Wojska Federacji Rosyjskiej w obwodzie królewieckim

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Wojska Federacji Rosyjskiej w obwodzie królewieckimzwiązki operacyjne, taktyczne, oddziały i sprzęt bojowy Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej rozmieszczony w obwodzie królewieckim.

Struktura i zadania[edytuj | edytuj kod]

Do roku 1991, czyli do czasu rozpadu Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, na terenie obwodu królewieckiego stacjonowały jednostki Bałtyckiego Okręgu Wojskowego[1]. Były to między innymi następujące jednostki komponentu lądowego: 1. i 40 Dywizja Pancerna, 1. i 26 Dywizja Zmotoryzowana, 152 Brygada Rakietowa, 244 Brygada Artylerii, 183. i 259 Brygada Rakiet Przeciwlotniczych, 689 pułk artylerii rakietowej, 710 pułk artylerii, 993 pułk artylerii przeciwpancernej, 288. i 489 pułk śmigłowców, 40 pułk bezpilotowych aparatów latających, 87 mieszana eskadra lotnicza, a także brygada powietrznodesantowa. Jednostki lotnicze to: 689 pułk lotnictwa myśliwskiego, 4 pułk lotnictwa bombowego, 43 Brygada Rakiet Przeciwlotniczych. W skład Floty Bałtyckiej wchodziły wówczas 232 okręty różnych klas i typów oraz następujące jednostki lotnictwa morskiego: 846 pułk lotnictwa szturmowego, 15 pułk lotnictwa rozpoznawczego, 751 mieszany pułk lotniczy oraz 49 i 145 mieszana eskadra lotnicza[2].

Stan osobowy jednostek stacjonujących w obwodzie wynosił: w 1991 – 69 000, w 1992 – około 295 200. Po 1993 liczbę żołnierzy systematycznie redukowano. Część demobilizowano, a część przebazowano w głąb Rosji. W 1998 roku w eksklawie stacjonowało już tylko około 60 000 żołnierzy[3]. Kolejne redukcje sprawiły, że liczebność wojsk zmalała w roku 2000 do 25 000 żołnierzy[3].

Sytuacja geopolityczna w rejonie wymusiła przyjęcie na teren enklawy wojsk wycofywanych z krajów nadbałtyckich, a tym samym reorganizację struktur wojskowych. Bałtycki Okręg Wojskowy przemianowano na Północno-Zachodnią Grupę Wojsk, a 1 stycznia 1995 roku utworzono na jej bazie Kaliningradzki Rejon Specjalny.

Kolejnym etapem reorganizacji było utworzenie w 1997 Zgrupowania Sił Lądowych Wojsk Brzegowych Floty Bałtyckiej, które podporządkowano dowódcy Floty. W strukturach Floty Bałtyckiej utworzono także zintegrowany system obrony powietrznej[1].

Na bazie Floty Bałtyckiej utworzono unikatową strukturę wojskową, w skład której wchodziły zarówno siły morskie, jak też wojska lądowej obrony wybrzeża, oraz siły i środki obrony powietrznej. Dowódca Floty był jednocześnie komendantem Kaliningradzkiego Specjalnego Rejonu Obronnego[4].

W 2005 roku w obwodzie królewieckim stacjonowała większość sił Floty Bałtyckiej. W skład jej komponentu morskiego wchodziły: 128 Brygada Okrętów Nawodnych, 36 Brygada Kutrów Rakietowych, 71 Brygada Okrętów Desantowych i 64 Brygada Okrętów Ochrony Rejonu Wodnego. Siły obrony wybrzeża składały się z: 336 Brygady Piechoty Morskiej, 7., 18. i 79 Brygady Zmotoryzowanej, 275 pułku zmotoryzowanego, 152 Brygady Rakietowej, 244 Brygady Artylerii i 25 brzegowego pułku rakietowego. Lotnictwo reprezentowane było przez: 4 pułk lotnictwa bombowego, 689 pułku lotnictwa myśliwskiego, 263 mieszanego pułku lotniczego, 125 pułku śmigłowców oraz 396 eskadry śmigłowców ZOP. W skład obrony powietrznej wchodziły 43. i 183 Brygada Rakiet Przeciwlotniczych[5].

