Heraclea Lyncestis: Różnice pomiędzy wersjami
tłumaczenie artykułu z angielskiej Wikipedii |
(Brak różnic)
|
Wersja z 14:42, 7 sty 2014
Heraclea Lyncestis lub Herakleia Lynkestis (Grecki: Ἡράκλεια Λυγκηστίς, Łacina: Heraclea Lyncestis) to starożytne miasto greckie,[1][2] rządzone później przez Rzymian. Jego ruiny znajdują się 2 km na południe od obecnego miasta Bitola w Macedonii. [3] Założone przez Filipa II Macedońskiego w połowie IV wieku p.n.e., po zdobyciu przez niego otaczających terenów i przyłączeniu ich do Królestwa Macedonii. Miasto zostało nazwane na cześć mitycznego greckiego herosa, Heraklesa. Nazwa Lynkestis pochodzi od nazwy starożytnego królestwa podbitego przez Filipa II, gdzie miasto było zbudowane.
Heraclea była miastem strategicznie ważnym podczas epoki hellenistycznej, ponieważ graniczyła z Epirem na zachodzie i z obszarami nienależącymi do Grecji na północy, lecz utraciła swoje znaczenie od połowy II wieku p.n.e., kiedy Rzymianie podbili Królestwo Macedonii i zniszczyli jego polityczną władzę. Kiedy Rzymianie podzielili Macedonię na 4 regiony, Heraclea znalazła się w regionie czwartym. Główna droga rzymska w tym obszarze, Via Egnatia, biegła przez Heracleę, która była ważnym przystankiem. Głównie dzięki tej drodze utrzymany został dobrobyt tego miasta. Z czasów rzymskich rządów w Heraclei odnaleziono obiekty takie jak: wotywne pomniki, portyk, termy, teatr i mury miasta. We wczesnym okresie chrześcijańskim Heraclea była ważną siedzibą biskupią. Niektórzy z jej biskupów są wspomniani w synodach w Serdice i innych pobliskich miastach. Z tego okresu pochodzą ensemble z Małej i Wielkiej bazyliki. Bazylika pogrzebowa z nekropolią znajduje się na wschód od teatru. Po tym jak wielkie trzęsienie ziemi zniszczyło miasto na początku VI wieku n.e., jego mieszkańcy stopniowo je opuścili. Około 585 roku zdewastowany obszar został przejęty przez Słowian.
Rzymski teatr
Teatr został zbudowany przez rzymskiego cesarza Hadriana w centrum miasta na wzgórzu, kiedy trwałą odbudowa budynków w rzymskiej prowincji Macedonii. Wszedł do użytku podczas panowania Antoninusa Piusa. Mały bilet z kości na miejsce w czternastym rzędzie (na 20) znaleziony w 1931 roku jest najwcześniejszym znanym dowodem na istnienie teatru. Sam teatr został odnaleziony dopiero w 1968 roku. W środku znajdowały się 3 klatki dla zwierząt, a w zachodniej części – tunel. Teatr wyszedł z użycia pod koniec IV wieku n.e., kiedy zakazano walk gladiatorów w Cesarstwie Rzymskim z powodu rozpowszechnienia się chrześcijaństwa, utworzenia Cesarstwa Bizantyjskiego oraz zaniechania rytuałów i rozrywek uważanych wówczas za pogańskie.
