Antoni Słomka vel Słomiński
Data i miejsce urodzenia |
4 czerwca 1871 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
8 marca 1954 |
Narodowość |
polska |
Antoni Słomka vel Słomiński ps. „Antek”[1] i Słomka[2] (ur. 4 czerwca 1871 w Opatówku, zm. 8 marca 1954 w Łodzi) – łódzki tkacz i działacz robotniczy, jeden z czołowych działaczy Socjaldemokracji Królestwa Polskiego i Litwy (SDKPiL) w Łodzi.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Gdy miał osiem lat, przyjechał z rodzicami do Łodzi, gdzie później pracował jako tkacz w jednej z fabryk. W 1894 wstąpił w szeregi nowo powstałej organizacji robotniczej o nazwie Socjaldemokracja Królestwa Polskiego, działającej na rzecz poprawy bytu robotników. Był jednym z najaktywniejszych działaczy tego ugrupowania w Łodzi w jego początkowej fazie[3]. Przez pewien czas kierował jedną z tzw. dzielnic partyjnych, która obejmowała Plac Szpitalny i Rynek Geyera[4]. Po raz pierwszy aresztowany był w październiku 1894 roku, osadzono go wtedy w więzieniu przy ul. Długiej w Łodzi (obecnie Gdańska)[5]. W 1896 roku został ponownie schwytany, tym razem skazano go na zesłanie w głąb Rosji, na które oczekiwał od grudnia 1896 do lata 1897 w moskiewskim więzieniu Butyrki[6]. Po powrocie w 1908 roku nadal działał w szeregach socjaldemokratycznych, m.in. w Związku Zawodowym Robotników i Robotnic Przemysłu Włóknistego w Polsce[7].
W 1949 roku 78-letni wówczas Antoni Słomka vel Słomiński zgłosił się do Komitetu Łódzkiego PZPR celem założenia teczki[2], dzięki której mógł otrzymać rentę dla zasłużonych działaczy. W jej skład wchodzą: czterostronicowa ankieta zawierająca podstawowe dane o przedwojennej działalności politycznej[8]; oświadczenia współtowarzyszy o prawdziwości składanych przez Słomińskiego deklaracji; opinia Komitetu po przeprowadzeniu wywiadu z samym Słomińskim, który stwierdził, że do partii nie należy, gdyż jest za stary, ale gdyby był młodszy, z pewnością wziąłby się za działalność polityczną. O rzeczywistości w kraju wypowiedział się z umiarkowanym entuzjazmem: „Od razu nie można żądać wszystkiego na raz, gdyż jesteśmy wyniszczeni”[9]. Najobszerniejszą i zarazem najwartościowszą częścią teczki jest ośmiostronicowy tekst stanowiący zarys wczesnej działalności Słomińskiego – przygotowany przez niego samego. Tłumaczy on, jak został zwerbowany do Komitetu Łódzkiego oraz wspomina o udziale w tzw. „buncie łódzkim” z 1892 roku.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Stanisław Martynowski , Łódź w ogniu, Drukarnia Udziałowa, 1931, s. 4 .
- ↑ a b Archiwum Państwowe w Łodzi, Komitet Łódzki Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, nr sygnatury: 11729, k. 1.
- ↑ Paweł Samuś: Dzieje SDKPiL w Łodzi 1893–1918, Wydawnictwo Łódzkie, Łódź 1984, s. 22.
- ↑ Tamże, s. 25.
- ↑ Stanisław Martynowski , dz. cyt., s. 4.
- ↑ Paweł Samuś, dz. cyt., s. 35.
- ↑ http://www.kpbc.ukw.edu.pl/dlibra/plain-content?id=72409 – „Sprawozdanie z 4-go Zjazdu delegatów (I-go ogólnokrajowego) Związku Zawodowego Robotników i Robotnic Przemysłu Włóknistego w Polsce, odbytego w Łodzi w dniach 23 i 24 listopada 1919 r.”.
- ↑ Tamże, k. 1 i 2.
- ↑ Tamże, k. 4.