Państwowa Rada Komunikacyjna

Państwowa Rada Komunikacyjna – centralna jednostka organizacyjna rządu istniejąca w latach 1933–1951, funkcjonująca w celu rozważania zagadnień z dziedziny komunikacji. Radę ustanowiono przy Ministrze Komunikacji, jako organ doradczy i opiniodawczy.

Powołanie Rady

Na podstawie ustawy z 1921 r. w sprawie powołania Państwowej Rady Kolejowej ustanowiono Radę, którą w 1933 r. rozporządzeniem Prezydenta RP przekształcono na Państwową Radę Komunikacyjną.

Zakres działania Rady

Zakres działania dotyczył rozważanie i opiniowanie przez Radę podlegających jej spraw, które wnoszone były pod jej obrady przez Ministerstwa Komunikacji, a dotyczyły następujących dziedzin:

• roczne sprawozdanie z wyników gospodarki kolejowej i roczny plan gospodarki kolei państwowych;
• główne zasady eksploatacji kolei żelaznych,
• ogólne plany budowy nowych linii kolejowych, pod względem gospodarczo-państwowym; wnioski w sprawach budowy nowych kolei;
• ogólny plan rozwoju urządzeń na istniejących kolejach, w tym budowa drugich torów i nowych stacji;
• zasady koncesjonowania prywatnych kolei;
• zasady regulaminów i przepisów przewozowych na kolejach, o ile nie idzie o czysto techniczne postanowienie, lub o czasowe zarządzenia wyjątkowe;
• normy taryfowo-kolejowe – przepisy o układzie, wprowadzaniu, stosowaniu i odwoływaniu taryf, nowe taryfy, zmiana istniejących taryf;
• ogólny plan okresowy przewozów i sprawozdanie z przewozów za okres ubiegły, racjonalne wyzyskanie taboru kolejowego; sprawozdanie okresowe o stanie taboru i jego wyzyskaniu;
• zasady polityki drogowej, koncesjonowania przewozów samochodowych i świadczeń publicznych na rzecz dróg kołowych;
• zasady polityki wodno-budowlanej i opłat żeglugowych;
• zasady przewozu osób i towarów statkami powietrznymi;
• zasady ogólnej polityki komunikacyjnej w zakresie kolei oraz dróg kołowych, wodnych śródlądowych i powietrznych;
• wszelkie inne sprawy z zakresu komunikacji, które Minister poddawał obradom Państwowej Rady Komunikacyjnej.

Skład Rady

Państwowa Rada Komunikacyjna składała się:

• z przedstawicieli Ministerstwa Przemysłu i Handlu, Ministerstwa Rolnictwa i Reform Rolnych, Ministerstwa Poczt i Telegrafów, Ministerstwa Skarbu, Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, Ministerstwa Spraw Zagranicznych oraz Ministerstwa Spraw Wojskowych, wyznaczonych przez właściwych ministrów, po jednym od każdego ministerstwa;
• z przedstawicieli większych miast w liczbie co najmniej ośmiu, po jednym z każdego, z wyboru rad miejskich, z dwóch delegatów Związku Miast Polskich, z przedstawicieli powiatowych związków samorządowych, po jednym z każdego województwa, wyznaczonych przez wydział wojewódzki (izbę wojewódzką), z jednego przedstawiciela Związku Powiatów Rzeczypospolitej oraz z jednego przedstawiciela Związku Gmin Wiejskich;
• z przedstawicieli organizacji gospodarczo-społecznych w liczbie co najmniej 40 z wyboru tychże organizacji;
• z przedstawicieli przedsiębiorstw samochodowych, żeglugowych i lotniczych, wyznaczonych przez Ministra Komunikacji;
• z fachowców wybitnie znanych na polu komunikacji, mianowanych przez Ministra Komunikacji.

Posiedzenia Państwowej Rady Komunikacyjnej zwoływał Minister Komunikacji w miarę potrzeby.

Członkowie Państwowej Rady Komunikacyjnej oraz zastępcy członków byli mianowani względnie wybierani na okres trzyletni, po którego upływie mogli być mianowani i wybrani ponownie.

Kierowanie Radą

Przewodniczącym Państwowej Rady Komunikacyjnej był Minister Komunikacji, a jego zastępcą wiceminister Komunikacji (Podsekretarz Stanu).

Posiedzenie Państwowej Rady Komunikacyjnej zwoływał Minister Komunikacji co najmniej dwa razy na rok, jak również na jednomyślny wniosek jednego ze stałych komitetów Rady.

Stałe Komitety Rady

Do badania i przygotowywania spraw, wnoszonych na plenum Państwowej Rady Komunikacyjnej, Rada tworzyła ze swych członków sześć stałych komitetów, mianowicie:

• Komitet nowo budujących się kolei żelaznych,
• Komitet taryfowy,
• Komitet eksploatacji kolei żelaznych.
• Komitet publicznych dróg kołowych,
• Komitet dróg wodnych,
• Komitet do spraw koordynacji przewozów kolejowych, samochodowych, wodnych i lotniczych.

Dekret o Radzie z 1946 r.

Na podstawie dekretu z 1946 r. o Państwowej Radzie Komunikacyjnej powołano Radę, która stała się organem doradczym i opiniodawczym Ministra Komunikacji, w celu rozważania zagadnień z dziedziny komunikacji.

Zniesienie Rady

Na podstawie ustawy z 1951 r. o zniesieniu Państwowej Rady Komunikacyjnej zlikwidowano Radę.