W 2010 nastąpiły zmiany w systemie dowodzenia Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej. Kaliningradzki Specjalny Rejon Obronny podporządkowano dowództwu nowo powstałego Zachodniego Okręgu Wojskowego. Na terenie enklawy rozformowano bazy sprzętu i uzbrojenia pozostawiając jedynie 2574 i 2676 Bazę Uzbrojenia i Zapasów Wojennych oraz 42 Arsenał GRAU. Z terytorium obwodu wycofano nadwyżki uzbrojenia i wyposażenia[6]. Szacuje się, że w 2012 liczebność jednostek stacjonujących w obwodzie mieściła się w przedziale 18–25 000[7].

W 2018 w skład Floty Bałtyckiej wchodziły następujące siły morskie: 128 Brygada Okrętów Nawodnych, 71 Brygada Okrętów Desantowych, 36 Brygada Kutrów Rakietowych, 64 Brygada Okrętów Ochrony Rejonu Wodnego z jednostkami pomocniczymi, dwie bazy wojenne w Bałtyjsku i Królewcu, kilka punktów bazowania z jednostkami pomocniczymi oraz brzegowe jednostki zabezpieczenia. W skład komponentu lądowego i powietrznego FB wchodzą: 336 Brygada Piechoty Morskiej, 313 Oddział Specjalnego Przeznaczenia, 4 pułk lotnictwa szturmowego, 689 pułk lotnictwa myśliwskiego, 398 eskadra lotnictwa transportowego, 125 eskadra śmigłowców i 396 eskadra śmigłowców ZOP[8].

Większość jednostek wojsk lądowych podlega bezpośrednio Dowództwu Zachodniego Okręgu Wojskowego. Są to między innymi: 79 Brygada Zmotoryzowana, 7 pułk piechoty zmotoryzowanej, 152 Brygada Rakietowa, 244 Brygada Artylerii, 25 brzegowy pułk rakietowy, pododdziały specnazu, 3 Brygada Sił Powietrzno-Kosmicznych[a], 73 batalion pontonowo-mostowy, 841 Centrum Walki Radioelektronicznej, 302 pułk walki radioelektronicznej, 142 batalion walki radioelektronicznej, 37 batalion inżynieryjno-saperski, 148 batalion remontowy i 1488 batalion samochodowy[9]. Na podstawie analizy prowadzonych ćwiczeń oceniano, że liczebności wojsk w 2018 zawiera sie w przedziale 15 000 –20 000 żołnierzy[7].

Jednostki wojskowe w obwodzie królewieckim[edytuj | edytuj kod]

Autorzy, wydanego przez Ośrodek Studiów Wschodnich w grudniu 2016 raportu: Obwód kaliningradzki 2016; społeczeństwo, gospodarka, armia, tak ocenili siły i środki wojsk Federacji Rosyjskiej w Obwodzie[10]:

Jednostki centralnego podporządkowania[11]
1407 Centralna Baza Uzbrojenia Artylerii Królewiec
Jednostki podporządkowane bezpośrednio dowództwu Zachodniego Okręgu Wojskowego
Dowództwo Zachodniego OW 82 Brygada Radiotechniczna Primorsk
841 Centrum Walki Radioelektronicznej Jantarny
Siły Powietrzno-Kosmiczne
? węzeł radiotechniczny stacja radiotechniczna Woroneż DM Pioniersk
26 punkt pomiarowy stacja kwantowo optyczna Sażeń-TM
system dowódczo-pomiarowy Fazan
Flota Bałtycka[12]
Komponent morski 128 Brygada Okrętów Nawodnych Bałtyjsk
71 Brygada Okrętów Desantowych Bałtyjsk
64 Brygada Ochrony Rejonu Wodnego Bałtyjsk
323 dywizjon trałowców
Oddział SpecNaz[b][c] Parusnoje
36 Brygada Okrętów Rakietowych Bałtyjsk
342 Oddział Awaryjno-Ratowniczy Bałtyjsk
72 dywizjon okrętów rozpoznawczych Bałtyjsk
603 dywizjon okrętów hydrograficznych Bałtyjsk
51 Rejon Służby Hydrograficznej Bałtyjsk
Grupa Jednostek Zabezpieczenia Bałtyjsk
Komponent lądowy[15] 336 Brygada Piechoty Morskiej Bałtyjsk
561 morski pułk rozpoznawczy Parusnoje
25 pułk rakietowy Obrony Wybrzeża Donskoje
Komponent powietrzny eskadra śmigłowców ZOP 72 Bazy Lotniczej Donskoje
34 Mieszana Dywizja Lotnicza 4 mieszany pułk lotniczy Czerniachowsk
689 pułk lotnictwa myśliwskiego Czkałowsk
396 mieszany pułk śmigłowców Donskoje
Zgrupowanie Wojsk Lądowych podległe dowództwu Floty Bałtyckiej[16]
11 Korpus Armijny

