Toradora!

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Toradora!
jap. とらドラ!
(Toradora)
Gatunekromans, komedia
Light novel
AutorYuyuko Takemiya
ArtystaYasu
WydawcaASCII Media Works
Polski wydawcaStudio JG
Wydawana10 marca 200610 marca 2009
Liczba tomów10
Light novel
Toradora Spin-off!
AutorYuyuko Takemiya
ArtystaYasu
WydawcaASCII Media Works
Wydawana10 maja 200710 kwietnia 2010
Liczba tomów3
Manga
AutorYuyuko Takemiya
ArtystaZekkyō
WydawcaASCII Media Works
Polski wydawcaStudio JG
Drukowana wDengeki Comic Gao!
(2007–2008)
Dengeki Daioh
(od 2008)
Wydawana27 lipca 2007obecnie
Liczba tomów9[a]
Telewizyjny serial anime
ReżyserTatsuyuki Nagai
ScenariuszTatsuhito Higuchi
StudioJ.C.Staff
Stacja telewizyjnaTV Tokyo
Premierowa emisja1 października 200825 marca 2009
Liczba odcinków25
OVA
Toradora SOS! Kuishinbō banbanzai
ScenariuszMichiko Itō
StudioJ.C.Staff
Liczba odcinków4
Data wydania25 lutego – 26 sierpnia 2009
Czas trwania5 minut
OVA
Toradora!: Bentō no gokui
ReżyserTatsuyuki Nagai
ScenariuszMari Okada
StudioJ.C.Staff
Liczba odcinków1
Data wydania21 grudnia 2011
Czas trwania27 minut

Toradora! (jap. とらドラ!) – seria light novel autorstwa Yuyuko Takemiyi z ilustracjami Yasu, wydawana nakładem wydawnictwa ASCII Media Works pod imprintem Dengeki Bunko od 10 marca 2006 do 10 marca 2009.

Na podstawie powieści powstał trzytomowy spin-off oraz adaptacja w formie mangi, a także 25-odcinkowy telewizyjny serial anime, miniserial i odcinek specjalny OVA wyprodukowane przez studio J.C.Staff.

Znaczenie tytułu[edytuj | edytuj kod]

Tytuł Toradora! jest akronimem imion dwóch głównych bohaterów serii – Taigi Aisaki i Ryūji Takasu. Taiga jest transkrypcją angielskiego słowa tiger, natomiast tygrys w języku japońskim – tora (jap. とら). Ryūji w języku japońskim dosłownie oznacza syn smoka, zaś transkrypcja angielskiego słowa dragon na japoński – doragon (jap. ドラゴン).

Fabuła[edytuj | edytuj kod]

Historia rozpoczyna się wraz z głównym bohaterem, Ryūjim Takasu, rozpoczynającym drugi rok w liceum. Pomimo jego dobrotliwej natury, jego spojrzenie sprawia, że jest uznawany za młodocianego przestępcę lub członka yakuzy. Z tego powodu pozbawiony jest nadziei na szansę poznania towarzyszki życia – ani tym bardziej na zwiększeniu swego grona przyjaciół. Nic nie zapowiada, aby ta sytuacja miała się zmienić, gdy nagle okazuje się, że został przydzielony do tej samej klasy co jego najlepszy przyjaciel – Yūsaku Kitamura. To pomaga mu udowodnić nowej klasie, że jego wygląd nie przedstawia jego prawdziwej osobowości. Razem z nim uczęszczać będzie Minori Kushieda, pełna energii dziewczyna, w której Ryūji jest potajemnie zakochany. I wtedy niespodziewanie poznaje Taigę Aisakę – najlepszą przyjaciółkę Minori, a zarazem najbardziej niebezpiecznego awanturnika w szkole (o czym Ryūji szybko się przekonuje). Z powodu jej niskiego wzrostu i zadziornego charakteru otrzymała przydomek Tenori Tiger (jap. 手乗りタイガー Te Nori Taigā), co oznacza dosłownie "tygrys mieszczący się na dłoni" (Tyci Tygrys w tłumaczeniu Studia JG).

Z początku Taiga jest wrogo nastawiona do Ryūjiego. Jednak gdy chłopak przez przypadek dowiaduje się, że Taiga jest po uszy zadurzona w Kitamurze, a ona odkrywa jego potajemną miłość do Minori – zmieniają swoje nastawienie do siebie. W efekcie zawiązują sojusz, obiecując sobie pomoc i wsparcie przy zdobyciu wzajemności w ich upragnionych związkach.

