Ustawa o kołach gospodyń wiejskich

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ustawa z dnia 9 listopada 2018 r. o kołach gospodyń wiejskich
Państwo

 Polska

Data wydania

9 listopada 2018

Miejsce publikacji

Dz.U. z 2018 r. poz. 2212

Tekst jednolity

Dz.U. z 2023 r. poz. 1179

Data wejścia w życie

29 listopada 2018

Rodzaj aktu

ustawa

Przedmiot regulacji

koła gospodyń wiejskich

Status

obowiązujący

Ostatnio zmieniony przez

Dz.U. z 2023 r. poz. 412

Wejście w życie ostatniej zmiany

1 stycznia 2024

Zastrzeżenia dotyczące pojęć prawnych

Ustawa z dnia 9 listopada 2018 r. o kołach gospodyń wiejskich – polska ustawa uchwalona przez Sejm RP, która określa formy i zasady dobrowolnego zrzeszania się w kołach gospodyń wiejskich (KGW), tryb ich zakładania oraz organizację kół gospodyń wiejskich działających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Ustawa składa się z 37 artykułów oraz wzoru statutu koła gospodyń wiejskich, który stanowi załącznik do ustawy. Ustawa o kołach gospodyń wiejskich zmieniła 6 aktów prawnych i wydano do niej 4 akty wykonawcze. Znowelizowano ją w 2019, 2020, 2021 i 2023 roku.

Regulacje prawne dotyczące kół gospodyń wiejskich[edytuj | edytuj kod]

Przed 2018 rokiem[edytuj | edytuj kod]

Od 11 października 1982 roku do 29 listopada 2018 roku przepisy dotyczące kół gospodyń wiejskich były regulowane przez rozdział 4 w art. 22 ustawy z dnia 8 października 1982 r. o społeczno-zawodowych organizacjach rolników[1]. Przepisy odnosiły się – obok KGW – do kółek rolniczych, rolniczych zrzeszeń branżowych, związków rolników, kółek i organizacji rolniczych oraz związków rolniczych zrzeszeń branżowych[1].

Ustawa z 2018 roku[2][edytuj | edytuj kod]

W 2018 r. przyjęto ustawę o kołach gospodyń wiejskich, która określiła formy i zasady dobrowolnego zrzeszania się w kołach gospodyń wiejskich, tryb ich zakładania oraz organizację kół gospodyń wiejskich[2].

Wg ustawy koła gospodyń wiejskich są dobrowolną, niezależną od administracji rządowej i jednostek samorządu terytorialnego, samorządną społeczną organizacją mieszkańców wsi, wspierającą rozwój przedsiębiorczości na wsi i aktywnie działającą na rzecz środowisk wiejskich.

Koło gospodyń wiejskich reprezentuje interesy i działa na rzecz poprawy sytuacji społeczno-zawodowej kobiet wiejskich oraz ich rodzin, a także wspiera wszechstronny rozwój terenów wiejskich.

Cele funkcjonowania kół gospodyń wiejskich określone w ustawie[edytuj | edytuj kod]

Koło gospodyń wiejskich biorą pod uwagę następujące cele:

  • prowadzić działalność społeczno-wychowawczą i oświatowo-kulturalną w środowiskach wiejskich
  • prowadzić działalność na rzecz wszechstronnego rozwoju obszarów wiejskich
  • wspierać rozwój przedsiębiorczości kobiet
  • inicjować i prowadzić działania na rzecz poprawy warunków życia i pracy kobiet na wsi
  • upowszechniać i rozwijać formy współdziałania, gospodarowania i racjonalne metody prowadzenia gospodarstw domowych
  • reprezentować interesy środowiska kobiet wiejskich wobec organów administracji publicznej
  • rozwijać kulturę ludową w tym w szczególności kultury lokalną i regionalną

Zrzeszenia i związki kół gospodyń wiejskich[edytuj | edytuj kod]

W ustawie wskazano, że koła gospodyń wiejskich mogą współpracować i współdziałać ze sobą w zakresie realizacji zadań. Na zasadzie dobrowolności mogą zrzeszać się i tworzyć związki kół gospodyń wiejskich. Związek kół gospodyń wiejskich może być utworzony z inicjatywy co najmniej dwóch KGW, które zadeklarują członkostwo w związku w drodze uchwały podjętej przez zebrania członków tych kół.

