Paul Bach-y-Rita
| Data i miejsce urodzenia |
4 kwietnia 1934 |
|---|---|
| Data śmierci |
20 listopada 2006 |
| Przyczyna śmierci | |
| Zawód, zajęcie | |
| Narodowość | |
| Uczelnia | |
| Wydział |
Paul Bach-y-Rita (ur. 4 kwietnia 1934 w Nowym Jorku, zm. 20 listopada 2006) – amerykański neuroplastyk. Jako jeden z pierwszych poważnie przestudiował ideę neuroplastyczności i wprowadził substytucję sensoryczną jako narzędzie leczenia pacjentów cierpiących na zaburzenia neurologiczne. Nazywany jest „ojcem substytucji zmysłów”[1].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Paul Bach-y-Rita urodził się 4 kwietnia 1934 r. w Nowym Jorku. Jego matką była Anne Hyman, a ojcem Pedro Bach-y-Rita[2]. W wieku piętnastu lat ukończył liceum ogólnokształcące Bronx High School of Science w Nowym Jorku. Następnie kształcił się na Narodowym Uniwersytecie Autonomicznym Meksyku[3]. Po ukończeniu studiów przez krótki czas pracował jako lekarz w wiosce Tilzapotla w Morelos w Meksyku[2]. Następnie przez dziesięć lat pracował w Smith-Kettlewell Eye Research Institute w San Francisco, gdzie w wieku 37 lat został profesorem[2]. W 1959 roku jego ojciec przeszedł udar, który pozbawił go zdolności mowy i sparaliżował lewą część ciała[4]. Brat Paula – George Bach-y-Rita przywrócił ojcu zdolność mowy oraz ruszania się[2]. Pedro Bach-y-Rita zmarł w wieku 73 lat na jednej z górskich wędrówek[4]. Powrót ojca do zdrowia zainspirował Paula do studiowania neuroplastyczności mózgu[5]. Wynalazł wiele urządzeń przywracających niektóre zmysły, m.in. równowagi[6][7][8], wzrok[8][9][10], dotyk[6]. Paul Bach-y-Rita zmarł na nowotwór 20 listopada 2006 w wieku 72 lat[2][11].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Nicola Twilley, Seeing with Your Tongue [online], The New Yorker [dostęp 2021-04-15] (ang.).
- ↑ a b c d e Dr. Paul Bach-y-Rita [online], web.archive.org, 21 września 2009 [zarchiwizowane z adresu 2009-09-21].
- ↑ Sam Kean 2017 ↓, s. 111.
- ↑ a b Sam Kean 2017 ↓, s. 112.
- ↑ Neuroplasticity – The Story of Paul Bach-y-Rita [online] [dostęp 2021-04-15] (ang.).
- ↑ a b Sam Kean 2017 ↓, s. 114.
- ↑ Dr. Paul Bach-y-Rita [online], Subject Zero, 25 czerwca 2013 [dostęp 2021-04-15] (ang.).
- ↑ a b Bach-y-Rita czyli balansowanie na języku [online], Kognitywnie, 19 maja 2018 [dostęp 2021-04-15] (pol.).
- ↑ Sam Kean 2017 ↓, s. 113.
- ↑ neuroplasticity, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2021-04-15] (ang.).
- ↑ Sam Kean 2017 ↓, s. 116.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Sam Kean, Dziwne przypadki ludzkiego mózgu. Historie szaleństw i powrotów do zdrowia z neurochirurgami w roli głównej, Łódź: Wydawnictwo JK - Feeria Science Wydawnictwo, 2017, ISBN 978-83-7229-647-4, OCLC 989765116.