Light novel[edytuj | edytuj kod]

Toradora![edytuj | edytuj kod]

Seria zapoczątkowana została w formie light novel, która składa się z 10 tomów. Pierwszy z nich został wydany 10 marca 2006[1], natomiast ostatni, 10 tom – 10 marca 2009[2].

Polskie wydanie mangi zostało zapowiedziane 23 marca 2015, natomiast premiera miała się odbyć na przełomie lipca i sierpnia[3]. Jednak nastąpiło to dopiero rok później, wtedy 12 lipca przedstawiono polską okładkę[4], premiera zaś miała miejsce ostatecznie 25 sierpnia[5]. Kolejne tomy ukazują się nakładem wydawnictwa Studio JG, natomiast różnicą między polską a japońską wersją jest wydanie dwóch pojedynczych tomów w jeden podwójny[6].

NrJęzyk japońskiJęzyk polski
Data wydaniaISBNData wydaniaISBN
110 marca 2006[1]ISBN 978-4-8402-3353-825 sierpnia 2016[5]ISBN 978-83-8001-141-0
210 maja 2006[7]ISBN 978-4-8402-3438-225 sierpnia 2016[5]ISBN 978-83-8001-141-0
310 września 2006[8]ISBN 978-4-8402-3551-828 lutego 2018[9]ISBN 978-83-8001-188-5
410 stycznia 2007[10]ISBN 978-4-8402-3681-228 lutego 2018[9]ISBN 978-83-8001-188-5
510 sierpnia 2007[11]ISBN 978-4-8402-3932-520 lipca 2020[12]ISBN 978-83-8001-526-5
610 grudnia 2007[13]ISBN 978-4-8402-4117-520 lipca 2020[12]ISBN 978-83-8001-526-5
710 kwietnia 2008[14]ISBN 978-4-04-867019-7
810 sierpnia 2008[15]ISBN 978-4-04-867170-5
910 października 2008[16]ISBN 978-4-04-867265-8
1010 marca 2009[2]ISBN 978-4-04-867593-2

Toradora Spin-off![edytuj | edytuj kod]

Na podstawie light novel powstał trzytomowy spin-off zatytułowany Toradora Spin-off! (jap. とらドラ・スピンオフ! Toradora Supin-ofu!), który wydawany był od 10 maja 2007[17] do 10 kwietnia 2010[18].

NrData wydania (język japoński)ISBN (język japoński)
110 maja 2007[17]ISBN 978-4-8402-3838-0
210 stycznia 2009[19]ISBN 978-4-04-867459-1
310 kwietnia 2010[18]ISBN 978-4-04-868456-9

Wydanie gappon-ban[edytuj | edytuj kod]

25 czerwca 2020 w sprzedaży ukazało się kompletne wydanie w formacie gappon-ban, składające się ze wszystkich 13 tomów – 10 tomów serii głównej oraz 3 tomy spin-offu[20] i liczące łącznie 3804 strony[21].

Manga[edytuj | edytuj kod]

Pierwszy rozdział adaptacji w formie mangi został opublikowany 27 lipca 2007 w magazynie „Dengeki Comic Gao!”[22], kolejne z nich pojawiały się zaś do numeru 3/2008 (z 27 stycznia 2008)[23]. Następnie serializację mangi przeniesiono do magazynu „Dengeki Daioh”, a kolejny rozdział ukazał się w numerze 5/2008 (z 21 marca 2008)[24]. Miesiąc wcześniej rozpoczęto zbieranie pojedynczych rozdziałów do tankōbonów, który pierwszy z nich został wydany 27 lutego[25]. Według stanu na 27 czerwca 2019, wydano do tej pory 9 tomów[26]. Manga powstaje na podstawie scenariusza Yuyuko Takemiyi, natomiast za ilustracje odpowiada artysta Zekkyō.

Polska wersja mangi zapowiedziana została 22 marca 2013, natomiast premiera pierwszego tomu miała odbyć się 12 lipca podczas konwentu Animatsuri[27], jednak ostatecznie w sprzedaży ukazał się 4 września[28]. Kolejne tomy ukazują się nakładem wydawnictwa Studio JG.