Podstawowym zadaniem związku kół gospodyń wiejskich jest zapewnienie zrzeszonym w nim kołom pomocy w realizacji zadań statutowych, rozwijanie ich działalności oraz reprezentowanie interesów kół gospodyń wiejskich w kraju i za granicą.

Krajowy rejestr kół gospodyń wiejskich[edytuj | edytuj kod]

Koło gospodyń wiejskich podlegają obowiązkowi wpisu do Krajowego Rejestru Kół Gospodyń Wiejskich. Rejestr prowadzony jest przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Koło gospodyń wiejskich nabywa osobowość prawną dopiero po dokonania wpisu do rejestru. Wpis do rejestru upoważnia KGW do ubiegania się o pomoc finansową z budżetu państwa. Maksymalny limit wydatków z budżetu państwa na rzecz KGW określony został w 2018 r. na poziomie 90 mln zł. W ustawie określono, że organem wyższego, stopnia w sprawie przyznawania tej pomocy, w stosunku do prezesa ARiMR jest minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego[2].

Proces legislacyjny[edytuj | edytuj kod]

Rządowy projekt ustawy wpłynął do Sejmu 25 września 2018 roku[3]. Trzy dni później projekt został skierowany do I czytania. 2 października 2018 roku odbyło się I czytanie projektu ustawy, po którym projekt został skierowany do prac w komisjach sejmowych. Prace w komisjach sejmowych trwały do 3 października. 3 października 2018 roku posłanka Teresa Hałas przedstawiła sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, w którym Komisja wniosła o uchwalenie projektu ustawy. Jeszcze tego samego dnia odbyło się II czytanie projektu ustawy, po którym projekt został skierowany do dalszych prac w Komisji. 4 października Komisja wniosła o uchwalenie projektu ustawy z poprawkami przyjętymi przez Komisję. Jeszcze tego samego dnia odbyło się III czytanie projektu ustawy i głosowanie. Głosowało 431 posłów: 406 głosowało za, 14 przeciw, 11 wstrzymało się od głosu. 4 października 2018 roku Sejm uchwalił ustawę o kołach gospodyń wiejskich. 8 października ustawa została przekazana Prezydentowi i Marszałkowi Senatu. 26 października 2018 roku Senat przyjął poprawki do ustawy, a 3 dni później skierował ją do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. 7 listopada Komisja wniosła o przyjęcie poprawek Senatu przez Sejm. 9 listopada Sejm przyjął część poprawek. 13 listopada ustawa została przekazana Prezydentowi do podpisu, co uczynił 26 listopada 2018 roku.

Nowelizacje[edytuj | edytuj kod]

Ustawa z 2021 r. o zmianie ustawy o kołach gospodyń wiejskich[edytuj | edytuj kod]

W 2021 r. ukazała się nowelizacja ustawy o kołach gospodyń wiejskich[4]. Celem nowelizacji było kompleksowe uregulowanie tworzenia, organizacji, funkcjonowania i rozwiązywania kół gospodyń wiejskich. Zmieniono przepisy określających wysokość pomocy finansowej przekazywanej z budżetu państwa. Pomoc finansowa jest raz do roku i przyznawana na wniosek koła gospodyń wiejskich. Decyzji w sprawie przyznania pomocy podejmuje kierownik biura powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.

Nowelizacja ustawy z 2021 r. przeniosła kompetencje z ministra właściwego do spraw rozwoju regionalnego na ministra właściwego do spraw rozwoju wsi.

Teksty jednolite[edytuj | edytuj kod]

Marszałek Sejmu RP ogłosił 4 obwieszczenia w sprawie jednolitego tekstu ustawy o kołach gospodyń wiejskich (w 2020, 2021 i 2023).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Ustawa z dnia 8 października 1982 r. o społeczno-zawodowych organizacjach rolników (Dz.U. z 1982 r. nr 32, poz. 217)
  2. a b c Ustawa z dnia 9 listopada 2018 r. o kołach gospodyń wiejskich (Dz.U. z 2018 r. poz. 2212)
  3. Druk nr 2856. sejm.gov.pl. [dostęp 2019-05-10].
  4. Ustawa z dnia 24 czerwca 2021 r. o zmianie ustawy o kołach gospodyń wiejskich (Dz.U. z 2021 r. poz. 1240)

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

  • Ustawa z dnia 9 listopada 2018 r. o kołach gospodyń wiejskich (Dz.U. z 2018 r. poz. 2212)
  • Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 11 maja 2023 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o kołach gospodyń wiejskich (Dz.U. z 2023 r. poz. 1179)