Kamień runiczny ze Stora Ek
Kamień runiczny ze Stora Ek (Vg 4) – kamień runiczny znajdujący się w Stora Ek w gminie Mariestad w szwedzkiej prowincji Västergötland[1].
Wykonany z szarego granitu kamień ma 1,65 m wysokości, 1,25 m szerokości i grubość 0,1-0,2 m[1]. Datowany jest na ok. 970 rok[2][3]. Pierwsza informacja na jego temat pochodzi z przełomu XVII i XVIII wieku, kiedy to naniesiono go na mapę parafii Ek[1]. Głaz znajduje się niedaleko starej drogi do Mariestad, stanowiącej niegdyś część drogi królewskiej, tzw. „drogi Eryka” (Eriksgata)[3][4]. Od 1936 roku ustawiony jest na naturalnym wzniesieniu zwanym Kungsbacken[4].
Na frontowej stronie kamienia wyryta została inskrypcja runiczna o treści
- utr : skalt : raisti : stain : ţinsi : aftir : ţurstain : sun : sin : auk : stain:bru : karţi : (f)(i)(r)(i)(r) : (i)(s) : (a)(t)(i) : (ţ)ria : buia : i : homri * auk : ţria : tiauku : marka : at : airiki[4]
co znaczy:
- Udd skald wzniósł ten kamień po Torstenie, swym ojcu, i zrobił po nim (tj. na jego pamiątkę) kamienną groblę. Pozostawił on trzy wsie, podzielone według zasad «hammarskipt» i trzydzieści grzywny (w spadku) Erykowi[5]
Tylną ścianę kamienia ozdabia natomiast wizerunek lwa o wymiarach 0,55×0,65 m[1]. Zwierzę to stanowiło symbol władzy królewskiej i znajduje się jedynie na kilku kamieniach runicznych[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d RAÄ-nummer Ek 1:1. fmis.raa.se. [dostęp 2015-09-26]. (szw.).
- ↑ Leksberg. wadbring.com. [dostęp 2015-09-26]. (szw.).
- ↑ a b c Runstenen vid Stora Ek. fotevikensmuseum.se. [dostęp 2015-09-26]. (szw.).
- ↑ a b c Vg 4. christerhamp.se. [dostęp 2015-09-26]. (szw.).
- ↑ Stanisław Piekarczyk: Studia nad rozwojem struktury społeczno-gospodarczej wczesnośredniowiecznej Szwecji. Warszawa: 1962, s. 30.