NrJęzyk japońskiJęzyk polski
Data wydaniaISBNData wydaniaISBN
127 lutego 2008[25]ISBN 978-4-8402-4219-64 września 2013[28]ISBN 978-83-6135674-5
227 lutego 2009[29]ISBN 978-4-0486-7633-511 grudnia 2013[30]ISBN 978-83-61356-80-6
327 stycznia 2010[31]ISBN 978-4-0486-8368-528 lutego 2014[32]ISBN 978-83-61356-90-5
427 stycznia 2011[33]ISBN 978-4-0487-0244-727 maja 2014[34]ISBN 978-83-6135699-8
527 marca 2012[35]ISBN 978-4-0488-6492-310 sierpnia 2014[36]ISBN 978-83-8001012-3
627 sierpnia 2013[37]ISBN 978-4-0489-1618-924 października 2014[38]ISBN 978-83-8001-025-3
Nota: ISBN 978-4-0489-1651-6 w przypadku edycji specjalnej, która została wydana 27 lipca, na miesiąc przed premierą edycji standardowej[39]. W Polsce edycja specjalna nie została wydana.
727 lutego 2015[40]ISBN 978-4-0486-9057-72 października 2015[41]ISBN 978-83-8001-090-1
827 października 2017[42]ISBN 978-4-0489-3426-815 stycznia 2020[43]ISBN 978-83-8001-523-4
927 czerwca 2019[44]ISBN 978-4-0491-2584-93 września 2021[45]ISBN 978-83-8001-678-1

Anime[edytuj | edytuj kod]

Pierwsze informacje o adaptacji w formie telewizyjnego serialu anime pojawiły się 2 kwietnia 2008[46], natomiast jego premiera miała miejsce 1 października na antenie TV Tokyo[47]. Razem wyprodukowano i wyemitowano 25 odcinków. Obok anime powstał również 4-odcinkowy miniserial zatytułowany Toradora SOS! Kuishinbō banbanzai (jap. とらドラSOS!食いしん坊万々歳), których odcinki wydawano od 25 lutego do 26 sierpnia 2009[48] oraz 27-minutowy odcinek OVA pod tytułem Toradora!: Bentō no gokui (jap. とらドラ!弁当の極意), który został wydany 21 grudnia 2011[49].

Licencję na wyświetlanie anime w Polsce wykupiła platforma Netflix[50].

Lp. Tytuł odcinka[51] Premiera[52]
1 Tygrys i smok
Tora to Ryū (虎と竜) 
1 października 2008
2 Taiga i Ryūji
Ryūji to Taiga (竜児と大河) 
8 października 2008
3 Twój śpiew
Kimi no uta (君の歌) 
15 października 2008
4 Ta twoja mina
Ano toki no kao (あのときの顔) 
22 października 2008
5 Ami Kawashima
Kawashima ami (かわしまあみ) 
29 października 2008
6 Prawdziwa natura
Honto to jibun (ほんとの自分) 
5 listopada 2008
7 Otwarcie basenu
Pūru biraki (プールびらき) 
12 listopada 2008
8 Kto wygra wyścig?
Dare no tame (だれのため) 
19 listopada 2008
9 Wybierzmy się nad morze
Umi ni ikō to kimi wa (海にいこうと君は) 
26 listopada 2008
10 Fajerwerki
Hanabi (花火) 
3 grudnia 2008
11 Szkolny festiwal kulturowy 1
Ōbashi Kōkō bunkasai・Zenpen (大橋高校文化祭・前編) 
10 grudnia 2008
12 Szkolny festiwal kulturowy 2
Ōbashi Kōkō bunkasai・Chūhen (大橋高校文化祭・中編) 
17 grudnia 2008
13 Szkolny festiwal kulturowy 3
Ōbashi Kōkō bunkasai・Kōhen (大橋高校文化祭・後篇) 
24 grudnia 2008
14 Szczęśliwy Mały Tygrys
Shiawase no tenori taigā (しあわせの手乗りタイガー) 
7 stycznia 2009
15 Daleka gwiazda
Hoshi wa, tōku (星は、遠く) 
14 stycznia 2009
16 Kolejny krok
Fumi dasu ippo (踏み出す一歩) 
21 stycznia 2009
17 Ruch wsteczny Merkurego
kurisumasu ni suisei wa gyakkō suru (クリスマスに水星は逆行する) 
28 stycznia 2009
18 Pod choinką
Momi no kinoshita de (もみの木の下で) 
4 lutego 2009
19 Wigilia
Seiyasai (聖夜祭) 
11 lutego 2009
20 Niech tak będzie zawsze
Zutto, kono mama (ずっと、このまま) 
18 lutego 2009
21 Nie mogę się powstrzymać
Dōshitatte (どうしたって) 
25 lutego 2009
22 Gdy jesteś obok
Kimi no iru keshiki (君のいる景色) 
4 marca 2009
23 Właściwa droga
Susumu beki michi (進むべき道) 
11 marca 2009
24 Wyznanie
Kokuhaku (告白) 
18 marca 2009
25 Toradora!
Toradora! (とらドラ!) 
25 marca 2009
OVA Toradora!: Bentō no gokui (とらドラ!弁当の極意) 21 grudnia 2011[49]

