Andrzej (malarz ruski)
| Data urodzenia |
XIV w. |
|---|---|
| Data śmierci |
XV w. |
| Zawód, zajęcie |
malarz, ikonograf |
Andrzej (I połowa XV wieku) – malarz ruski, autor bizantyńskich fresków w kaplicy Trójcy Świętej na Zamku w Lublinie.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Znany jest tylko jako jeden z trzech twórców polichromii zamkowego kościoła św.Trójcy w Lublinie. Zajmując w tym zespole pozycję naczelną wykonał cykl pasyjny w absydzie tego kościoła. Polichromia ujawnia, obok cech stylowych bizantyńskiego renesansu Paleologów, znaczny wpływ sztuki zachodnioeuropejskiej. Data ukończenia fresków 10 lipca 1418 i imię malarza znajdują się na napisie przy łuku tęczowym. Wedle miejscowej tradycji jakoby napis został wyskrobany po roku 1900 przez jakiegoś uczonego rosyjskiego[1]. Malarz Andrzej był identyfikowany przez niektórych badaczy z Andrzejem Rublowem[2]. Najprawdopodobniej był jednym z głównych artystów ruskich działającym na terenie Królestwa Polskiego za panowania Władysława Jagiełły, a pochodzącym najpewniej z Rusi Czerwonej[3]. Anna Różycka-Bryzek wiąże Andrzeja ze środowiskiem szkoły twerskiej[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Helena d’Abancourt, s. 103.
- ↑ Igor Grabar, Teofan Grek, Kazań 1923.
- ↑ Karol Bartoszewski, k. 538.
- ↑ Anna Różycka-Bryzek: Pochodzenie malarzy lubelskich. [w:] Taż, Bizantyńsko-ruskie malowidła w kaplicy zamku Lubelskiego. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1983, s. 144-148.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Helena d’Abancourt: Andrzej, malarz ruski cerkiewny. [w:] Polski Słownik Biograficzny. T. 1. Kraków, 1935, s. 103.
- Karol Bartoszewski: Andrzej. [w:] Encyklopedia katolicka. T. 1: A i Ω-Baptyści, red. Feliks Gryglewicz, Romuald Łukaszczyk, Zygmunt Sułowski, Lublin: TNKUL, 1973, k. 538.
- Krystyna Durakiewicz. Ręką mistrza Andrzeja. „Spotkania z Zabytkami” 1996, nr 5, s. 30-34.
- Kaplica Trójcy Świętej na Zamku Lubelskim: historia, teologia, sztuka, konserwacja: materiały sesji zorganizowanej w Muzeum Lubelskim 24-26 kwietnia 1997 roku, red. Barbara Paprocka, Jan Sil, Lublin: Muzeum Lubelskie - Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze. Oddział 1999.
- Anna Różycka-Bryzek: Bizantyńsko-ruskie malowidła w kaplicy zamku Lubelskiego. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1983.
- Anna Różycka-Bryzek: Freski bizantyńsko-ruskie fundacji Jagiełły w kaplicy Zamku Lubelskiego. Lublin: Muzeum Lubelskie - Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej 2000.
- Michał Walicki. Malowidła ścienne kościoła świętej Trójcy na zamku w Lublinie (1418). „Studia do dziejów sztuki w Polsce”. T. 3, s. 1-93. Warszawa, 1930