Siedmiozgłoskowiec jambiczny

Siedmiozgłoskowiec jambiczny (trójstopowiec jambiczny hiperkatalektyczny) – format wiersza sylabotonicznego, w którym akcenty padają na sylaby parzyste (sSsSsSs). Jest jedną z dwóch, obok anapestycznej (ssSssSs), możliwości sylabotonizacji odcinka siedmiozgłoskowego. Siedmiozgłoskowiec jambiczny może samodzielnie budować długie serie wersów, albo może występować w przeplocie z innymi formatami, na przykład dziewięciozgłoskowcem jambicznym:

Dałam ci moc nad sercem ludzi, —

Moc, której próżno przeczą,

Gdyż ona łzy i zachwyt budzi,

Wstrząsając pierś człowieczą.

Piękności czar — ten nie przeminie,

On wieczną jest potrzebą;

I ludzki duch wciąż za nim płynie,

W błękitne patrząc niebo.

(Adam Asnyk, Dałam ci moc)

W przypadku zastosowania rymu męskiego wers ulega skróceniu o jedną sylabę:

Już zaszedł nad doliną

Złocisty słońca krąg;

Ciche odgłosy płyną

Z zielonych pól i łąk.

Dalekie ludzi głosy,

Daleki słychać śpiew,

I cichy szelest rosy

Po drżących liściach drzew.

(Adam Asnyk, Letni wieczór)

Jambiczny siedmiozgłoskowiec może występować również w kombinacji z męskim czterozgłoskowcem. Taka sytuacja ma miejsce między innymi w przekładach wiersza „Eldorado” Edgara Allana Poego i w poniższym utworze:

Choć pól i łąk

Odmładzasz krąg,

Roznosząc woń miłosną,

Nie wrócisz mi

Młodości dni,

O czarodziejko, wiosno!

Nie wskrzesisz złud,

Pojących wprzód

Zachwytem serce moje:

Nie dla mnie już

Rumieńce róż

I świeżych uczuć zdroje!

(Adam Asnyk, Choć pól i łąk)

Podwojenie schematu siedmiozgłoskowca jambicznego daje czternastozgłoskowiec jambiczny.