Jarosław Sowiński

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jarosław Sowiński
Data i miejsce urodzenia

7 czerwca 1923
Poznań

Data i miejsce śmierci

20 stycznia 1988
Kraków

Jarosław Sowiński (Kabat) (ur. 7 czerwca 1923 w Poznaniu, zm. 20 stycznia 1988 w Krakowie[1]) – polski artysta, malarz, projektant, architekt wnętrz. Członek grupy artystycznej MARG, naczelny plastyk Krakowa oraz kierownik pracowni dekoratorskiej Prezydium MRN.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 7 czerwca 1923 r. w Poznaniu pod nazwiskiem Kabat, które zmienił na Sowiński w 1952 roku[1].

Uczył się w gimnazjum humanistycznym im. I. J. Paderewskiego w Poznaniu, gdzie w grudniu 1939 roku ukończył trzecią klasę, po czym został wysiedlony na Lubelszczyznę[2].

W 1943 osadzony został w obozie w Majdanku, który to pobyt udało mu się przetrwać[1].

W Poznaniu w 1945 uzyskał świadectwo egzaminu dojrzałości liceum ogólnokształcącego. Rozpoczął studia na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, z którego przeniósł się do Poznania, by studiować filozofię. W tym czasie rozpoczął także naukę w wieczornej szkole rysunku w Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w Poznaniu. W późniejszym okresie rysunku na Politechnice Warszawskiej nauczał go prof. Zygmunt Kamiński[1].

W 1949 zaczął studia na Wydziale Malarstwa ASP w Krakowie, po czym na III roku przeniósł się na Wydział Architektury Wnętrz. Studia ukończył w 1953, a w lutym 1954 roku uzyskał stopień zawodowy dyplomowanego artysty plastyka architekta wnętrz[1].

W 1956 roku był inicjatorem powstania pierwszej w kraju pracowni doświadczalnej tworzyw sztucznych dla celów artystycznych[3].

Jarosław Sowiński był inicjatorem powstania w 1958 roku grupy MARG. Należeli do niej zarówno malarze, jak i rzeźbiarze oraz graficy. Prezentowali oni swoje prace przy Rynku 25, w byłej sali KW PZPR, a ostatni raz w 1962 roku w Pałacu Sztuki[4]. Oprócz Sowińskiego do grupy należeli m. in. Włodzimierz Buczek, Witold Damasiewicz, Antoni Hajdecki i Jan Tarasin[5][6].

W latach 60. zajmował stanowisko naczelnego plastyka miasta Krakowa[7], a w roku 1964 na obchody 600-lecia Uniwersytetu Jagiellońskiego wykonał „udane, oparte na zasadach nowoczesnej architektury” dekoracje przestrzenne. Był wtedy kierownikiem Pracowni Dekoratorskiej Prezydium MRN[8].

Zmarł pod koniec stycznia 1988 w wieku 65 lat[9].

Wybrane prace[edytuj | edytuj kod]

  • Na początku lat 50 razem z Tadeuszem Brzozowskim wykonał polichromie w kościele w Godziszowie oraz, wraz z zespołem powiększonym o Barbarę Gawdzik, w kościele klasztoru Franciszkanów w Głogówku[10].
  • W 1954 na zamówienie Kolei Państwowych zaprojektował i wykonał z żoną Krystyną malowidło na ścianie hali biura rozbudowy kolei przy Rondzie Mogilskim[11]. Przedstawiało ono, w niezwykle jak na tamte czasy nowatorskiej formie odchodzącej od obowiązującego socrealizmu, rozwój kolejnictwa. Malowidło obecnie jest zakryte płytami gipsowymi[12].
  • W latach 50 wykonał także plakat „drogowskaz” na konkurs plakatów o tematyce BHP zorganizowany przez redakcję BHO Wydawnictwa Artystyczno-Graficznego[13].
  • W 1973 wykonał projekt konstrukcji układu heliocentrycznego na „tydzień kopernikowski”[14], który ustawiono na Rynku w Krakowie[15]. Potem rzeźbę umieszczono przed budynkiem Uniwersytetu Rolniczego[16].

Nagrody i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d e Archiwum Akademii Sztuk Pięknych, [b. syg.], Jarosław Sowiński.
  2. ↑ Archiwum Akademi Sztuk Pięknych, [b. syg.], Jarosław Sowiński.
  3. ↑ W Krakowie powstaje pierwsza w kraju| pracownia doświadczalna tworzyw sztucznych dla celów artystycznych, „Echo Krakowa” (296), 17 grudnia 1956, s. 1.
  4. ↑ Bernadeta Stano, Rola grupy MARG w kulturalnej aktywizacji przestrzeni ekspozycyjnych, [w:] Mecenat artystyczny a oblicze miasta. Materiały LVI Ogólnopolskiej Sesji Naukowej Stowarzyszenia Historyków Sztuk, Kraków 2008, s. 341-353.
  5. ↑ Bernadeta Stano, Trudna kohabitacja. Problemy ekspozycji okresu Odwilży (1955-1960), „Annales Academiae Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Arte et Educatione I” (27), 2005, s. 85.
  6. ↑ Kronika plastyczna, „Echo Krakowa”, 298, 1958, s. 4.
  7. ↑ Zmarli, „Przekrój” (2225), 1988, s. 2.
  8. ↑ Kronika Plastyczna, „Życie Literackie” (nr 22 (644)), 31 maja 1964, s. 10.
  9. ↑ Zmarli, „Przekrój”, nr. 5 (2225), 1988, s. 2.
  10. ↑ J.J.. Szczepański, Dobra robota w Głogówku, „Tygodnik Powszechny” (40), 1952, s. 3-4.
  11. ↑ Malowidło w DOKP, „Przekrój” (579), 1956, s. 5.
  12. ↑ Maciej Miezian, Kolej w służbie postępu – dzieje dwóch krakowskich malowideł kolejowych z lat 50 XX w, „Zeszyty Naukowo-Techniczne SITK RP, oddział w Krakowie” (3), 2017, s. 61-69.
  13. ↑ Konkurs na plakat BHP, „Świat” (2), 1957, s. 1.
  14. ↑ Jedną z...., „Echo Krakowa” (42), s. 3.
  15. ↑ Model układu heliocentrycznego na krakowskim Rynku, „Dziennik Polski” (42), 1973, s. 7.
  16. ↑ Maria Jolanta Żychowska, Spojrzenie wstecz, „Wiadomości Konserwatorskie” (48), 2016, s. 30.
  17. ↑ Działacze WK FJN otrzymali Odznaki Tysiąclecia, „Gazeta Krakowska” (42), 19 lutego 1964, s. 1.
  18. ↑ Krakowskie obchody 500. rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika : do użytku wewnętrznego : 17 grudnia 1973, Kraków 1973, s. 9, 16.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Jarosław_Sowiński&oldid=73196394”