Polimery ciekłokrystaliczne

Polimery ciekłokrystaliczne (LCP z ang. liquid crystal polymer) – polimery zdolne do generowania faz ciekłokrystalicznych.

Większość polimerów ciekłokrystalicznych zawiera w swojej strukturze znane z niskocząsteczkowych ciekłych kryształów ugrupowania o kształcie zbliżonym do pręta lub dysku. Ugrupowania te mogą być wbudowane w główne łańcuchy polimerów, lub mogą być przyłączone jako ugrupowania boczne. Znane są też polimery nie posiadające typowych ugrupowań znanych z ciekłokrystalicznych związków organicznych a mimo to generujące fazy ciekłokrystaliczne.

Najważniejszą zaletą polimerów ciekłokrystalicznych w porównaniu do ciekłych kryształów opartych na związkach niskocząsteczkowych jest ich podwyższona odporność mechaniczna. Można z nich np. formować folie, które nie zmieniają swojego kształtu po przejściu do stanu ciekłokrystalicznego. Można by z nich np. wykonywać nietłukące się wyświetlacze, jednak jak dotąd przeszkodą w otrzymywaniu wyświetlaczy na bazie polimerów ciekłokrystalicznych są ich zbyt długie czasy reakcji na zmiany pola elektrycznego.

Polimery ciekłokrystaliczne znalazły jednak wiele innych zastosowań. M.in:

• stosuje się je jako elementy piezoelektryczne
• wykorzystuje się je do budowy elementów do optyki nieliniowej
• stosuje się je jako membrany, których przepuszczalnością można sterować za pomocą pola elektrycznego
• są stosowane jako indykatory temperatury
• podejmowane są próby stosowania ich w nanomaszynach i nanoelektronice.

Do najbardziej znanych klas polimerów ciekłokrystalicznych można zaliczyć:

• głównołańcuchowe poliestry i poliamidy - m.in. kevlar
• bocznołańcuchowe poliolefiny
• bocznołańcuchowe polisiloksany.

Nazwy handlowe i producenci:

• Xydar producent Solvay,
• Vectra producent Ticona,
• Ultrax,
• Victrex,
• Zenite

Bibliografia

• Włodzimierz Stańczyk, rozdział 10 w: praca zbiorowa Chemia Polimerów, red. Zbigniew Florjańczyk, Stanisław Penczek, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, 1998, tom 3, ISBN 83-7207-029-6.