Królewiec

7 pułk zmechanizowany Królewiec
79 Brygada Zmechanizowana (18 DZ) Gusiew
244 Brygada Artylerii Królewiec
152 Brygada Rakietowa[d] Czerniachowsk
22 pułk rakietowy Obrony Powietrznej[e] Królewiec
46 batalion rozpoznawczy Gusiew
40 batalion dowodzenia Gusiew
Jednostki Wojsk Lądowych w bezpośrednim podporządkowaniu dowództwa Floty Bałtyckiej[18]
Dowództwo Floty 69 pułk inżynieryjny Gwardiejsk
254 batalion radiotechniczny SpecNaz Gwardiejsk
134 batalion łączności Królewiec
135 batalion łączności Królewiec
2574 Baza Uzbrojenia i Amunicji Prochładnoje
148 batalion remontowo-budowlany Królewiec
Zgrupowanie Sił Powietrzno-Kosmicznych podległe dowództwu Floty Bałtyckiej[19]
44 Dywizja Obrony Powietrznej

Królewiec

183 pułk rakietowy Obrony Powietrznej Gwardiejsk
1545 pułk rakietowy Obrony Powietrznej Znamiensk
81 pułk radiotechniczny Pieriesławskoje
Jednostki w bezpośrednim podporządkowaniu dowództwa Floty Bałtyckiej[19]
72 Baza Lotnicza

Czkałowsk

eskadra szturmowa 72 Bazy Lotniczej Czerniachowsk
eskadra transportowa 72 Bazy Lotniczej Chrabrowo
81 batalion łączności i zabezpieczenia radiotechnicznego Primorsk/ Łunino
82 batalion łączności i zabezpieczenia radiotechnicznego Królewiec

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. 3 Brygada Sił Powietrzno-Kosmicznych z Kaliningradu w składzie między innymi dwóch pułków rakietowych – 183 z Gwardiejska i 1545 ze Znamieńska – uzbrojona (2018) w systemy rakietowe S-300[8]. W 2016 występuje pod nazwą „44 Dywizja Obrony Powietrznej”.
  2. oraz[13].
  3. W komponencie morskim specnaz występują morskie punkty rozpoznania (samodzielne morskie punkty wywiadowcze specjalnego przeznaczenia). We Flocie Bałtyckiej funkcjonuje 561 Morski Punkt Rozpoznania rozlokowany w rejonie Parusnoje. W okresie pokoju podporządkowany jest strukturom wywiadowczym Marynarki Wojennej Rosji, które z kolei wchodzą w skład piątego wydziału GRU. Punkt liczy około 124 żołnierzy i skupia w sobie trzy pododdziały nurków-zwiadowców, pododdział podwodnego zaminowywania, pododdział obsługujący przerzut nurków oraz zabezpieczenia. Ponadto we Flocie występuje 205 samodzielny oddział do walki z podwodną dywersją (50–60 żołnierzy) rozlokowany w Bałtijsku[14].
  4. 152 Gwardyjska Brygada Rakietowa z Czerniachowska wyposażona jest (2018) w systemy rakietowe Toczka-U, Toczka-M i w Iskandery[17].
  5. 22 pułk rakietowy Obrony Powietrznej z Kaliningradu wyposażony jest (2018) w system Tor-M1[17].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]