Unia w Krewie
_and_the_Crown_of_the_Kingdom_of_Poland_(red)_in_1386_-_1434.png)
Unia w Krewie – zawarta 14 sierpnia 1385 roku unia personalna Królestwa Polskiego z Wielkim Księstwem Litewskim.
Tło
Potrzeba unii polsko-litewskiej wynikła z powodu zagrożenia, jakie dla Polski i Litwy stworzył na przełomie XIV i XV wieku zakon krzyżacki. Unia w Krewie była pierwszym z sześciu aktów unijnych podpisanych między Wielkim Księstwem Litewskim a Królestwem Polskim.
Postanowienia
Układ przewidywał małżeństwo wielkiego księcia litewskiego Jagiełły z królem Polski Jadwigą oraz objęcie przez niego polskiego tronu, w zamian za co Jagiełło zobowiązał się przyjąć chrzest i schrystianizować Litwę, wypuścić polskich jeńców, wypłacić odszkodowania Habsburgom za zerwanie małżeństwa sponsalia de futuro z Wilhelmem Habsburgiem, odzyskać wszystkie ziemie utracone przez Koronę. W ostatnim punkcie aktu książę Jagiełło "obiecuje ziemie swoje litewskie i ruskie na wieczne czasy do korony królestwa polskiego przyłączyć"[1].
Zachowany dokument
Zachował się pergaminowy dokument unii krewskiej, który przechowywany jest w krakowskim Archiwum Kapituły Metropolitalnej. Tekst ten nie wzbudzał emocji wśród badaczy do początku dziewiętnastego wieku, kiedy to Michał Wiszniewski opublikował jego treść w swych Pomnikach historii i literatury polskiej znacznie ułatwiając dostęp do tekstu i powodując tym początek ożywionej dyskusji nad autentycznością, znaczeniem i wartością źródłową dokumentu. Dzięki rozwojowi chemicznych metod obrazowania udało się stwierdzić ponad wszelką wątpliwość oryginalność dokumentu.
- ↑ Pod rządami Jagiellonów. Układ w Krewie. W: Halina Manikowska: Historia dla maturzysty. T. 2: Średniowiecze. Warszawa: Wydawnictwo Szkolne PWN, 2005, s. 141. ISBN 83-7195-853-6.