Toradora SOS! Kuishinbō banbanzai[edytuj | edytuj kod]

Odcinek Data premiery[53]
1. 25 lutego 2009
2. 22 kwietnia 2009
3. 24 czerwca 2009
4. 26 sierpnia 2009

Odbiór[edytuj | edytuj kod]

12 kwietnia 2009 w dzienniku „Mainichi Shimbun” podano do wiadomości, że sprzedano 3 miliony egzemplarzy light novel[54].

Stig Høgset z portalu THEM Anime Review pochwalił adaptację anime za to, że „jak w wielu romantycznych serialach anime z kilkoma dziewczynami, próbowała nie wprawiać ludzi w złość lub rozczarowanie”. Ponadto uznał Taigę za „genetyczne małżeństwo” Shany z serii Shakugan no Shana i Louise z Zero no Tsukaima. Jednak skrytykował również jej ciągłe zachowanie, szczególnie wobec Ryūjiego oraz opis ojca Taigi, w którym Høgset czuł, że „cała historia szarpie go dookoła”[55].

Nagrody i wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]

Rok Ceremonia Kategoria Nominacja Rezultat Źródło
2007 Kono Light Novel ga sugoi! polecana light novel Toradora! 6. miejsce [56]
Light Novel Award komedia romantyczna Wygrana [57][58]
2008 Kono Light Novel ga sugoi! polecana light novel 2. miejsce [56]
2009 4. miejsce [56]
Anime Saimoe Tournament najlepsza postać moe Taiga Aisaka Wygrana [59]
Seiyū Awards najlepsza aktorka głosowa Rie Kugimiya
(za rolę Taigi Aisaki)
[60]
Japan Media Arts Festival polecana praca przez jury Toradora! Polecana [61]
2010 Kono Light Novel ga sugoi! polecana light novel 2. miejsce [56]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Stan na 27 czerwca 2019 r.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b とらドラ!, [w:] Kadokawa Corporation [online], dengekibunko.jp [dostęp 2020-09-27] (jap.).
  2. a b とらドラ10!, [w:] Kadokawa Corporation [online], dengekibunko.jp [dostęp 2020-09-27] (jap.).
  3. Yanek, Cztery nowe tytuły oraz imprint z macką!, [w:] Wydawnictwo Studio JG [online], studiojg.pl, 23 marca 2015 [dostęp 2020-09-27] (pol.).
  4. Urd, Zobacz nową okładkę i logo Toradora light novel, [w:] Wydawnictwo Studio JG [online], studiojg.pl, 12 lipca 2016 [dostęp 2020-09-27] (pol.).
  5. a b c Toradora - light novel #1, [w:] Wydawnictwo Studio JG [online], studiojg.pl [dostęp 2019-09-19] (pol.).
  6. Urd, Smok i Tygrys w książkowej odsłonie - Toradora Light Novel, [w:] Wydawnictwo Studio JG [online], studiojg.pl, 25 sierpnia 2016 [dostęp 2020-09-27] (pol.).
  7. とらドラ2!, [w:] Kadokawa Corporation [online], dengekibunko.jp [dostęp 2020-09-27] (jap.).
  8. とらドラ3!, [w:] Kadokawa Corporation [online], dengekibunko.jp [dostęp 2020-09-27] (jap.).
  9. a b Toradora - light novel #2, [w:] Wydawnictwo Studio JG [online], studiojg.pl [dostęp 2019-09-19] (pol.).
  10. とらドラ4!, [w:] Kadokawa Corporation [online], dengekibunko.jp [dostęp 2020-09-27] (jap.).
  11. とらドラ5!, [w:] Kadokawa Corporation [online], dengekibunko.jp [dostęp 2020-09-27] (jap.).
  12. a b Toradora - light novel #3, [w:] Wydawnictwo Studio JG [online], studiojg.pl [dostęp 2020-10-15] (pol.).
