Raymond Damadian

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Raymond Damadian
Data i miejsce urodzenia

16 marca 1936
Nowy Jork

Data śmierci

3 sierpnia 2022

Zawód, zajęcie

fizyk, lekarz

Odznaczenia
Narodowy Medal Technologii (1988)

Raymond Damadian (ur. 16 marca 1936 w Nowym Jorku, zm. 3 sierpnia 2022[1]) – amerykański fizyk, lekarz ormiańskiego pochodzenia, wynalazca pierwszego skanera służącego do rezonansu magnetycznego. Profesor medycyny i radiologii w Centrum Nauk o Zdrowiu Stanowego Uniwersytetu Nowego Jorku[2].

Biografia[edytuj | edytuj kod]

Przez osiem lat uczył się gry na skrzypcach w Juilliard School, w Nowym Jorku, po czym zdobył szesnastoletnie stypendium Fundacji Forda na Uniwersytet w Wisconsin. W 1956 roku, uzyskał tytuł licencjata z matematyki, a następnie zwrócił się ku medycynie, uzyskując w 1960 r. tytuł doktora medycyny na Albert Einstein College of Medicine, w Nowym Jorku[3].

W 1977 roku jako pierwszy wykonał pełne skanowanie ciała człowieka, w celu zdiagnozowania raka. Damadian wynalazł aparat i metodę bezpiecznego i dokładnego wykorzystania magnetycznego rezonansu jądrowego (NMR) w celu skanowania ludzkiego ciała. Odkrycie to dzisiaj jest znane jako obrazowanie metodą rezonansu magnetycznego (MRI)[3]. Na początku 1978 roku Damadian założył firmę FONAR w Melville, w stanie Nowy Jork, aby produkować skanery MRI[4].

W 1988 r. otrzymał National Medal of Technology i rok później został wprowadzony do National Inventors Hall of Fame[2]. W 2001 roku otrzymał nagrodę od Lemelson–MIT Prize w wysokości 100 tysięcy dolarów, za całokształt twórczości jako „człowiek, który wynalazł skaner MRI”[5]. Następnie współpracował z Wilsonem Greatbatch, pionierem wszczepianego rozrusznika serca, aby opracować stymulator kompatybilny z MRI. Instytut Franklina w Filadelfii uhonorował prace Damadiana nad rezonansem magnetycznym nagrodą Bower Award w dziedzinie przywództwa biznesowego[6].

Wykluczony z Nagrody Nobla[edytuj | edytuj kod]

W 2003 roku pojawiły się spekulacje dlaczego odmówiono dla Damadiana Nagrody Nobla przyznanej chemikowi Paulowi C. Lauterburowi i fizykowi Peterowi Mansfieldowi „za ich odkrycia dotyczące obrazowania metodą rezonansu magnetycznego”, którzy udoskonalili technikę Damadiana. Wśród możliwych rzekomych powodów odrzucenia jego nominacji znalazły się: fakt, że był lekarzem, a nie naukowcem akademickim, jego intensywny lobbing na rzecz nagrody, rzekomo szorstka osobowość i aktywne wspieranie kreacjonizmu młodej Ziemi[4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Le médecin, scientifique et inventeur américano-arménien de l’imagerie par résonance magnétique (IRM) Raymond Damadian est décédé (fr.)
  2. a b FONAR Founder Raymond V. Damadian, M.D., Receives Medal of Honor for the Discovery and Invention of MRI, From the Chiari & Syringomyelia Foundation [online], AP NEWS, 6 grudnia 2018 [dostęp 2021-02-06].
  3. a b Inventor of the Week: Archive [online], web.archive.org, 22 marca 2003 [dostęp 2021-02-06] [zarchiwizowane z adresu 2003-03-22].
  4. a b 2003 Nobel Prize for MRI denied to Raymond V. Damadian [online], The Collegian, 21 października 2013 [dostęp 2021-02-06] (ang.).
  5. Winners’ Circle: Raymond Damadian [online], web.archive.org, 18 marca 2003 [dostęp 2021-02-06] [zarchiwizowane z adresu 2003-03-18].
  6. Kenneth Chang, Denied Nobel for M.R.I., He Wins Another Prize (Published 2004), „The New York Times”, 23 marca 2004, ISSN 0362-4331 [dostęp 2021-02-06] (ang.).