James Bond (seria powieści)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
James Bond
Ilustracja
Książki o Jamesie Bondzie autorstwa Iana Fleminga
Autor

Ian Fleming (1953–1966)
Kingsley Amis (jako Robert Markham) (1968)
Christopher Wood (1977–1979)
John Gardner (1981–1996)
Raymond Benson (1997–2002)
Sebastian Faulks (2008)
Jeffery Deaver (2011)
William Boyd (2013)
Anthony Horowitz (od 2015)

Tematyka

sensacyjna

Typ utworu

powieść szpiegowska

Wydanie oryginalne
Miejsce wydania

Wielka Brytania

Język

angielski

James Bond – seria powieści i opowiadań, zapoczątkowana w 1953 roku książką Casino Royale przez brytyjskiego pisarza Iana Fleminga. W sumie w latach 1953–1966 wydano dwanaście powieści i dwa zbiory opowiadań jego autorstwa (jedna powieść i jeden zbiór opowiadań zostały opublikowane po jego śmierci w 1964 roku). Akcja stworzonych przez Fleminga utworów rozgrywa się w latach 1951–1964, czyli we współczesnych mu czasach.

Od czasu śmierci Iana Fleminga tworzenie serii o Jamesie Bondzie kontynuowało wielu innych autorów. Niektóre z napisanych po jego śmierci książek były nowelizacjami filmów o Jamesie Bondzie wyprodukowanych przez EON Productions. Pierwszym autorem, który podjął się kontynuacji serii był Kingsley Amis, który pod pseudonimem Robert Markham napisał powieść Pułkownik Sun, jednak po jej wydaniu zrezygnował z dalszego tworzenia książek. Nie licząc dwóch nowelizacji filmów z lat 1977 i 1979 autorstwa Christophera Wooda, sytuacja ta spowodowała najdłuższą w historii serii, bo aż trzynastoletnią, przerwę w tworzeniu nowych powieści.

Dopiero w 1981 roku serię wznowił brytyjski pisarz John Gardner i w latach 1981–1996 napisał czternaście powieści i dwie nowelizacje filmów EON Productions. Po tym, gdy z powodu złego stanu zdrowia musiał zrezygnować z pisania kolejnych książek, jego miejsce zajął amerykański pisarz Raymond Benson. W latach 1997–2002 napisał on sześć powieści, trzy nowelizacje filmów i trzy opowiadania (jako jedyny autor po śmierci Fleminga). Po jego odejściu upłynęło sześć lat, zanim 28 maja 2008 roku, w setną rocznicę urodzin Iana Fleminga, ukazała się kolejna powieść pt. Piekło poczeka, autorstwa Sebastiana Faulksa. Następnie w latach 2011 i 2013 swoje książki wydali kolejno Jeffery Deaver i William Boyd. Dwie najnowsze powieści, które ukazały się w 2015 i 2018 roku, są dziełem obecnego twórcy książek o Jamesie Bondzie – Anthony’ego Horowitza.

Dzieła Iana Fleminga[edytuj | edytuj kod]

Ian Fleming stworzył postać Jamesa Bonda w lutym 1952 roku, podczas wakacji w swej jamajskiej posiadłości zwanej Goldeneye. Nazwisko agenta 007 zapożyczył od amerykańskiego ornitologa Jamesa Bonda, autora książki Birds of the West Indies (Ptaki Indii Zachodnich), którą posługiwał się – jako ornitolog hobbysta – podczas pobytu w swej willi na Jamajce. W napisanym później liście do żony prawdziwego Bonda stwierdził: "Uderzyło mnie, że to krótkie, nieromantyczne, anglosaskie i do tego bardzo męskie nazwisko było tym, czego potrzebowałem. I tak narodził się drugi James Bond"[1].

Po napisaniu pierwszej powieści zatytułowanej Casino Royale, Fleming dał rękopis do przeczytania poecie i swemu przyjacielowi, Williamowi Plomerowi. Tekst spodobał się mu na tyle, że przesłał jego kopię znanemu wydawcy – Jonathanowi Cape’owi, który pomimo pewnych zastrzeżeń zdecydował się na publikację książki, również ze względu na szacunek, jakim darzył starszego brata Iana, Petera Fleminga, znanego pisarza powieści podróżniczych, którego książki wydawał już od wielu lat.

