Opera Paryska w nocy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Opera Paryska w nocy
ilustracja
Autor

Aleksander Gierymski

Rodzaj

nokturn

Data powstania

1891[1]

Medium

olej na płótnie

Wymiary

161 × 129,4 cm[2]

Miejsce przechowywania
Miejscowość

Warszawa

Lokalizacja

Muzeum Narodowe[1]

Opera Paryska w nocy – obraz autorstwa polskiego malarza Aleksandra Gierymskiego, namalowany w 1891 roku.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Dzieło powstało na zamówienie Ignacego Karola Milewskiego, dawnego znajomego artysty z Akademii Sztuk Pięknych w Monachium w 1891 roku[1][2][3]. Prace nad nim trwały dwa miesiące. Twórca był zmuszony malować z pamięci, bo w trakcie tworzenia obrazu decyzją projektanta opery, Charles Garnier zmieniono oświetlenia budynku z lamp gazowych na elektryczne[3][4].

Nokturn Paryskiej Opery jest pierwszym obrazem z okresu paryskiego Gierymskiego, który przypada na lata 1890–1893[1]. Gierymski przyłożył dużą wagę do efektów luministycznych na płótnie[4].

Chociaż obraz nie jest dziełem impresjonistycznym, to Opera Paryska w nocy jest wynikiem zainteresowania malarza impresjonizmem, a w szczególności siłą i rolą światła[1][4].

Opis obrazu[edytuj | edytuj kod]

Obraz przedstawia objęty ciemnością plac przed nowo zbudowanym gmachem Opery Paryskiej. Na pierwszym planie malarz umieścił mężczyznę ukazanego do kolan. Jest to architekt gmachu opery Charles Garnier[3][4]. Gierymski przedstawił zwykłą scenę z życia miasta wieczorową porą – na ukazanej tutaj paryskiej ulicy można zauważyć wyłaniające się z cienia postacie ludzkie oraz dorożki[1][4]. Aleksander Gierymski próbował oddać na swoim płótnie skomplikowaną grę świateł wywołaną przez oświetlające teren lampy gazowe. Niewyraźny, mglisty blask tylko zarysowuje fasadę budowli[1].

Kompozycja obrazu nie jest harmonijna, jest to celowy zabieg artystyczny. Malarz chciał wytworzyć w widzu wrażenie uchwycenia na obrazie ruchu ulicznego, póz i gestów przechodniów. Architekt znajdujący się na pierwszym planie, wydaje się zmierzać poza granice obrazu, podobnie jak kobieta po prawej stronie idąca w kierunku krawędzi płótna. Po lewej stronie kompozycji perspektywa prowadzi w głąb, jednak brak tu spójnej i precyzyjnej konstrukcji przestrzeni. Budynki wydają się przechylać. Obraz oddaje doświadczenia człowieka podczas zwiedzania miasta w nocy. Rozmyte kontury budowli i murów, które pojawiają się w mroku, oraz trudności w rozróżnieniu postaci ludzkich uniemożliwiają orientację przestrzenną[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g Aleksander Gierymski „Opera paryska w nocy” » Niezła sztuka [online], 5 lutego 2017 [dostęp 2023-09-27] (pol.).
  2. a b c Aleksander Gierymski, „Opera paryska w nocy” [online], Culture.pl [dostęp 2023-09-27] (pol.).
  3. a b c Gierymscy. Poznań: OXFORD EDUCATIONAL sp. z o.o., 2008, seria: Wielka kolekcja sławnych malarzy. ISBN 978-83-252-0128-9.
  4. a b c d e Maksymilian i Aleksander Gierymscy, Wrocław (Wielcy Malarze ich życie, inspiracje i dzieło; 160), s. 24-25, ISBN 83-89785-70-6 (pol.).