Oprawa sakwowa

Oprawa sakwowa – rodzaj oprawy średniowiecznej używanej od XIV do XV wieku w Europie Zachodniej przez mnichów, duchowieństwo i arystokrację. Charakteryzowała się puszczonym u dołu księgi płatem okładziny, którego nie obcinano ani nie podwijano pod deskę. Końce płatu związywano w węzeł, który służył jako uchwyt i pozwalał na przytwierdzenie księgi do pasa. Materiał obleczeniowy stanowiła miękko garbowana skóra jelenia bądź tkanina. Najczęściej oprawiano w ten sposób małe książki zabierane w podróż, m.in. brewiarze, modlitewniki i godzinki.

Oprawa tworzyła sakwę chroniącą księgę przed zabrudzeniem i zniszczeniem.

O powszechnym użyciu oprawy świadczy ich występowanie, np. w miniaturach (Ponyfikat Erazma Ciołka), w rzeźbach ołtarzowych (ołtarz Wita Stwosza), freskach, pieczęciach czy haftach, na których występują jako atrybuty świętych, niekiedy uczonych.

• 
  Przykład oprawy sakwowej księgi z muzeum w Norymbergi
• 
  Otwarta księga w oprawie sakwowej

Zobacz też

• Książka
• Oprawa (poligrafia)

Bibliografia

• Encyklopedia książki T. 2: K-Z, pod red. A. Żbikowskiej-Migoń; pod red. M. Skalskiej-Zlat, Wrocław 2017, s. 316-317. ISBN 978-83-229-3543-9.
• BarbaraB. Bieńkowska BarbaraB., ElżbietaE. Maruszak ElżbietaE., Książka na przestrzeni dziejów, Warszawa: Wydawnictwo Centrum Edukacji Bibliotekarskiej,Informacyjnej i Dokumentacyjnej im. Heleny Radlińskiej, 2005, s. 57, 304, ISBN 83-88581-21-X, OCLC 69448988 .
• BarbaraB. Bieńkowska BarbaraB., HalinaH. Chamerska HalinaH., Zarys dziejów książki, Warszawa: Centrum Ustawicznego Kształcenia Bibliotekarzy. Wydaw. Spółdzielcze, 1987, s. 83, ISBN 83-209-0557-5, OCLC 834814929 .

Linki zewnętrzne

• Zdjęcia księgi w oprawie sakwowej z kolekcji Biblioteki Narodowej Szwecji