Powieści[edytuj | edytuj kod]

Tytuł polski Tytuł oryginalny Data premiery Data premiery w Polsce
Casino Royale Casino Royale 13 kwietnia 1953 1990 (jako Sam chciałeś te karty, czyli Casino Royale) [2]
Żyj i pozwól umrzeć Live and Let Die 5 kwietnia 1954 1991 [3]
Moonraker Moonraker 5 kwietnia 1955 2008 [4]
Diamenty są wieczne Diamonds Are Forever 26 marca 1956 1988 [5]
Pozdrowienia z Rosji From Russia, with Love 8 kwietnia 1957 1990 [6]
Doktor No Dr. No 31 marca 1958 1989 [7]
Goldfinger Goldfinger 23 marca 1959 1990 [8]
Operacja Piorun Thunderball 27 marca 1961 2008 [9]
Szpieg, który mnie kochał The Spy Who Loved Me 16 kwietnia 1962 2003 (jako Moja miłość to agent) [10]
W tajnej służbie Jej Królewskiej Mości On Her Majesty’s Secret Service 1 kwietnia 1963 1994 [11]
Żyje się tylko dwa razy You Only Live Twice 16 marca 1964 2003 (jako Żyjesz tylko dwa razy) [12]
Człowiek ze złotym pistoletem The Man with the Golden Gun 1 kwietnia 1965 1992 [13]

Zbiory opowiadań[edytuj | edytuj kod]

Tytuł polski Tytuł oryginalny Polskie tytuły opowiadań Oryginalne tytuły opowiadań Data premiery Data premiery w Polsce
Tylko dla twoich oczu For Your Eyes Only W perspektywie mordu From a View to a Kill 11 kwietnia 1960 2008 [14]
Ściśle tajne For Your Eyes Only
Wskaźnik ukojenia Quantum of Solace
Ryzyko Risico
Specjał Hildebranda The Hildebrand Rarity
Ośmiorniczka Octopussy and The Living Daylights Ośmiorniczka Octopussy 23 czerwca 1966 2008 [15]
Własność pewnej damy The Property of a Lady
W obliczu śmierci The Living Daylights
007 w Nowym Jorku 007 in New York

Dzieła pozostałych autorów[edytuj | edytuj kod]

Kingsley Amis (jako Robert Markham)[edytuj | edytuj kod]

Powieści[edytuj | edytuj kod]

Tytuł polski Tytuł oryginalny Data premiery Data premiery w Polsce
Pułkownik Sun Colonel Sun 28 marca 1968 1996 [16]

Christopher Wood[edytuj | edytuj kod]

Nowelizacje filmów[edytuj | edytuj kod]

Tytuł polski Tytuł oryginalny Data premiery Data premiery w Polsce Uwagi
James Bond, The Spy Who Loved Me 1977 nie wydana Nowelizacja filmu Szpieg, który mnie kochał (1977)
James Bond and Moonraker 1979 nie wydana Nowelizacja filmu Moonraker (1979)
Raymond Benson

John Gardner[edytuj | edytuj kod]

Powieści[edytuj | edytuj kod]

Tytuł polski Tytuł oryginalny Data premiery Data premiery w Polsce
Licence Renewed 1981 nie wydana [17]
For Special Services 1982 nie wydana [18]
Icebreaker 1983 nie wydana [19]
Role of Honour 1984 nie wydana [20]
Nobody Lives for Ever 1986 nie wydana [21]
No Deals, Mr. Bond 1987 nie wydana [22]
Scorpius 1988 nie wydana [23]
Win, Lose or Die 1989 nie wydana [24]
Brokenclaw 1990 nie wydana [25]
The Man from Barbarossa 1991 nie wydana [26]
Death is Forever 1992 nie wydana [27]
Never Send Flowers 1993 nie wydana [28]
SeaFire 1994 nie wydana [29]
Cold 1996 nie wydana [30]

Nowelizacje filmów[edytuj | edytuj kod]

Tytuł polski Tytuł oryginalny Data premiery Data premiery w Polsce Uwagi
Licence to Kill 1989 nie wydana Nowelizacja filmu Licencja na zabijanie (1989) [31]
GoldenEye GoldenEye 1995 1996 Nowelizacja filmu GoldenEye (1995) [32]
Sebastian Faulks