  13. とらドラ6!, [w:] Kadokawa Corporation [online], dengekibunko.jp [dostęp 2020-09-27] (jap.).
  14. とらドラ7!, [w:] Kadokawa Corporation [online], dengekibunko.jp [dostęp 2020-09-27] (jap.).
  15. とらドラ8!, [w:] Kadokawa Corporation [online], dengekibunko.jp [dostęp 2020-09-27] (jap.).
  16. とらドラ9!, [w:] Kadokawa Corporation [online], dengekibunko.jp [dostęp 2020-09-27] (jap.).
  17. a b とらドラ・スピンオフ!幸福の桜色トルネード, [w:] Kadokawa Corporation [online], dengekibunko.jp [dostęp 2020-09-27] (jap.).
  18. a b とらドラ・スピンオフ3!俺の弁当を見てくれ, [w:] Kadokawa Corporation [online], dengekibunko.jp [dostęp 2020-09-27] (jap.).
  19. とらドラ・スピンオフ2!虎、肥ゆる秋, [w:] Kadokawa Corporation [online], dengekibunko.jp [dostęp 2020-09-27] (jap.).
  20. 【合本版】とらドラ! 全13巻, [w:] Kadokawa Corporation [online], www.kadokawa.co.jp [dostęp 2021-09-03] (jap.).
  21. 【合本版】とらドラ! 全13巻, [w:] BOOK WALKER Co.,Ltd. [online], bookwalker.jp [dostęp 2021-09-03] (jap.).
  22. 電撃コミック ガオ! 9月号, [w:] MediaWorks [online], www.mediaworks.co.jp [dostęp 2020-09-29] [zarchiwizowane z adresu 2008-01-20] (jap.).
  23. Egan Loo, Inukami, Honoka, Baccano 1931 Manga to End in Japan, [w:] Anime News Network [online], www.animenewsnetwork.com, 25 stycznia 2008 [dostęp 2020-09-29] (ang.).
  24. 電撃大王 5月号, [w:] MediaWorks [online], www.mediaworks.co.jp [dostęp 2020-09-29] [zarchiwizowane z adresu 2008-06-30] (jap.).
  25. a b とらドラ!(1), [w:] Kadokawa Corporation [online], www.kadokawa.co.jp [dostęp 2020-09-29] (jap.).
  26. とらドラ!, [w:] Kadokawa Corporation [online], www.kadokawa.co.jp [dostęp 2020-09-29] (jap.).
  27. Naq, Nowy tytuł od Studia JG - Toradora!, [w:] Wydawnictwo Studio JG [online], studiojg.pl, 22 marca 2013 [dostęp 2020-09-29] (pol.).
  28. a b Toradora #1, [w:] Wydawnictwo Studio JG [online], studiojg.pl [dostęp 2020-09-29] (pol.).
  29. とらドラ!(2), [w:] Kadokawa Corporation [online], www.kadokawa.co.jp [dostęp 2020-09-29] (jap.).
  30. Toradora #2, [w:] Wydawnictwo Studio JG [online], studiojg.pl [dostęp 2020-09-29] (pol.).
  31. とらドラ!(3), [w:] Kadokawa Corporation [online], www.kadokawa.co.jp [dostęp 2020-09-29] (jap.).
  32. Toradora #3, [w:] Wydawnictwo Studio JG [online], studiojg.pl [dostęp 2020-09-29] (pol.).
  33. とらドラ!(4), [w:] Kadokawa Corporation [online], www.kadokawa.co.jp [dostęp 2020-09-29] (jap.).
  34. Toradora #4, [w:] Wydawnictwo Studio JG [online], studiojg.pl [dostęp 2020-09-29] (pol.).
  35. とらドラ!(5), [w:] Kadokawa Corporation [online], www.kadokawa.co.jp [dostęp 2020-09-29] (jap.).
  36. Toradora #5, [w:] Wydawnictwo Studio JG [online], studiojg.pl [dostęp 2020-09-29] (pol.).
  37. とらドラ!(6), [w:] Kadokawa Corporation [online], www.kadokawa.co.jp [dostęp 2020-09-29] (jap.).
  38. Toradora #6, [w:] Wydawnictwo Studio JG [online], studiojg.pl [dostęp 2020-09-29] (pol.).
  39. とらドラ!(6)特装版, [w:] Kadokawa Corporation [online], www.kadokawa.co.jp [dostęp 2020-09-29] (jap.).
