2 złote polskie (1819–1825)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
2 złote polskie (1819–1825)
Ilustracja
Dane podstawowe
Emitent

Królestwo Kongresowe

Nominał

2 złote

Rocznik

1819, 1820, 1821, 1822, 1823, 1824, 1825

Emisja
Mennica

Warszawa

Nakład

ok. 5 000 000 sztuk

Data emisji

1819

Data wycofania

1 maja 1847

Opis fizyczny
Masa

9,09 g

Średnica

26 mm

Materiał

srebro Ag593

Rant

ząbkowany

Stempel

zwykły

Uwagi

moneta obiegowa moneta z otokiem

2 złote polskie z otokiem z 1818 r. – Muzeum Narodowe w Krakowie

2 złote polskie (1819–1825) – moneta dwuzłotowa Królestwa Kongresowego okresu autonomii, wprowadzona jako następczyni dwuzłotówki bitej w latach 1816–1820, po dołożeniu otoku na awersie i rewersie i wprowadzeniu pionowo ząbkowanego rantu. Była bita w srebrze, w latach 1819–1825 według systemu monetarnego opartego na grzywnie kolońskiej[1]. Wycofano ją z obiegu 1 maja 1847 r.[2]

Awers[edytuj | edytuj kod]

Na tej stronie umieszczono prawe popiersie cara Aleksandra I, dookoła otokowo napis:

ALEXANDER I CESARZ SA.W.ROS.KRÓL POLSKI *

Dookoła znajduje się wypukły otok[3].

Rewers[edytuj | edytuj kod]

Na tej stronie umieszczono średni herb Królestwa Kongresowego, tzn. orła rosyjsko-polskiego – dwugłowy orzeł z trzema koronami, dużą pośrodku i dwiema małymi na głowach orła, w prawej łapie trzyma miecz i berło, w lewej jabłko królewskie, na piersi, na tle gronostajowego płaszcza, tarcza herbowa z polskim orłem[4]. Po obu stronach dużej korony rok bicia „18 19", „18 20", „18 21", „18 22", „18 23", „18 24" lub „18 25". Na dole, po obu stronach ogona orła, znajduje się znak intendenta mennicy w Warszawie – I.B. (Jakuba Benika), otokowo napis[3]:

2.ZŁOTE POLSKIE. 43 43/125 Z GR•CZ•KOL•

Dookoła znajduje się wypukły otok[3].

Opis[edytuj | edytuj kod]

Monetę bito w mennicy w Warszawie, w srebrze próby 593, na krążku o średnicy 26 mm, masie 9,09 grama, z rantem ząbkowanym, z otokiem[3][5]. Według sprawozdań mennicy w latach 1819–1825 w obieg wypuszczono 5 324 968 sztuk dwuzłotówek[6]. W latach 1819 i 1820 bito dwuzłotówki dwóch typów:

Mennica w swoich sprawozdaniach raportowała jedynie liczbę wprowadzanych do obiegu monet konkretnego nominału, bez podawania typu. Dwuzłotówki z otokiem z 1819 są dość rzadkie, można więc przyjąć, że ten typ nie miał istotnego wpływu na całkowitą liczbę dwuzłotówek wprowadzonych do obiegu w latach 1819–1825[7]. Inaczej rzecz się ma z rocznikiem 1820, dla którego monety bez otoku spotyka się tylko trochę częściej niż monety z otokiem[8].

Stopień rzadkości poszczególnych roczników przedstawiono w tabeli:

Rocznik Typ Stopień rzadkości Szacowana liczba egzemplarzy Uwagi Zdjęcie
2 złote polskie 1819 z otokiem R4[9] 121–600 bito również monety 2 złote polskie (1816–1820) (R)[10]
2 złote polskie 1820 z otokiem R[11] 80 001–400 000 bito również monety 2 złote polskie (1816–1820) (R1)[12]
2 złote polskie 1821 R[13] 80 001–400 000
2 złote polskie 1822 R1[14] 15 001–80 000
2 złote polskie 1823 R[15] 80 001–400 000
2 złote polskie 1824 R1[16] 15 001–80 000
2 złote polskie 1825 R1[17] 15 001–80 000

Moneta bita w latach panowania Aleksandra I, więc w numizmatyce rosyjskiej zaliczana jest do kategorii monet tego cara[18].

W niektórych opracowaniach wymieniana jest moneta 2 złote polskie z otokiem z 1818 r[19]. Jednocześnie w tych samych źródłach wyrażane są wątpliwości co do odpowiedniej kategoryzacji wszystkich monet (3-, 5 groszy polskich oraz 1-, 2-, 25 złotych polskich) z otokiem i z umieszczoną datą roczną 1818[20].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Karol Plage, Monety bite dla Królestwa Polskiego w latach 1815–1864 i monety bite dla miasta Krakowa w roku 1835 XXXVIII tablic, Warszawa: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Komisja Numizmatyczna, 1972, s. 5-8.
  2. Elżbieta Korczyńska, Borys Paszkiewicz, Mennictwo XIX i XX w., Kraków: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Oddział w Krakowie, 1989, s. 365.
  3. a b c d Janusz Parchimowicz, Monety polskie, wyd. II, Szczecin: Nefryt, 2003, s. 88-99.
  4. Karol Plage, Monety bite dla Królestwa Polskiego w latach 1815–1864 i monety bite dla miasta Krakowa w roku 1835 XXXVIII tablic, Warszawa: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Komisja Numizmatyczna, 1972, s. 6,13.
  5. Władysław Terlecki, Mennica Warszawska 1765-1965, Wrocław-Warszawa-Kraków: Ossolineum, 1970, s. 272.
  6. Karol Plage, Monety bite dla Królestwa Polskiego w latach 1815–1864 i monety bite dla miasta Krakowa w roku 1835 XXXVIII tablic, Warszawa: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Komisja Numizmatyczna, 1972, s. 43.
  7. Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-04].
  8. Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-04] [zarchiwizowane z adresu 2017-09-04].
  9. Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-04].
  10. Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-04].
  11. Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-04].
  12. Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-04].
  13. Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-04].
  14. Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-04].
  15. Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-04].
  16. Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-04].
  17. Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-04].
  18. Vladimir Bitkin, Composite Catalog of Russian Coins, Kiev 2003, s. 790.
  19. Karol Plage, Monety bite dla Królestwa Polskiego w latach 1815–1864 i monety bite dla miasta Krakowa w roku 1835 XXXVIII tablic, Warszawa: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Komisja Numizmatyczna, 1972, s. 48, 50.
  20. Karol Plage, Monety bite dla Królestwa Polskiego w latach 1815–1864 i monety bite dla miasta Krakowa w roku 1835 XXXVIII tablic, Warszawa: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Komisja Numizmatyczna, 1972, s. 17–18.