Konikotomia
Konikotomia (krikotyreotomia) – inwazyjna technika stosowana w stanach nagłych[1] jako szybki i doraźny sposób udrożnienia dróg oddechowych[2], które zostały zablokowane na wysokości lub powyżej szpary głośni. Zabieg laryngologiczny polega na przecięciu więzadła pierścienno-tarczowego[2], umieszczonego między dolnym brzegiem blaszki chrząstki tarczowatej krtani oraz górnym brzegiem łuku chrząstki pierścieniowatej krtani.
Nazwa konikotomia (łac. conicotomia) wzięła się od nazwy stożka sprężystego (łac. conus elasticus), położonego za więzadłem pierścienno-tarczowym i również przecinanego podczas tego zabiegu[3].
Wskazania[edytuj | edytuj kod]
Konikotomia jest postępowaniem z wyboru ze wskazań nagłych w przypadku braku możliwości wentylacji lub konwencjonalnej intubacji pacjenta[2], stosowana gdy wszystkie pozostałe metody zabezpieczenia drożności dróg oddechowych zawiodły[4]. Alternatywna tracheotomia ma zastosowanie w przypadku zabiegów planowych i przewidywanej długoterminowej wentylacji[2].
Metoda chirurgiczna[edytuj | edytuj kod]
Skalpelem wykonywane jest nacięcie przez błonę pierścienno-tarczową[1]. Otwór poszerza się za pomocą kleszczyków naczyniowych[1] lub rękojeści skalpela[5] do czasu wprowadzenia wąskiej rurki dotchawiczej[6]. Jest to metoda szybka i skuteczna[5], a rurka o średnicy 5,0–6,0 mm zapewnia efektywną wentylację[4].
Wentylacja może być prowadzona 100% tlenem[1]. Konieczne może być stosowanie dużych ciśnień wdechowych[1].
Konikotomia igłą[edytuj | edytuj kod]
Błonę pierścienno-tarczową nakłuwa się cewnikiem dożylnym na igle o dużym przekroju[a] podłączonej do strzykawki. Nakłucie wykonywane jest pod niewielkim kątem w kierunku doogonowym[7]. Dzięki aspiracji powietrza potwierdza się umieszczenie kaniuli w świetle tchawicy[8][7]. Zsuwając cewnik z igły wprowadza się go o kilka milimetrów w głąb tchawicy, a igłę usuwa[7].
Do kaniuli należy podłączyć źródło tlenu o wysokim przepływie[4] na przykład respirator dyszowy[7]. Wentylację prowadzi się w postaci krótkich[b] wstrzyknięć tlenu pod wysokim ciśnieniem[c], po których następują przerwy na normalny wydech[9], z częstością oddechową 10/min[7].
Powikłaniem w konikotomii igłowej jest barotrauma[10]. Maksymalny czas wentylacji pacjenta po konikotomii igłą to 30 minut[9].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Zalecane rozmiary igieł to: 12–14G (Gwinnutt 1999 ↓, s. 55); 14–16G (Berry i Knos 1999 ↓, s. 81) albo średnica kaniuli 14G (Rosenberg, Kanto i Nuutinen 1998 ↓, s. 107).
- ↑ 0,5–1,0 sekundowych (Berry i Knos 1999 ↓, s. 82); jednosekundowych (Gwinnutt 1999 ↓, s. 55)
- ↑ Około 50 atm. (Berry i Knos 1999 ↓, s. 82)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e Berry i Knos 1999 ↓, s. 81.
- ↑ a b c d Aitkenhead, Smith i Rowbotham 2008 ↓, s. 797.
- ↑ Adam Bochenek, Michał Reicher, Anatomia człowieka. Tom II. Trzewa, wyd. X, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2018, s. 354–358, ISBN 978-83-200-4501-7.
- ↑ a b c Gwinnutt 1999 ↓, s. 55.
- ↑ a b Anestezjologia 2001 ↓, s. 223.
- ↑ Anestezjologia 2001 ↓, s. 224.
- ↑ a b c d e Berry i Knos 1999 ↓, s. 82.
- ↑ Rosenberg, Kanto i Nuutinen 1998 ↓, s. 107.
- ↑ a b Gwinnutt 1999 ↓, s. 57.
- ↑ Berry i Knos 1999 ↓, s. 85.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Alan R. Aitkenhead, Graham Smith, David J. Rowbotham, Anestezjologia, t. 1, Wrocław: Elsevier Urban & Partner, 2008, ISBN 978-83-7609-005-4.
- Arnold J. Berry, Gundy B. Knos, Anestezjologia, Wrocław: Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner, 1999, ISBN 83-85842-89-6.
- Carl L. Gwinnutt, Anestezjologia kliniczna, Wrocław: Urban & Partner, 1999, ISBN 83-87944-10-6.
- Per Rosenberg, Jussi Kanto, Lauri Nuutinen, Anestezjologia, Gdańsk: Novus Orbis, 1998, ISBN 83-85560-42-4.
- Anestezjologia, Praca zbiorowa, Kraków: Medycyna Praktyczna, 2001, ISBN 83-88092-37-5.