  40. とらドラ!(7), [w:] Kadokawa Corporation [online], www.kadokawa.co.jp [dostęp 2020-09-29] (jap.).
  41. Toradora #7, [w:] Wydawnictwo Studio JG [online], studiojg.pl [dostęp 2020-09-29] (pol.).
  42. とらドラ!(8), [w:] Kadokawa Corporation [online], www.kadokawa.co.jp [dostęp 2020-09-29] (jap.).
  43. Toradora #8, [w:] Wydawnictwo Studio JG [online], studiojg.pl [dostęp 2020-09-29] (pol.).
  44. とらドラ!(9), [w:] Kadokawa Corporation [online], www.kadokawa.co.jp [dostęp 2020-09-29] (jap.).
  45. Toradora #9, [w:] Wydawnictwo Studio JG [online], studiojg.pl [dostęp 2021-09-03] (pol.).
  46. Egan Loo, Award-winning Toradora! Light Novels to be Animated, [w:] Anime News Network [online], www.animenewsnetwork.com, 2 kwietnia 2008 [dostęp 2020-09-30] (ang.).
  47. Egan Loo, Toradora Anime TV Ad Posted as Blog Parts Applet, [w:] Anime News Network [online], www.animenewsnetwork.com, 29 września 2008 [dostęp 2020-09-30] (ang.).
  48. Toradora SOS! Hurray for Gourmands (OAV), [w:] Anime News Network [online], www.animenewsnetwork.com [dostęp 2020-09-30] (ang.).
  49. a b Toradora!: The True Meaning of Bento (OAV), [w:] Anime News Network [online], www.animenewsnetwork.com [dostęp 2020-09-30] (ang.).
  50. Aktualizacja oferty Netflix Polska. [w:] Upflix [on-line]. upflix.pl, 2018-12-13. [dostęp 2022-03-10]. (pol.).
  51. Polskie tytuły podane za tłumaczeniem na zlecenie platformy Netflix.
  52. Toradora! (TV) [Episode titles], [w:] Anime News Network [online], www.animenewsnetwork.com [dostęp 2020-10-02] (ang.).
  53. Toradora SOS! Hurray for Gourmands (OAV) [Episode titles], [w:] Anime News Network [online], www.animenewsnetwork.com [dostęp 2020-10-02] (ang.).
  54. ラノベランキング : 「とらドラ!」完結、「とある魔術の…」と電撃勢上位 09年3月, [w:] Mainichi Shimbun [online], mantan-web.jp, 12 kwietnia 2009 [dostęp 2020-10-02] [zarchiwizowane z adresu 2011-05-01] (jap.).
  55. Stig Høgset, ToraDora, [w:] THEM Anime Reviews [online], www.themanime.org [dostęp 2020-10-02] (ang.).
  56. a b c d 発表迫る!このライトノベルがすごい!大賞を振り返り!, [w:] Toretame [online], toretame.jp, 19 listopada 2015 [dostęp 2020-10-02] (jap.).
  57. Evan Miller, Kadokawa Announces 2007 Light Novel Awards, [w:] Anime News Network [online], www.animenewsnetwork.com, 1 września 2007 [dostęp 2020-10-02] (ang.).
  58. ライトノベルアワード2007, [w:] Kadokawa Corporation [online], www.kadokawa.co.jp [dostęp 2020-10-02] [zarchiwizowane z adresu 2008-10-13] (jap.).
  59. Anime Saimoe Tournament 2009, [w:] Infoseek [online], infoseek.co.jp/ [dostęp 2020-10-02] [zarchiwizowane z adresu 2009-07-23] (jap.).
  60. Egan Loo, 3rd Annual Seiyū Award Winners Revealed (Updated), [w:] Anime News Network [online], www.animenewsnetwork.com, 5 marca 2009 [dostęp 2020-10-02] (ang.).
  61. 2009 (13th) Japan Media Arts Festival Animation Division/Long Animation, [w:] Japan Media Arts Plaza [online], plaza.bunka.go.jp [dostęp 2020-10-02] [zarchiwizowane z adresu 2010-02-02] (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]