25 złotych polskich (1817–1819)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
25 złotych polskich (1817–1819)
Dane podstawowe
Emitent

Królestwo Kongresowe

Nominał

25 złotych

Rocznik

1817, 1818, 1819

Emisja
Mennica

Warszawa

Nakład

237 009 sztuk

Data emisji

1 grudnia 1815

Data wycofania

1 maja 1847

Opis fizyczny
Masa

4,9051 g

Średnica

19 mm

Materiał

złoto Au916

Rant

skośnie ząbkowany

Stempel

zwykły

Uwagi

moneta obiegowa moneta bez otoku

25 złotych polskich (1817–1819) – moneta dwudziestopięciozłotowa Królestwa Kongresowego okresu autonomii, zwana również pojedynczym złotym królewskim[1], wprowadzona ukazem cara Aleksandra I z 1 grudnia 1815 r., bita w złocie w latach 1817–1819, według systemu monetarnego opartego na grzywnie kolońskiej[2]. Moneta nie posiadała otoku i dlatego została zastąpiona dwudziestopięciozłotówką (1822–1825), z otokiem[1][3]. Wycofano ją z obiegu 1 maja 1847 r.[4]

Awers[edytuj | edytuj kod]

Na tej stronie umieszczono prawe popiersie cara Aleksandra I, dookoła otokowo napis[3]:

ALEXANDER I CESARZ SA.W.ROS.KRÓL POLSKI *

Rewers[edytuj | edytuj kod]

Na tej stronie umieszczono średni herb Królestwa Kongresowego, tzn. orła rosyjsko-polskiego – dwugłowy orzeł z trzema koronami, dużą pośrodku i dwiema małymi na głowach orła, w prawej łapie trzyma miecz i berło, w lewej jabłko królewskie, na piersi, na tle gronostajowego płaszcza, tarcza herbowa z polskim orłem[5]. Po obu stronach dużej korony rok bicia: 1817, 1818 lub 1819. Na dole, po obu stronach ogona orła, znajduje się znak intendenta mennicy w Warszawie – I.B. (Jakuba Benika), dookoła otokowo napis[3]:

25.ZŁOT• POLSKI•. 52 Z GR•CZ•KOL•

Opis[edytuj | edytuj kod]

Monetę bito w mennicy w Warszawie, w złocie próby 916, na krążku o średnicy 19 mm, masie 4,9051 grama, z rantem skośnie ząbkowanym, bez otoku[3][1]. Według sprawozdań mennicy w latach 1817–1819 w obieg wypuszczono 237 009 sztuk[6].

Stopień rzadkości poszczególnych roczników przedstawiono w tabeli:

Rocznik Stopień rzadkości Szacowana liczba egzemplarzy Zdjęcie
25 złotych polskich 1817 R2[7] 3001–15 000
25 złotych polskich 1818 R2[8] 3001–15 000
25 złotych polskich 1819 R2[9] 3001–15 000

Moneta była bita w latach panowania Aleksandra I, więc w numizmatyce rosyjskiej zaliczana jest do kategorii monet tego cara[10].

W niektórych opracowaniach wymieniana jest moneta 25 złotych polskich z otokiem z rocznika 1818 r[11]. Jednocześnie w tych samych źródłach wyrażane są wątpliwości co do odpowiedniej kategoryzacji wszystkich monet (3-, 5 groszy polskich oraz 1-, 2-, 25 złotych polskich) z otokiem i z umieszczoną datą roczną 1818[12].


Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c Władysław Terlecki, Mennica Warszawska 1765-1965, Wrocław-Warszawa-Kraków: Ossolineum, 1970, s. 272.
  2. ↑ Karol Plage, Monety bite dla Królestwa Polskiego w latach 1815–1864 i monety bite dla miasta Krakowa w roku 1835 XXXVIII tablic, Warszawa: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Komisja Numizmatyczna, 1972, s. 5-8.
  3. ↑ a b c d Janusz Parchimowicz, Monety polskie, wyd. II, Szczecin: Nefryt, 2003, s. 88-99.
  4. ↑ Elżbieta Korczyńska, Borys Paszkiewicz, Mennictwo XIX i XX w., Kraków: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Oddział w Krakowie, 1989, s. 365.
  5. ↑ Karol Plage, Monety bite dla Królestwa Polskiego w latach 1815–1864 i monety bite dla miasta Krakowa w roku 1835 XXXVIII tablic, Warszawa: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Komisja Numizmatyczna, 1972, s. 6,13.
  6. ↑ Karol Plage, Monety bite dla Królestwa Polskiego w latach 1815–1864 i monety bite dla miasta Krakowa w roku 1835 XXXVIII tablic, Warszawa: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Komisja Numizmatyczna, 1972, s. 43.
  7. ↑ Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-04].
  8. ↑ Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-04].
  9. ↑ Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-04].
  10. ↑ Vladimir Bitkin, Composite Catalog of Russian Coins, Kiev 2003, s. 788.
  11. ↑ Karol Plage, Monety bite dla Królestwa Polskiego w latach 1815–1864 i monety bite dla miasta Krakowa w roku 1835 XXXVIII tablic, Warszawa: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Komisja Numizmatyczna, 1972, s. 17, 47.
  12. ↑ Karol Plage, Monety bite dla Królestwa Polskiego w latach 1815–1864 i monety bite dla miasta Krakowa w roku 1835 XXXVIII tablic, Warszawa: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Komisja Numizmatyczna, 1972, s. 18.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=25_złotych_polskich_(1817–1819)&oldid=71660034”