Teorie karier

Teorie karier – koncepcje wyjaśniające i opisujące mechanizmy funkcjonowania osobowości jednostki, które stanowią podstawy doradztwa karier. Teorie karier:

• pozwalają zrozumieć sprzeczne fakty dotyczące rozwoju człowieka;
• są podstawą do gromadzenia i analizy danych odnoszących się do wpływu społecznego w trakcie procesu doradczego;
• pozwalają przewidywać przebieg zjawisk;
• dają postawy do sprawdzania metod doradztwa na podstawie kryteriów zewnętrznych.

Makroteorie

Tradycyjne teorie karier (makroteorie) – stanowią ogólne dyrektywy dotyczące tego jak człowiek powinien się rozwijać, żyć i pracować. Do klasycznych teorii karier należą między innymi:

• teorie psychodynamiczne i psychoanalityczne;
• teorie humanistyczne;
• teorie cech;
• teorie poznawcze.

Mikroteorie

Współczesne teorie karier (mikroteorie) – koncepcje z zakresu rozwoju człowieka w cyklu życia i osobowości. Przykładowe współczesne teorie karier :

• teorie związania;
• teorie przywiązania;
• teorie kompetencji społecznych i kulturowych;
• teoria wyuczonej bezradności;
• teoria Wielkiej Piątki.

Tradycyjne teorie są wciąż użyteczne i znajdują zastosowanie w doradztwie karier. Żadna z nich nie jest jednak wystarczająca do praktyki doradczej z punkty widzenia zmienności współczesnych ścieżek karier. Dlatego obecnie obserwuje się wzmożone zainteresowanie mikroteoriami.

Bibliografia

• Bańka, A (2007). Psychologiczne doradztwo karier, 57-70