Gur-e-Dokhtar

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Gur-e-Dokhtar
گور دختر, po persku
Symbol zabytku nr rej. W Iranie zabytek o ID 1897, wpisany w 1997 r.
Ilustracja
Gur-e-Dokhtar
Państwo

 Iran

Miejscowość

Dashtestan

Adres

dolina Bozpar

Typ budynku

Grobowiec

Styl architektoniczny

Architektura Achemenidzka

Fundator

królowa Parysatis

Rozpoczęcie budowy

V w. p.n.e.

Pierwszy właściciel

Cyrus Młodszy

Położenie na mapie Iranu
Mapa konturowa Iranu, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Gur-e-Dokhtar”
Ziemia29°13′01,2″N 51°39′04,1″E/29,217000 51,651139

Gur-e-Dokhtar (perski: گور دختر, grób córki, grób dziewicy) – grobowiec pochodzący z V wieku p.n.e. Znajduje się w dolinie Bozpar w prowincji Buszehr w Iranie[1].

Architektura[edytuj | edytuj kod]

Gur-i Dokhtar, początki XX w.
Gur-i Dokhtar, widok od północy.
Gur-i Dokhtar, widok od strony północno-wschodniej.
Gur-i Dokhtar, widok od południa.
Gur-i Dokhtar, widok od południowego wschodu.

Wykonany z ciętych kamieni różnej wielkości. Składa się z komory grobowej z dwuspadowym dachem na trzystopniowej podstawie, każdy stopień o wysokości około 35 cm. Niezbyt duża prostokątna komora grobowca jest otwierana przez niski otwór drzwiowy (67 cm wysokości, 80 cm szerokości) znajdujący się po północnej stronie i na tyle duży, że mieści się w nim sarkofag. Płaski dach komory grobowej jest pokryty długą wklęsłą kamienną płytą, podobną do sklepienia, która pierwotnie była ukryta przed widokiem z zewnątrz przez wysokie kamienie szczytowe na obu końcach i mniejsze kamienie tworzące dwuspadowy dach na dłuższych bokach. Na górze ściany przedniej i tylnej można zobaczyć małą wnękę[1].

Grobowiec ten jest niezwykle podobny do grobowca Cyrusa Wielkiego w Pasargady, ze schodkową podstawą, prostokątną komorą grobową, dwuspadowym dachem. Grobowiec w Bozpar jest jednak wyraźnie mniejszy: tylko 4,45 m wysokości, podstawa 5,10 m długości i 4,40 m szerokości. Komora grobowa ma 2,05 m wysokości, 2,20 m długości i 1,55 m szerokości[1].

Datowanie i przeznaczenie[edytuj | edytuj kod]

W 1962 roku Vanden Berghe zasugerował, że grobowiec został zbudowany w VII wieku p.n.e. i wstępnie przypisał go dziadkowi Cyrusa Wielkiego Cyrusowi I[2].

Początkowo zgodzono się z tą wczesną datacją, ale potem zaakceptowano wnioski C.Nylandera, który wykazał, na podstawie kształtu otworów na klamry i zaawansowanych technik łączenia kamiennych powierzchni, że budynek nie mógł zostać wzniesiony wcześniej niż w V wieku p.n.e.[3]

To późniejsze datowanie doprowadziło do przypisania grobowca przez A. Sh. Shahbazi Cyrusowi Młodszemu, który zginął w bitwie pod Kunaksą w 401 roku p.n.e., i stwierdzenia, że został wzniesiony przez jego matkę, królową Parysatis[4].

Oprócz tego istnieją jeszcze inne hipotezy dla kogo zbudowano grobowiec, np: Atossa, Mandane, Teispes.

Galeria[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c L. Vanden Berghe, Bozparin: Encyclopaedia Iranica, New York: Bibliotheca Persica, vol. IV, fasc. 4, s. 429-430
  2. L. Vanden Berghe, “Neuentdeckte archäeologische Denkmäler in Süd­-Iran,” ZDMG 111, 1962, s. 412.
  3. C. Nylander, “Clamps and Chronology (Achaemenian Problems II),” Iranica Antiqua 6, 1966a, s. 130-46.
  4. A. Sh. Shahbazi, “The Achaemenid Tomb in Buzpar (Gur-i Dukh­tar),” Bāstānšenāsī wa honar-e Īrān 9/10, 1972, s. 54-56.