektów, które w jakiś sposób wyróżniają się z otoczenia[1].

Wyjaśnienie efektu[edytuj | edytuj kod]

Pierwsze badania, które potwierdziły intuicyjną hipotezę badaczy o lepszym zapamiętywaniu zdarzeń wyróżniających się z otaczającego ich środowiska, datuje się na koniec XIX wieku, natomiast próby wyjaśnienia tego zjawiska podjęto dopiero w latach 50. XX wieku[2]. W 1948 r. zasugerowano, że efekt izolacji wynika z uwagi, jaką obdarza się wyróżnione rzeczy. Koncepcja ta była krytykowana, a oponenci tłumaczyli, że uwaga zostaje zaktywizowana tylko w pierwszej chwili, więc nie wpływa na pamięć[3]. Obecne wyjaśnienie tego efektu sugeruje, że główną rolę pełnią tu procesy poznawcze odpowiedzialne za analizę przetwarzania podobieństw i różnic pomiędzy obiektami[4].

Nazwa efektu[edytuj | edytuj kod]

Alternatywną nazwę efekt zawdzięcza niemieckiej psycholog i lekarz Hedwig von Restorff (1906−1962), która odkryła, że przy uczeniu się listy bezsensownych słów łatwiej zapamiętuje się te, które w jakiś sposób wyróżniają się spośród innych (na przykład są napisane większymi literami lub mają inny kolor)[5]. Pomimo że już w artykule z 1933 roku proponowała wyjaśnienie tego zjawiska, to przez fakt, że jej praca nigdy nie ukazała się w języku angielskim, został zupełnie przeoczony przez współczesnych jej badaczy. "Odkryty" przez anglojęzycznych naukowców po prawie 30 latach został uhonorowany eponimem w nazwie efektu i obecnie jej praca jest szeroko cytowana[2].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. A. R. Jensen. The von Restorff isolation effect with minimal response learning. „Journal of Experimental Psychology”. 64 (2), s. 123-125, 1962. DOI: 10.1037/h0041959. 
  2. a b R. R. Hunt, J. B. Worthen: Distinctiveness and Memory. New York: Oxford University Press., 2006, s. 4. ISBN 0-19-516966-2. OCLC 60589094.
  3. W. P. Wallace. Review of the historical, empirical, and theoretical status of the von Restorff phenomenon. „Psychological Bulletin”. 63 (6), s. 410-424, 1965. DOI: 10.1037/h0022001. 
  4. R. R. Hunt, C. A. Lamb. What causes the isolation effect?. „Journal of Experimental Psychology”. 27 (6), s. 1359-1366, 2001. DOI: 10.1037/0278-7393.27.6.1359. 
  5. H. Von Restorff. Über die Wirkung von Bereichsbildungen im Spurenfeld (The effects of field formation in the trace field). „Psychologie Forschung”. 18, s. 299–342, 1933. DOI: 10.1007/BF02409636.