Ilona Andrássy de Csíkszentkirály et Krasznahorka
| Pełne imię i nazwisko |
Ilona Andrássy de Csíkszentkirály et Krasznahorka |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
2 grudnia 1917 |
| Data i miejsce śmierci |
12 czerwca 1990 |
| Miejsce spoczynku | |
| Zawód, zajęcie |
pielęgniarka, rzeźbiarka |
| Narodowość | |
| Rodzice |
Maria Chołoniewska, Manó Andrássy |
| Małżeństwo |
Dezső Klimkó |
| Odznaczenia | |
| |
Ilona Andrássy de Csíkszentkirály et Krasznahorka (ur. 2 grudnia 1917 w Budapeszcie, zm. 12 czerwca 1990 tamże[1]) – węgierska arystokratka i pielęgniarka.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Ilona Andrássy była córką Polki Marii Chołoniewskiej i Węgra Manó Andrássyego. Posiadała tytuł hrabiowski[2]. Tworzyła rzeźby z ceramiki[3]. Gromadziła także sztukę w pałacu Betliar[4].
Kierowała Referatem Rozmieszczenia i Zakwaterowania Węgiersko-Polskiego Komitetu Opieki nad Uchodźcami, który od początku II wojny światowej do 1944 niósł pomoc polskim uchodźcom. Ilona Andrássy często wizytowała obozy dla Polaków, gdzie dostarczała pożywienie, odzież i pieniądze. Pomagała także w ewakuacji polskich żołnierzy do Jugosławii (łącznie od 1940 do 1941 Węgry potajemnie opuściło około 45 000 osób). W 1944 została przełożoną pielęgniarek Stołecznego Chirurgicznego Szpitala Ratunkowego w Budapeszcie. Pełniła tę funkcję do momentu zamknięcia placówki. Sprawowała nadzór nad domami dziecka, pozostającymi pod ochroną Międzynarodowego Komitetu Czerwonego Krzyża[2].
Po wojnie w przeciwieństwie do większości swojej rodziny nie zdecydowała się uciec na Zachód[5]. Była poddawana represjom przez władze komunistyczne z racji pochodzenia klasowego. Pozbawiono ją majątku. Przesiedlono ją do Hortobágy, gdzie pracowała w gospodarstwie rolnym. W 1961 pod zarzutem szpiegostwa skazano ją na cztery lata pozbawienia wolności[2]. W czasie pobytu w więzieniu, w 1964, rozwiodła się z Dezső Klimkó[5][6]. Po odbyciu kary była starszą asystentką laboratoryjną w klinice ortopedycznej w Budapeszcie[2].
Została pochowana w Krásnej Hôrce[3].
W uznaniu zasług za pomoc Polakom, w 2022 została wyróżniona Medalem Virtus et Fraternitas[7]. Odznaczenie w jej imieniu odebrał Kristóf Erdős z węgierskiego Komitetu Pamięci Narodowej[8].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Gr. Ilona Andrássy de Csíkszentkirály [online], geni.com [dostęp 2023-03-23].
- ↑ a b c d Ilona Andrássy de Csíkszentkirály et Krasznahorka [online], Instytut Pileckiego [dostęp 2023-03-23].
- ↑ a b Múzeum v Betliari odhalilo, že detstvo šľachticov zďaleka nebola len zábava: Ťažký osud grófky Ilony! [online], Nový Čas, 5 lutego 2017 [dostęp 2023-03-24] (słow.).
- ↑ Dušan Buran, The Image of Piety in Medieval Manuscripts in Slovakia and in Europe [online], puredev.unl.pt, 2020, s. 8 [dostęp 2023-03-24] (ang.).
- ↑ a b Kristóf Erdős, Andrássy Ilona grófnő élete (1917–1990) [online] [dostęp 2023-03-24], streszczenie po angielsku.
- ↑ Person Page [online], www.thepeerage.com [dostęp 2023-03-24].
- ↑ M.P. z 2023 r. poz. 286
- ↑ Wręczono Medale Virtus et Fraternitas. Poznaj odznaczonych! [online], Instytut Pileckiego, 2022 [dostęp 2023-03-23].