Zamek w Olsztynku: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne techniczne
Konarski (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne
Linia 8: Linia 8:
| adres = ul. Zamkowa
| adres = ul. Zamkowa
| typ budynku = [[zamek]]
| typ budynku = [[zamek]]
| styl architektoniczny = [[gotyk]]
| styl architektoniczny = [[gotyk]], [[neogotyk]]
| architekt =
| architekt =
| inwestor =
| inwestor =
Linia 17: Linia 17:
| rozpoczęcie budowy =
| rozpoczęcie budowy =
| ukończenie budowy =
| ukończenie budowy =
| przebudowy =
| przebudowy = XIX wiek
| zniszczono =
| zniszczono =
| odbudowano =
| odbudowano =
Linia 32: Linia 32:
'''Zamek krzyżacki w Olsztynku''' – położony na wzniesieniu, mieści się przy ulicy Zamkowej.
'''Zamek krzyżacki w Olsztynku''' – położony na wzniesieniu, mieści się przy ulicy Zamkowej.


Zbudowany na polecenie [[komtur]]a ostródzkiego [[Günter von Hohenstein|Güntera von Hohensteina]] w latach 1349-1366 w stylu [[gotyk|gotyckim]] jako jeden z elementów obronnych i siedziba komtura ostródzkiego. Zlokalizowany w miejscu gdzie wcześniej znajdował się pruski gród obronny na szlaku wiodącym z [[Mazowsze|Mazowsza]]. Założony na planie [[czworokąt]]a, posiadał [[wieża|wieżę]] i mury obwodowe. Według źródeł pierwotnych zamek miał cztery skrzydła, co wynika również z XVII-wiecznego [[miedzioryt]]u.
Zbudowany na polecenie [[komtur]]a ostródzkiego [[Günter von Hohenstein|Güntera von Hohensteina]] w latach 1349-1366 w stylu [[gotyk|gotyckim]] z przeznaczeniem na siedzibę burgrabiego mającego za zadanie ściągać należności podatkowe oraz aby kontrolować szlak handlowy z południa na północ. W odróżnieniu od innych zamków krzyżackich nie był to klasztor ani siedziba komtura. Zamek zlokalizowano w miejscu gdzie wcześniej znajdował się pruski gród obronny. Założony na planie [[czworokąt]]a, posiadał [[wieża|wieżę]] i mury obwodowe. Zamek miał trzy (lub cztery) skrzydła, co wynika również z XVII-wiecznego [[miedzioryt]]u. Pod budynkami zamkowymi znajdowały się sklepione piwnice. Główne skrzydło znajdowało się od północy od strony miasta. W 2006 roku badania archeologiczne potwierdziły istnienie skrzydła południowego.


Po ukończeniu budowy na zamku gościł wielki mistrz Zakonu Krzyżackiego [[Winrich von Kniprode]]. W [[1410]] roku został opanowany przez mieszczan i oddany we władanie [[Władysław II Jagiełło|Władysława II Jagiełły]]. Zniszczony przez [[Tatarzy|Tatarów]] w [[1656]], w końcu XVIII wieku popadł w ruinę i został częściowo rozebrany. Odbudowano go w latach 1847-1849 w [[styl neogotycki|stylu neogotyckim]] i przekształcono na gimnazjum, którego dyrektorem był m.in. historyk [[Max Toeppen]], a uczyli się m.in. [[Herman Pełka]] i [[Emil Adolf von Behring|Emil Behring]], pierwszy laureat [[Nagroda Nobla|nagrody Nobla]] w dziedzinie [[Medycyna|medycyny]] z 1901 r. za odkrycie działania [[Antytoksyna|antytoksyn]] (tablica pamiątkowa na dziedzińcu gimnazjum). Po II wojnie światowej zachowały się fragmenty zamku włączone w budynek szkolny oraz piwnice z krzyżowymi [[sklepienie|sklepieniami]]. Obecnie stanowi budynek Zespołu Szkół im. Krzysztofa Celestyna Mrongowiusza.
Po ukończeniu budowy na zamku gościł wielki mistrz Zakonu Krzyżackiego [[Winrich von Kniprode]]. W [[1410]] roku został opanowany przez mieszczan i oddany we władanie [[Władysław II Jagiełło|Władysława II Jagiełły]]. Uszkodzono go podczas wojny w 1414 roku. Zniszczony przez [[Tatarzy|Tatarów]] w [[1656]]. W końcu XVIII wieku popadł w ruinę i został częściowo rozebrany.
W latach 1847-1849 do zabudowań zamkowych dobudowano skrzydło wschodnie w [[styl neogotycki|stylu neogotyckim]] i przekształcono na gimnazjum, którego dyrektorem był m.in. historyk [[Max Toeppen]], a uczyli się m.in. [[Herman Pełka]] i [[Emil Adolf von Behring|Emil Behring]], pierwszy laureat [[Nagroda Nobla|nagrody Nobla]] w dziedzinie [[Medycyna|medycyny]] z 1901 r. za odkrycie działania [[Antytoksyna|antytoksyn]] (tablica pamiątkowa na dziedzińcu gimnazjum). Po II wojnie światowej zachowały się fragmenty zamku włączone w budynek szkolny oraz piwnice z krzyżowymi [[sklepienie|sklepieniami]]. Obecnie stanowi budynek Zespołu Szkół im. Krzysztofa Celestyna Mrongowiusza.