Raymond Benson[edytuj | edytuj kod]

Powieści[edytuj | edytuj kod]

Tytuł polski Tytuł oryginalny Data premiery Data premiery w Polsce
Zero Minus Ten 1997 nie wydana [33]
The Facts of Death 1998 nie wydana [34]
High Time to Kill 1999 nie wydana [35]
DoubleShot 2000 nie wydana [36]
Never Dream of Dying 2001 nie wydana [37]
The Man with the Red Tattoo 2002 nie wydana [38]

Opowiadania[edytuj | edytuj kod]

Tytuł polski Tytuł oryginalny Data premiery Data premiery w Polsce
Blast From the Past 1997 nie wydane
Midsummer Night’s Doom 1999 nie wydane
Live at Five 1999 nie wydane
Jeffery Deaver

Nowelizacje filmów[edytuj | edytuj kod]

Tytuł polski Tytuł oryginalny Data premiery Data premiery w Polsce Uwagi
Jutro nie umiera nigdy Tomorrow Never Dies 1997 1997 Nowelizacja filmu Jutro nie umiera nigdy (1997)
Świat to za mało The World Is Not Enough 1999 2000 Nowelizacja filmu Świat to za mało (1999)
Die Another Day 2002 nie wydana Nowelizacja filmu Śmierć nadejdzie jutro (2002)

Sebastian Faulks[edytuj | edytuj kod]

Powieści[edytuj | edytuj kod]

Tytuł polski Tytuł oryginalny Data premiery Data premiery w Polsce
Piekło poczeka Devil May Care 28 maja 2008 2008 [39]

Jeffery Deaver[edytuj | edytuj kod]

William Boyd

Powieści[edytuj | edytuj kod]

Tytuł polski Tytuł oryginalny Data premiery Data premiery w Polsce
Carte Blanche Carte Blanche 26 maja 2011 2012 [40]

William Boyd[edytuj | edytuj kod]

Powieści[edytuj | edytuj kod]

Tytuł polski Tytuł oryginalny Data premiery Data premiery w Polsce
Solo Solo 26 września 2013 2013 [41]

Anthony Horowitz[edytuj | edytuj kod]

Powieści[edytuj | edytuj kod]

Tytuł polski Tytuł oryginalny Data premiery Data premiery w Polsce
Cyngiel śmierci Trigger Mortis 8 września 2015 2015 [42]
Forever and a Day 31 maja 2018 nie wydana [43]
With a Mind to Kill 17 maja 2022 nie wydana [44]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. "Niech tak będzie" odpowiedział James Bond [online], PolskieRadio24.pl [dostęp 2020-05-06].
  2. Casino Royale [online], Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  3. Live and Let Die [online], Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  4. Moonraker [online], Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  5. Diamonds Are Forever [online], Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  6. From Russia with Love [online], Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  7. Dr. No [online], Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  8. Goldfinger [online], Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  9. Thunderball [online], Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  10. The Spy Who Loved Me [online], Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  11. On Her Majesty’s Secret Service [online], Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  12. You Only Live Twice [online], Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  13. The Man with the Golden Gun [online], Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  14. For Your Eyes Only [online], Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  15. Octopussy & The Living Daylights [online], Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  16. Colonel Sun [online], Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  17. Licence Renewed [online], Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  18. For Special Services [online], Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  19. Icebreaker [online], Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  20. Role of Honour [online], Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  21. Nobody Lives for Ever [online], Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  22. No Deals, Mr Bond [online], Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  23. Scorpius [online], Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  24. Win, Lose or Die [online], Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  25. Brokenclaw [online], Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  26. The Man From Barbarossa [online], Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  27. Death is Forever [online], Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  28. Never Send Flowers [online], Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  29. SeaFire [online], Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  30. COLD [online], Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  31. Licence to Kill [online], Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  32. GoldenEye [online], Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  33. Zero Minus Ten [online], Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  34. The Facts of Death [online], Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  35. High Time to Kill [online], Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  36. Doubleshot [online], Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  37. Never Dream of Dying [online], Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  38. The Man with the Red Tattoo [online], Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  39. Devil May Care [online], Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  40. Carte Blanche [online], Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  41. Solo [online], Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  42. Trigger Mortis [online], Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  43. Forever and A Day [online], Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  44. Anne, WITH A MIND TO KILL [online], Ian Fleming, 24 maja 2022 [dostęp 2022-10-18] (ang.).