Atrybucja

Atrybucja – przypisywanie komuś lub czemuś pewnych cech. W psychologii pojęcie atrybucji odnosi się do tego jak ludzie wyjaśniają przyczyny swojego bądź cudzego zachowania, tzw. naiwne teorie przyczynowości.

W szczególności wyróżniane są:

• atrybucja zewnętrzna
• atrybucja wewnętrzna – inaczej atrybucja dyspozycyjna; rodzaj atrybucji w psychologii, zakładający iż przyczyną danego zdarzenia były cechy jego sprawcy (np. zdolności lub ich brak, inteligencja, włożony wysiłek, cechy osobowości) w przeciwieństwie do czynników zewnętrznych wobec sprawcy (np. przypadek, trudność zadania, sytuacja zewnętrzna, rola społeczna, normy społeczne, itp.).

Istnieje skłonność do zbyt częstego używania atrybucji wewnętrznej kosztem zewnętrznej. Efekt ten nazywa się podstawowym błędem atrybucji. Jeśli chodzi o własne czyny, to atrybucja zależy od ich sukcesów (zobacz: atrybucje w służbie ego), tendencja samoobronna, ukierunkowania uwagi (zobacz: błąd aktora-obserwatora), samooceny (zobacz: samoutrudnianie), cech osobowości (zobacz: poczucie umiejscowienia kontroli).

Przykład

• Sebastian zdał kiepsko egzamin z psychologii.
• Przykład atrybucji wewnętrznej (dyspozycyjnej): Sebastian jest mało inteligentny.
• Przykład atrybucji zewnętrznej (sytuacyjnej): Były trudne pytania.

Zobacz też

• atrybucja globalna
• atrybucja stabilna
• atrybucje obronne
• atrybucje w służbie ego
• podstawowy błąd atrybucji
• krańcowy błąd atrybucji
• egotyzm atrybucyjny
• egocentryzm atrybucyjny

Bibliografia

• F. Forsterling Atrybucje, GWP (2005), ​ISBN 83-89120-35-6​