50 halerzy czechosłowackich (1963)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
50 halerzy
Ilustracja
Dane podstawowe
Emitent

 Czechosłowacja

Nominał

50 h (50/100 Kčs)

Rocznik

1963, 1964, 1965, 1969, 1970, 1971

Emisja
Mennica

Mennica Kremnica[1]

Nakład

142 772 000 szt.

Data emisji

1 kwietnia 1963

Data wycofania

31 grudnia 1979

Opis fizyczny
Masa

3 g

Średnica

21,5 mm

Grubość

1,3 g[1][2]

Materiał

mosiądz (CuZn10)

Rant

ząbkowany

Stempel

zwykły[1][2][3]

Uwagi

moneta obiegowa

50 halerzy (cz. 50 haléřů, słow. 50 halierov) – czechosłowacka moneta obiegowa o nominale 50 halerzy wyemitowana w 1963 roku a wycofana ostatecznie w roku 1979.

Wzór[edytuj | edytuj kod]

W centralnej części awersu znalazł się herb Czechosłowackiej Republiki Socjalistycznej – wizerunek znajdującego się na tarczy w kształcie husyckiej pawęży czeskiego wspiętego lwa o podwójnym ogonie. Na jego piersi umieszczono mniejszą tarczę z reprezentującym Słowaków symbolem watry na tle sylwetki tatrzańskiego szczytu Krywań. Wokół tarczy widniała legenda: zapisana wewnętrznie nazwa kraju („ČESKOSLOVENSKÁ SOCIALISTICKÁ REPUBLIKA”), u dołu zaś zapisany zewnętrznie rok bicia. Oba elementy rozdzielono kropkami[1][4].

Rewers monety przedstawiał duży, zapisany arabskimi cyframi nominał pod pięcioramienną gwiazdą otoczony wieńcem gałązek lipowych, które u dołu przewiązane były wstęgą[1][4].

Nakład[edytuj | edytuj kod]

Czechosłowacki system pieniężny ustalony w 1953 roku nie przewidywał emisji monet o nominale 50 halerzy[5]; z tego powodu rozporządzeniem rządu z 15 kwietnia 1963 r. uzupełniono zestaw prawnych środków płatniczych o monetę 50-halerzową[6]. Szczegóły dotyczące jej wyglądu oraz nakładu wynikały z wydanego tego samego dnia zarządzenia ministra finansów. Ustalono w nim, że monety wykonywane będą z mosiądzu – stopu miedzi i cynku zmieszanych w proporcjach 9 do 1 (różnice w zawartości cynku ± 1%). Monety miały mieć masę 3 g (z jednego kilograma stopu powstać miały 333 monety). Krążki, z których wykonano 50-halerzówki miały mieć średnicę 21,5 mm oraz ząbkowany rant[4]. W żadnym akcie prawnym nie wskazano nazwiska autora projektu nowej monety, jednak w literaturze pojawiły się sugestie, iż autorką awersu mogli być Marie Uchytilová[7] lub Andrej Peter[2].

Do obiegu monety trafiły dwa tygodnie po wydaniu zarządzenia ministra, 1 kwietnia 1963 r.[4] Monety te bito w mennicy w Kremnicy[1] w łącznej liczbie niespełna 143 mln sztuk[1][2][3]. Łącznie wytworzono sześć roczników – ostatni w roku 1971[1][2][3]. Pomimo tego demonetyzacji uległy dopiero z końcem 1979 roku[8], po zastąpieniu ich monetami nowego wzoru[9].

rok nakład
1963 80 560 000 [1][2][3]
1964
1965
1969 9 876 000
1970 31 536 000
1971 20 800 000

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h i Ľudovít Malinovský sr., ČSSR 50 h 1963 Päťdesiat halierov [online], coins.lmsystem.sk [dostęp 2019-06-24] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-02] (słow.).
  2. a b c d e f Czechosłowacja 50 halerzy, 1963-1971 [online], ucoin.net [dostęp 2019-06-24] [zarchiwizowane z adresu 2017-12-05] (pol.).
  3. a b c d Thomas Michael, Richard Giedroyc, 2018 Standard Catalog of World Coins 1901-2000, wyd. 45, Iola: Krause Publications, 2017, s. 684, ISBN 978-1-4402-4797-2.
  4. a b c d Vyhláška ministra financí ze dne 15. března 1963 o vydání mincí po 50 haléřích, „Sbírka zákonů”, č. 28/1963 Sb. (čá 15/1963), epravo.cz, 30 marca 1963 [dostęp 2019-06-24] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-11] (cz.).
  5. Vyhláška ministra financí ze dne 30. května 1953 o vydání peněz vzoru 1953, „Sbírka zákonů”, č. 45/1953 Sb. (čá 27/1953), epravo.cz, 30 maja 1953 [dostęp 2019-06-24] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-11] (cz.).
  6. Vládní nařízení ze dne 15. března 1963 o doplnění soustavy zákonných peněz mincemi po 50 haléřích, „Sbírka zákonů”, č. 28/1963 Sb. (čá 15/1963), epravo.cz, 30 marca 1963 [dostęp 2019-06-24] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-24] (cz.).
  7. Michal Biľak, Miroslav Jízdný, Zberateľský katalóg mincí Československa 1980, wyd. II, Koszyce: Slovenská numizmatická spoločnosť, 1981, s. 84 (słow.). za: Ľudovít Malinovský sr., Zoznam sporných údajov o minciach [online], coins.lmsystem.sk [dostęp 2019-06-24] [zarchiwizowane z adresu 2018-01-24] (słow.).
  8. Vyhláška federálního ministerstva financí ze dne 20. listopadu 1979 o stažení mincí po 50 haléřích vzoru 1963, „Sbírka zákonů”, č. 139/1979 Sb. (čá 27/1979), epravo.cz, 19 grudnia 1979 [dostęp 2019-06-24] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-11] (cz.).
  9. Vyhláška federálního ministerstva financí ze dne 4. září 1978 o vydání mincí po 50 haléřích vzoru 1978, „Sbírka zákonů”, č. 101/1978 Sb. (čá 23/1978), epravo.cz, 5 września 1978 [dostęp 2019-06-24] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-11] (cz.).