== Bibliografia ==
== Bibliografia ==

Wersja z 10:26, 4 mar 2015

Zamek w Olsztynku
Symbol zabytku nr rej. 597 z 7.06.1961 oraz 1232 z 12.06.1968 (zamek ob. szkoła)
Ilustracja
zamek krzyżacki w Olsztynku
Państwo

 Polska

Miejscowość

Olsztynek

Adres

ul. Zamkowa

Typ budynku

zamek

Styl architektoniczny

gotyk, neogotyk

Ważniejsze przebudowy

XIX wiek

Położenie na mapie Olsztynka
Mapa konturowa Olsztynka
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie powiatu olsztyńskiego
Mapa konturowa powiatu olsztyńskiego
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie gminy Olsztynek
Mapa konturowa gminy Olsztynek
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:building}

Zamek krzyżacki w Olsztynku – położony na wzniesieniu, mieści się przy ulicy Zamkowej.

Zbudowany na polecenie komtura ostródzkiego Güntera von Hohensteina w latach 1349-1366 w stylu gotyckim z przeznaczeniem na siedzibę burgrabiego mającego za zadanie ściągać należności podatkowe oraz aby kontrolować szlak handlowy z południa na północ. W odróżnieniu od innych zamków krzyżackich nie był to klasztor ani siedziba komtura. Zamek zlokalizowano w miejscu gdzie wcześniej znajdował się pruski gród obronny. Założony na planie czworokąta, posiadał wieżę i mury obwodowe. Zamek miał trzy (lub cztery) skrzydła, co wynika również z XVII-wiecznego miedziorytu. Pod budynkami zamkowymi znajdowały się sklepione piwnice. Główne skrzydło znajdowało się od północy od strony miasta. W 2006 roku badania archeologiczne potwierdziły istnienie skrzydła południowego.

Po ukończeniu budowy na zamku gościł wielki mistrz Zakonu Krzyżackiego Winrich von Kniprode. W 1410 roku został opanowany przez mieszczan i oddany we władanie Władysława II Jagiełły. Uszkodzono go podczas wojny w 1414 roku. Zniszczony przez Tatarów w 1656. W końcu XVIII wieku popadł w ruinę i został częściowo rozebrany.

W latach 1847-1849 do zabudowań zamkowych dobudowano skrzydło wschodnie w stylu neogotyckim i przekształcono na gimnazjum, którego dyrektorem był m.in. historyk Max Toeppen, a uczyli się m.in. Herman Pełka i Emil Behring, pierwszy laureat nagrody Nobla w dziedzinie medycyny z 1901 r. za odkrycie działania antytoksyn (tablica pamiątkowa na dziedzińcu gimnazjum). Po II wojnie światowej zachowały się fragmenty zamku włączone w budynek szkolny oraz piwnice z krzyżowymi sklepieniami. Obecnie stanowi budynek Zespołu Szkół im. Krzysztofa Celestyna Mrongowiusza.

Bibliografia

  • Polska: mapa zamków - Warszawa Wrocław: Polskie Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych im. Eugeniusza Romera, 1995

Linki zewnętrzne