Narząd wydalniczy
Narząd wydalniczy – narząd, zwykle parzysty, wyspecjalizowany w funkcjach związanych z wydalaniem metabolitów i wody na zewnątrz organizmu. Nie występuje u organizmów jednokomórkowych i u niższych, dwuwarstwowych (Diblastica) bezkręgowców, u których wydalanie przebiega całą powierzchnią ciała. U zwierząt trójwarstwowych wydalanie odbywa się przy pomocy wyspecjalizowanych komórek (wędrujące albo magazynujące nefrocyty) i narządów wydalniczych o różnym stopniu skomplikowania.
Przykładowe narządy wydalnicze:
- nefrydium
- gruczoł czułkowy
- narząd Bojanusa
- gruczoł biodrowy
- cewka Malpighiego
- wargowy narząd wydalniczy
- nerka
U zwierząt dwubocznie symetrycznych wykształciły się dwa zasadnicze typy narządów wydalniczych: filtrujące oraz wydalające (sekrecyjne). Do pierwszego typu należą narządy typu protonefrydialnego i metanefrydialnego, a do drugiego np. cewki Malpighiego.
Zwierzęta o wyżej zorganizowanej budowie ciała wykształciły układ wydalniczy.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Biologia. Multimedialna encyklopedia PWN Edycja 2.0. pwn.pl Sp. z o.o., 2008. ISBN 978-83-61492-24-5.
- Encyklopedia Biologia. Greg, 2008. ISBN 978-83-7327-756-4.
- Czesław Jura: Bezkręgowce : podstawy morfologii funkcjonalnej, systematyki i filogenezy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007. ISBN 978-83-01-14595-8.
- Józef Razowski: Słownik entomologiczny. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1987. ISBN 83-01-07907-X.
- Zoologia : bezkręgowce. T. 1. Red. nauk. Czesław Błaszak. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009. ISBN 978-83-01-16108-8.