Niezrealizowane projekty polskich pojazdów szynowych

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Artykuł przedstawia niezrealizowane projekty polskich pojazdów szynowych.

Tramwaje[edytuj | edytuj kod]

Konstal[edytuj | edytuj kod]

11N
Na podstawie projektu tramwajów 11N i 12N powstały tramwaje typu 13N (na zdjęciu)

Projekt tramwaju 11N powstał w Konstalu na początku lat 50. XX wieku. Miał to być wagon oparty konstrukcyjnie na czechosłowackiej Tatrze T1 i przeznaczony dla Warszawy[1]. Hamulce i pomocnicze obwody (obwody drzwi, oświetlenie przedziału pasażerskiego, dzwonek) miały być zasilane napięciem 24 V DC. 11N miał mieć rozruch automatyczny silników. Projekt zarzucono z powodu problemów z wyposażeniem elektrycznym[2].

12N

Tramwaj typu 12N miał być uproszczoną wersją tramwaju 11N przeznaczoną dla innych polskich miast[1]. Podobnie jak 11N tramwaj pozostał na deskach kreślarskich z powodu problemów z aparaturą[2].

101N

Projekt tramwaju 101N powstał w 1967 r. Wyposażenie elektryczne miało być identyczne z tym w tramwaju 13N. W praktyce miał być to jednoczłonowa wersja 102N. Przewidywano też produkcję wagonów wąskotorowych 101Nw[3].

103N

Projekt tramwaju 103N powstał w 1968 r. 103N miał być zbliżony do wyprodukowanej kilka lat później Tatry T5. Miał to być jednokierunkowy czteroosiowy wagon silnikowy. Rozruch silników miał być oparty o styczniki. Zaprojektowano też doczepę bierną 403N[4].

104N
Na podstawie projektu tramwaju 104N opracowano tramwaj 105N (na zdjęciu)

Projekt tramwaju 104N powstał w 1971 r. 104N miał być jednokierunkowym czteroosiowym wagonem silnikowym o długości 15 m[5]. Po prawej stronie miał mieć czworo drzwi harmonijkowych, pod linią dachu niewielkie okienka, a ściana przednia miała wyróżniać się szybą zbliżoną do tej w ukraińskim tramwaju ŁT-10[4].

107N

Konstal 107N miał być ośmioosiowym, przegubowym, trójczłonowym tramwajem opartym o konstrukcję Konstala 105Na[2].

108N

Konstal 108N miał być wersją rozwojową Konstala 105Na. Powstały dwie wersje projektu: według jednej 108N miał przypominać 13N kształtem dachu, kasetonem na linię i poziomem okien. Według drugiej 108N miał być czteroosiowym tramwajem z harmonijkowymi drzwiami. W 1993 r. niedokończony 108N przebudowano na 105Nb, a potem na 805Nb i sprzedano do Grudziądza[6].

110N/110Nx
Konstal 110N miał być wytwarzany w oparciu o niemieckie tramwaje GT6N (na zdjęciu)

Konstal 110N miał być dwukierunkowym, trójczłonowym, częściowo niskopodłogowym tramwajem wytwarzanym na licencji niemieckiej firmy Adtranz w oparciu o typ GT6N[4]. Po prawej stronie nadwozia miał mieć troje drzwi. W latach 1993–1994 powstał szkielet, który potem próbowano przebudować na 110Nx. Ostatecznie projektu nie dokończono[7].

