P. A. Yeomans
| Data i miejsce urodzenia |
1905 |
|---|---|
| Data śmierci |
listopad 1984 |
| Zawód, zajęcie |
inżynier górnictwa |
| Narodowość |
australijska |
| Małżeństwo |
Rita Irena May Barnes (1928-64); Jane Radek (1966-) |
| Dzieci |
Neville (1928) Allan (1931), Ken (1947); Julie i Wendy |
Percival Alfred Yeomans, znany jako P. A. Yeomans (ur. 1905 w Harden, Nowa Południowa Walia, zm. listopad 1984[1]) – australijski wynalazca znany z systemu uzdatniania gruntu i zwiększania jego urodzajności o nazwie Keyline system, autor czterech książek, konsultant.
Jako inżynier górnictwa i analityk złota, Yeomans miał rozeznanie w hydrologii i projektowaniu sprzętu. Po śmierci szwagra w pożarze traw, P. A. Yeomans przejął zarządzanie dużym terenem, który potem nazwał Nevallan, w Nowej Południowej Walii. Tam rozwijał większość swoich koncepcji i projektował narzędzia ogrodnicze.
Keyline design[edytuj | edytuj kod]
W latach 50. i 60. P.A. Yeomans rozwijał koncepcję przekształcania terenu, opartą na zatrzymywaniu wody i rolnictwie naturalnym, Keyline design, w swojej posiadłości Yobarnie, w Richmond, na północ od Sydney. Początkowo farma była nieużytkiem rolnym, który dzięki nowatorskiemu systemowi irygacji Yeomansa został przeobrażony w płodną ziemię. Farma stała się celem licznych wycieczek i terenem kilkudniowych warsztatów.
Koncepcja Keyline design została po raz pierwszy opublikowana w książce The Keyline Plan w 1954. W książce The Challenge of Landscape z 1958 pojawiła się skala relatywnej permanencji (Keyline Scale of Relative Permanence) stosowana do projektowania krajobrazu. Kolejnymi elementami są[2]:
- Klimat
- Ukształtowanie terenu
- Woda
- Drzewa
- Budynki
- Ogrodzenia
- Gleba
Problemy zastosowania metody Keyline dla ośrodków miejskich porusza książka The City Forest z 1971. W 1976 Yeomans wystąpił na konferencji Narodów Zjednoczonych dotyczącej osiedli ludzkich Habitat Forum w Vancouver w Kanadzie, prezentując odczyt The Australian Keyline Plan for the Enrichment of Human Settlements (Australijski plan Keyline na rzecz wzbogacenia siedzib ludzkich)[2].
System Keyline design zaadaptowało wielu rolników na całym świecie, a metodę zawarto w programach licznych kursów zrównoważonego rolnictwa[3].
Koncepcja Keyline design została też włączona do zasad projektowania permakulturowego, powstałych pod koniec lat 70. XX w. Jeden z twórców koncepcji permakultury, David Holmgren, zastosował Keyline design w swoim projekcie eko-wioski Fryers Forest (lata 90. XX w.).
Pług wibracyjny[edytuj | edytuj kod]
W 1974 wynalazł narzędzie do głębokiego spulchniania ziemi z pomocą wibracji, bez wynoszenia ziemi na powierzchnię, efektywniejsze od zwykłego pługa, i wymagające mniejszego nakładu energii ciągnika, nazwane Bunyip Slipper Imp with Shakaerator, lub skrótowo Yeomans’ Slipper Plow[4]. Urządzenie jest nadal produkowane przez jego syna, Allana[3].
Pod koniec życia P. A. Yeomans udzielał konsultacji, porad i prowadził wykłady na temat projektowania Keyline w różnych krajach świata[1].
Życie rodzinne[edytuj | edytuj kod]
P. A. Yeomans był najstarszy z czworga rodzeństwa. W 1928 ożenił się z Ritą Ireną May Barnes, z którą miał troje dzieci: Neville’a (1928), Allana (1931) i Kena (1947). Po śmierci żony w 1964, w 1966 ożenił się z Jane Radek, z którą miał dwie córki, Julie i Wendy[1].
Dziedzictwo[edytuj | edytuj kod]
Po śmierci żony w 1964 Yeomans sprzedał dwie posiadłości w pobliżu Sydney, na których rozwijał pierwotne koncepcje Keyline[1]. Nowi właściciele nie kontynuowali jego prac, i teren uległ degeneracji. W 2009 teren został sprzedany deweloperowi, który z powodu kosztów odtworzenia działającego systemu przewidywał tylko częściową jego rekonstrukcję. Według Davida Holmgrena, system irygacji autorstwa Yeomansa jest ważnym elementem dziedzictwa kulturalnego Australii, i zasługuje na zachowanie[3].
Synowie P. A. Yeomansa, Allan i Ken, prowadzą dalsze prace nad rozwojem jego koncepcji. Allan jest producentem pługu wibracyjnego, a Ken – konsultantem zrównoważonego rolnictwa[3].
Prace[edytuj | edytuj kod]
- Yeomans, P. A., The Keyline Plan (1954) Wersja online
- Yeomans, P. A., The Challenge of Landscape: the development and practice of keyline, Keyline Pub. Pty., Sydney, (1958). Wersja online
- Yeomans, P. A., The City Forest: The Keyline Plan for the Human Environment Revolution, Keyline Pub. Pty., Sydney, (1971). Wersja online
- Yeomans, P. A., Water for Every Farm: A practical irrigation plan for every Australian property, K.G. Murray Publishing Company, Pty, Ltd, Sydney, N.S.W., Australia (1973) ISBN 0-646-12954-6/ISBN 0-909325-29-4.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d P. A. Yeomans, Ken Yeomans: Water For Every Farm. czerwiec 2008, s. 366. ISBN 1-4382-2578-4.
- ↑ a b Ken Yeomans: The Australian Keyline Plan. [dostęp 2012-11-22]. (ang.).
- ↑ a b c d Reporter: Tracy Bowden: Development threatens historic farming site. Australian Broadcasting Corporation, 18 grudnia 2009. [dostęp 2012-11-21]. (ang.).
- ↑ Ken Yeomans: Bunyip Slipper Imp. The Regional Institute Ltd.. [dostęp 2012-11-21]. (ang.).