Uskok Kekerengu
Uskok Kekerengu (ang. Kekerengu Fault) – uskok dekstralny (prawoprzesuwczy), położony w północno-wschodniej części Wyspy Południowej w Nowej Zelandii, wchodzący w skład systemu uskoków Marlborough, tzw. Marlborough Fault System[1]. Powiązany z uskokiem Hope oraz uskokiem odwróconym Jordan Thrust, położonymi w południowo-wschodniej części uskoku Kekerengu[2].
Przebieg[edytuj | edytuj kod]
Przebieg uskoku jest stosunkowo dobrze rozpoznany. Uskok Kekerengu rozpoczyna swój bieg w północnej części uskoku Hope. Uskok Kekerengu łączy się z uskokiem Hope poprzez system mniejszych uskoków: Jordan, Fidget oraz Kowhai i Fyffe[2]. Następnie biegnie równolegle do linii wybrzeża w kierunku północnym i łączy się prawdopodobnie uskokiem Clarence, który w Cieśninie Cooka przechodzi w uskok Wairarapa[3][4].
Aktywność sejsmiczna[edytuj | edytuj kod]
Badania geologiczne przeprowadzone na południowo-zachodnim brzegu strumienia McLean Stream, położonego około 600 m na zachód od zabudowań rolnych w Waiautoa sugerują, że brzeg wzdłuż strumienia przemieścił się poziomo pod wpływem trzęsienia ziemi. Na podstawie tego stanowiska badawczego średnia prędkość przemieszczania się uskok Kekerengu wynosi 3-10 mm/rok. Pojedyncze duże trzęsienie ziemi powoduje przesunięcie uskoku o około 2-5 m, a przerwa między nimi szacowana jest na okres od 200 do 1670 lat. Parametry oszacowane na podstawie tego stanowiska wydają się mało wiarygodne[2].
Drugie stanowisko badawcze położone było na linii pomiędzy strumieniem Heaver’s Creek a rzeką Kekerengu River, która ukazuje przebieg uskoku. Kanał oraz terasy rzeczne, które zostały utworzone przez Glencoe Stream, zostały przesunięta w wyniku trzęsienia ziemi o około 700 m. Na podstawie tego stanowiska badawczego, określono, że uskok Kekerengu przemieszcza się z prędkością 18-23 mm/rok. Uważa się, że dane z tego stanowiska są bardziej wiarygodne[2].
Przyjmuje się, że średnia prędkość przemieszczania się uskok Kekerengu wynosi 10-20 mm/rok, Przerwa między dużymi trzęsieniami ziemi szacowana jest na okres od 100 do 200 lat lub od 250 do 500 lat. Pojedyncze duże trzęsienie ziemi powoduje przesunięcie uskoku o około 2-5 m[2].
Dane historyczne sugerują, że trzęsienia ziemi w Wairarapa z 1855 roku o magnitudzie 8,2° w skali Richtera, które wystąpiło na Wyspie Północnej, mogło rozciągnąć się w kierunku południowym nawet do północnych krańców uskoku Kekerengu[5][2].
Trzęsienia ziemi w Kaikoura w 2016 roku o magnitudzie 7,8° w skali Richtera spowodowało wystąpienie ruchów skorupy ziemskiej wzdłuż uskoku, które przyczyniły się do jego pęknięcia na odcinku około 70 km (w tym 34 km pod powierzchnią wody)[6][7].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Langridge, R. i inni: Paleoseismology and slip rate of the Conway Segment of the Hope Fault at Greenburn Stream, South Island, New Zealand. Annals of Geophysics, 2003. [dostęp 2017-08-12]. (ang.).
- Zachariasen, J. i inni: Timing of late Holocene surface rupture of the Wairau Fault, Marlborough, New Zealand. New Zealand Journal of Geology and Geophysics, 2006. [dostęp 2017-08-12]. (ang.).
- Lensen G.: Note on fault correlations across cook strait. New Zealand Journal of Geology and Geophysics, 1958. [dostęp 2017-08-14]. (ang.).
- Barrell A.: General distribution and characteristics of active faults and folds in the Kaikoura District, North Canterbury. GNS, 2015. [dostęp 2017-08-14]. (ang.).
- Rodgers, D.W.; Little T.A.: World’s largest coseismic strike-slip offset: The 1855 rupture of the Wairarapa Fault, New Zealand, and implications for displacement/length scaling of continental earthquakes. Journal of Geophysical Research, 2006. [dostęp 2017-08-13]. (ang.).
- Magnitude 7.8, Mon Nov 14 2016 12:02 AM. Geonet.org.nz.. [dostęp 2017-08-14]. (ang.).
- Huge fault rupture stretches 34km offshore from Kaikoura. Stuff.co.nz., 2016. [dostęp 2017-08-14]. (ang.).