Inne projekty

Kolejne projekty powstały w latach 90. XX wieku[8]:

  • 4A miał być dwukierunkowym ośmioosiowym trójczłonowym tramwajem z niską podłogą w pierwszych i ostatnich drzwiach.
  • 4B miał być dwukierunkowym ośmioosiowym trójczłonowym tramwajem z niską podłogą w środkowym członie. Koncepcją przypominał rosyjskiego LWS-93.
  • 4C miał być dwukierunkowym ośmioosiowym trójczłonowym tramwajem z niską podłogą w środkowym członie. Koncepcją przypominał czeską Tatrę KT8D5N.
  • 4D miał być jednokierunkowym sześcioosiowym dwuczłonowym tramwajem z niską podłogą w czwartych drzwiach. Koncepcją przypominał tramwaj Konstal 112N.
  • 4E miał być dwukierunkowym ośmioosiowym trójczłonowym tramwajem. Koncepcją przypominał tramwaj LWS-93.
  • 8A miał być jednokierunkowym sześcioosiowym dwuczłonowym tramwajem z niską podłogą w czwartych drzwiach. Koncepcją przypominał tramwaj 112N.
  • 4AKr miał być dwukierunkowym sześcioosiowym dwuczłonowym tramwajem z niską podłogą w drugich drzwiach. Układ wózków miał być podobny do tego w rosyjskim tramwaju LWS-97.
  • 4CKr miał być dwukierunkowym sześcioosiowym dwuczłonowym tramwajem z niską podłogą w drugich i trzecich drzwiach, z niską podłogą tylko w drugich drzwiach lub bez niskiej podłogi.
  • F miał być dwukierunkowym sześcioosiowym dwuczłonowym tramwajem ze środkowym członem niskopodłogowym. Przypominał powstały w 1995 r. tramwaj typu 115N.

Pesa[edytuj | edytuj kod]

119N

119N miał być normalnotorową wersją wąskotorowego tramwaju typu 121N z serii Tramicus[9]. Ostatecznie nie powstał ani jeden egzemplarz z powodu braku zainteresowania tym modelem ze strony przewoźników[10].

Protram[edytuj | edytuj kod]

206WrAs

206WrAS miał być trójczłonowym, czterowózkowym tramwajem z 70% udziałem niskiej podłogi. Miał cechować się niskimi wejściami, brakiem stopni wewnątrz wagonów, modułową konstrukcją oraz zastosowaniem nowoczesnych materiałów, wśród których są m.in. kompozyty węglowe zastosowane w strefach odpowiedzialnych za bezpieczeństwo i pochłanianie energii[11][12].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b www.kmk.krakow.pl – najpopularniejszy tramwaj na świecie – PCC, część 4: Polska [online], www.kmk.krakow.pl [dostęp 2021-01-14].
  2. a b c Muzeum Komunikacji Tramwajowej GOP [online], web.archive.org, 12 listopada 2007 [dostęp 2021-01-14] [zarchiwizowane z adresu 2007-11-12].
  3. Rafał Lamch, Od wagonów PCC do wagonów 105N, „Przystanek”, 19, MPK Poznań, 8 października 2002.
  4. a b c Tomasz Igielski, Od tramwaju N do 116N, „Technika Transportu Szynowego”, 1998.
  5. Muzeum Komunikacji Tramwajowej GOP [online], wilczekk.republika.pl, 12 listopada 2007 [dostęp 2021-01-14] [zarchiwizowane z adresu 2007-11-12].
  6. Serwis KOMIS, Encyklopedia: Konstal 108N [online], Serwis KOMIS [dostęp 2021-01-14] (pol.).
  7. Serwis KOMIS, Encyklopedia: Konstal 110N [online], Serwis KOMIS [dostęp 2021-01-14] (pol.).
  8. Tramwaj Konstal [online], Tramwaje Warszawskie, 17 czerwca 2018 [dostęp 2021-01-14].
  9. Tomasz Gieżyński, Nowe tramwaje w Polsce w 2007 r., „Technika Transportu Szynowego”, 9, 2007.
  10. Karol Wach: PESA na Trako. infotram.pl, 2007-11-27. [dostęp 2012-02-16]. (pol.).
  11. Takie tramwaje wyjadą na wrocławskie ulice? Zobacz jak może wyglądać Protram 206 [online], www.tuwroclaw.com [dostęp 2023-03-03] (pol.).
  12. Wydawnictwo Otomedia, Nowy tramwaj z Wrocławia [online], www.otowroclaw.com [dostęp 2023-03-03] (pol.).