Agrilus guerini
| Agrilus guerini | |
| Lacordaire, 1835 | |
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Gromada | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| Nadrodzina | |
| Rodzina | |
| Podrodzina | |
| Plemię | |
| Podplemię | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
Agrilus guerini |
Agrilus guerini – gatunek chrząszcza z rodziny bogatkowatych i podrodziny Agrilinae. Rzadki gatunek reliktowy, występujący na rozproszonych stanowiskach w Europie. Larwy przechodzą rozwój w wierzbach.
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Gatunek ten opisał jako pierwszy Jean Théodore Lacordaire w 1835 roku, w publikacji współautorstwa Jean Baptiste’a Boisduvala[1].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Chrząszcz o mocno wydłużonym ciele długości od 8,5 do 12 mm, ubarwiony czarno z niebieskim lub zielonym połyskiem metalicznym. Głowa zaopatrzona jest w duże oczy niemal stykające się z przednią krawędzią przedplecza. Przedplecze ma podwójną krawędź boczną. Pokrywy mają trzy pary plamek z gęstego, białego owłosienia. Pierwsza zlokalizowana przy nasadzie pokryw, wewnętrznie od guzów barkowych, druga tuż przed środkiem długości pokryw, a trzecia w pobliżu szwu w tylnej ich połowie. Tylne końce pokryw są przedłużone w rozchylone, spiczaste wierzchołki. Na spodzie ciała plamki z gęstych, jasnych włosków umieszczone są na zewnętrznych stronach bioder tylnych odnóży, sternitach od drugiego do piątego oraz pleurytach pierwszych, trzecich, czwartych i piątych. Pygidium ma tył wyciągnięty w długi wyrostek[2].
Ekologia i występowanie[edytuj | edytuj kod]
Owad monofagiczny. Larwy są kambiofagiczne. Przechodzą rozwój pod korą i w drewnie bielastym[3] wierzby iwy i wierzby uszatej[2][3], wybierając na żerowisko gałęzie o średnicy około 5 cm. Osobniki dorosłe obserwuje się od czerwca do lipca. Najczęściej siadają na wierzbach[3].
Gatunek palearktyczny, znany z Francji, Luksemburga, Niemiec, Austrii, Włoch, Szwecji[4], Polski[5], Czech, Słowacji, Węgier, Ukrainy, Słowenii, Bośni i Hercegowiny, Serbii, Czarnogóry, Macedonii Północnej, oraz europejskiej części Rosji[4]. Owad rzadki[2], uznawany za relikt przedlodowcowy. Zasięg ma silnie porozrywany i współcześnie ograniczony do izolowanych stanowisk[3]. W Polsce stwierdzono go jedynie w Puszczy Białowieskiej i Biebrzańskim Parku Narodowym[5]. Na „Czerwonej liście zwierząt ginących i zagrożonych w Polsce” umieszczony jest jako zagrożony gatunek o niedostatecznie rozpoznanym statusie (DD)[6]. Z kolei na „Czerwonej liście Republiki Federalnej Niemiec” opiętek ten umieszczony jest jako gatunek wymierający[7], a na „Czerwonej liście bogatkowatych Saksonii-Anhalt” jako gatunek wymarły[8].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ J.T. Lacordaire, J. Boisduval: Faune entomologique des environs de Paris; ou species général des insectes qui se trouvent dans un rayon de quinze à vingt lieues aux alentours de Paris. Tome premier. Paris: Méquignon-Marvis, 1835.
- ↑ a b c Karl Wilhelm Harde: Familie Buprestidae (Prachtkäfer). W: Die Käfer Mitteleuropeas Band 6: Diversicornia. Heinz Freude, Karl Wilhelm Harde, Gustav Adolf Loshe (red.). Krefeld: Goecke & Evers Verlag, 1979, s. 204–247.
- ↑ a b c d B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska: Katalog Fauny Polski. Część XXIII, zeszyt 10. Chrząszcze – Coleoptera. Buprestoidea, Elateroidea i Cantharoidea.. Warszawa: 1985.
- ↑ a b Agrilus guerini Boisduval & Lacordaire, 1835. [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2023-08-11].
- ↑ a b Jerzy M. Gutowski. Nowe i interesujące gatunki bogatkowatych (Coleoptera: Buprestidae) w faunie Puszczy Białowieskiej. „Wiadomości Entomologiczne”. 29 (3), s. 212-214, 2010.
- ↑ Jerzy Pawłowski, Daniel Kubisz, Mieczysław Mazur: Coleoptera. Chrząszcze. W: Czerwona lista zwierząt ginących i zagrożonych w Polsce. Zbigniew Głowaciński, Małgorzata Makomaska-Juchiewicz, Grażyna Połczyńska-Konior (red.). Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk (PAN), 2002, s. 88-110. ISBN 83-901236-8-1.
- ↑ R. Geiser, Rote Liste der Käfer (Coleoptera), [w:] J. Blab i inni red., Rote Liste der gefährdeten Tiere und Pflanzen in der Bundesrepublik Deutschland, Greven: Naturschutz aktuell, 1984, s. 75-114, ISBN 3-88949-114-6.
- ↑ H.-J. Schwier, V. Neumann, W. Bäse , W. Gruschwitz, M. Huth, H. Kühnel, T. Müller, A. Rössler. Rote Liste der Prachtkäfer (Coleoptera: Buprestidae) des Landes Sachsen-Anhalt. „Berichte des Landesamtes für Umweltschutz Sachsen-Anhalt”. 39, s. 294-298, 2004.