Późna starożytność i okres bizantyjski
We wczesnym okresie bizantyjskim (od IV do VI wieku n.e.) Heraclea była ważnym ośrodkiem biskupim. Niektórzy z jej biskupów byli zapisani w aktach zgromadzeń kościelnych jak biskup Evagrius z Heraclei w aktach synodu w Sardice z 343 roku n.e. Mała i Wielka bazylika, siedziba biskupa i bazylika pogrzebowa przy nekropolii to niektóre pozostałości z tego okresu. Trzy nawy w Wielkiej Bazylice pokryte są mozaikami o bardzo bogatej kwiecistej i obrazowej ikonografii; te dobrze zachowane mozaiki określane są często jako doskonały przykład wczesnej sztuki chrześcijańskiej. Znani są również inni biskupi z Heraclei z tego okresu jak na przykład biskup Quintilinus wspomniany w aktach II Soboru Efeskiego z 449 roku n.e. Miasto było splądrowane przez Ostrogotów i Wizygotów pod dowództwem Teodoryka Wielkiego w 472 roku n.e. i ponownie w 479 roku n.e., pomimo ofiarowania mu wielkiego daru przez biskupa. Odbudowane je pod koniec V i na początku VI wieku. Od trzęsienia ziemi w 518 roku n.e. mieszkańcy Heraclei zaczęli stopniowo opuszczać miasto. .[4] Następnie pod koniec VI wieku Draguwici, słowiańskie plemię wypchnięte z północy przez Awarów, osiedlili się w okolicy. Ostatnia emisja monety pochodzi z około 585 roku, co sugeruje, że miasto było ostatecznie przejęte przez Słowian. W efekcie w miejscu opuszczonego miasta zbudowano kilka chat. .[5]
Mozaiki w Bazylikach
Małą bazylikę odkryto podczas prac wykopaliskowych prowadzonych przed II Wojną Światową, pomiędzy 1936 a 1938 rokiem. Na początku sądzono, że jest to antyczny pałac, lecz w późniejszych badaniach w latach 1960-1964 stało się jasne, że była to bazylika z czasów wczesnego chrześcijaństwa. Odkopano kilka pomieszczeń, których posadzki zdobione są mozaikami. W pierwszym pomieszczeniu, przeznaczonym do chrztów, mozaika wykonana jest techniką „opus sectile”, natomiast w drugim pomieszczeniu – techniką „opus tessellatum”. Funkcje tych sal zmieniły się po wybudowaniu Wielkiej Bazyliki. Po odkryciu ścian odtworzono elektronicznie posadzki i makietę architektoniczną. Wielka Bazylika to monumentalny budynek z przestrzenią wolno stojących kolumnad, egzonarteksów, narteksu, dwóch północnych aneksów i trzech południowych aneksów. Posadzki w pomieszczeniach zdobione są mozaikami o geometrycznych i kwiecistych wzorach. Mozaika w narteksie (przedsionku) należy do wczesnej sztuki bizantyjskiej i jest wielką kompozycją o wymiarze 100 m. Znajdują się na niej ptaki, drzewa, krzewy, czerwony pies – symbol raju, oraz bestie jako domena Ziemi. Okres utworzenia tej mozaiki przypada na koniec VI wieku. Wielka Bazylika jest zbudowana na wierzchu wcześniejszej, utworzonej pomiędzy IV a VI wiekiem.
Mozaika podłogowa Wielkiej Bazyliki przedstawiona jest na rewersie macedońskiego banknotu o nominale 5000 denarów wprowadzonego w 1996 roku. Siedziba biskupia została odkryta pomiędzy 1970 a 1975 rokiem. Zachodnią część budowli odkryto jako pierwszą, następnie południową stronę, która znajduje się przy murze. Luksusowe pokoje są usytuowane we wschodniej części. Podłogi drugiego, trzeciego i czwartego pokoju zdobione są mozaikami. Pomiędzy trzecim a czwartym pomieszczeniem jest otwór, który prowadzi do wschodniego wejścia do rezydencji, utworzony celowo pomiędzy IV a VI wiekiem. [6]
Zobacz również
- ↑ Michael Avi Yonab, Israel Shatzman (1976), Illustrated Encyclopaedia of the Classical World, Jerusalem: The Jerusalem Publishing House Ltd. SNB 562 000372 Page 230
- ↑ H. B. Walters (editor), (1916), A Classical Dictionary of Greek and Roman Antiquities, Biography, Geography and Mythology pp 480-481
- ↑ Hammond, NGL, (1972), A History of Macedonia, Volume I: Historical geography and prehistory, Oxford:At the Clarendon Press, Oxford University Press, pg. 59
- ↑ Macedonia, Bradt Guides, Thammy Evans, Bradt Travel Guides, 2007, ISBN 1841621862, p. 182.
- ↑ Echos Du Monde Classique, Classical Association of Canada, 1988, p. 368.
- ↑ National Bank of the Republic of Macedonia. Macedonian currency. Banknotes in circulation: 5000 Denars. – Retrieved on 30 March 2009.