August Wilhelm Miete

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
August Wilhelm Miete
Anioł Śmierci, Krzywa głowa
SS-Unterscharführer SS-Unterscharführer
Data i miejsce urodzenia

1 listopada 1908
Westerkappeln

Data śmierci

1987

Przebieg służby
Lata służby

1942–1945

Formacja

Schutzstaffel

August Wilhelm Miete (ur. 1 listopada 1908 w Westerkappeln, zm. 1987) – niemiecki rolnik, SS-Unterscharführer, uczestnik akcji T4. Był jednym z najokrutniejszych członków personelu obozu zagłady w Treblince, żydowscy więźniowie nazwali go „aniołem śmierci”. Został skazany w pierwszym procesie załogi Treblinki na karę dożywotniego pozbawienia wolności.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w miejscowości Westerkappeln w Westfalii. Był jednym z dziewięciorga dzieci miejscowego młynarza. Po śmierci ojca i ukończeniu szkoły ludowej prowadził wraz z bratem Walterem rodzinne gospodarstwo rolne i młyn. Kontynuował pracę na rodzinnej farmie także po tym, gdy Walter – będący najstarszym synem – przejął ją w wyłączne posiadanie[1]. W 1940 roku wstąpił do NSDAP[2].

W maju 1940 roku znalazł pracę w majątku rolnym Würrtemberg należącym do szpitala psychiatrycznego na zamku Grafeneck. Szpital ten był w tym czasie jednym z ośrodków nazistowskiego programu „eutanazji” (akcja T4)[3]. Patricia Heberer podaje, że Miete został zatrudniony w Würrtemberg, gdyż otrzymał nakaz pracy z Izby Rolniczej w Münsterze[1]. Inne źródła sugerują natomiast, że za zachętą Izby sam złożył stosowne podanie[2][4]. Jesienią 1940 roku wraz z grupą członków personelu T4 udał się do opuszczonego szpitala psychiatrycznego w Hadamarze i wziął udział w jego przebudowie na ośrodek eksterminacji. Po uruchomieniu ośrodka nadal pracował w Hadamarze, wykonując drobne naprawy i uczestnicząc w kremacji zwłok[1]. Do jego zadań miało także należeć wyrywanie ofiarom złotych zębów[2].

Podobnie jak wielu innych wykonawców akcji T4 został przeniesiony do okupowanej Polski, aby wziąć udział w eksterminacji Żydów. W lipcu 1942 roku rozpoczął służbę w obozie zagłady w Treblince. Mimo że w czasie akcji T4 był w ograniczonym stopniu zaangażowany w mordowanie chorych[1], szybko zdobył sobie reputację jednego z najokrutniejszych członków obozowej załogi[5]. Początkowo uczestniczył w przyjmowaniu transportów na rampie oraz pełnił służbę na „placu transportowym”, na którym Żydzi rozbierali się przed udaniem się do komór gazowych[2]. Często posługiwał się biczem lub strzelał na oślep do tłumu, aby zmusić ofiary do szybszego wykonywania poleceń[6].

Po pewnym czasie powierzono mu nadzór nad tzw. lazaretem. Było to miejsce straceń upozorowane na szpital polowy, w którym rozstrzeliwano osoby niebędące w stanie o własnych siłach dojść do komór gazowych, a także żydowskich więźniów niezdolnych do pracy lub skazanych na śmierć za rozmaite przewinienia. Wielokrotnie osobiście wykonywał egzekucje, nie oszczędzając przy tym dzieci, ani kobiet w ciąży. Ponadto nieustannie selekcjonował żydowskich więźniów pod względem zdolności do pracy; osoby zdradzające najmniejsze oznaki choroby lub wyczerpania zabierał do „lazaretu”[2][7][8][9]. Wielu chorych więźniów zostało zabitych przez niego lub za jego sprawą podczas epidemii tyfusu zimą 1942/43[10]. Często rewidował także wybranych więźniów i jeżeli znalazł u nich kosztowności, pochodzącą ze spekulacji żywność lub inne zakazane przedmioty, okrutnie bił ofiarę, po czym zabierał ją do „lazaretu”. Nierzadko zabijał zresztą Żydów bez wyraźnego powodu[7]. Podczas powojennego przesłuchania liczbę swych ofiar oszacował na kilkaset osób[4]. Więźniowie nazywali go „aniołem śmierci” (jid. Malechamowes)[2]. Był również znany w obozie pod przydomkiem „Krzywa głowa”[4].

W drugiej połowie 1943 roku, w związku z likwidacją obozu, podobnie jak większość weteranów akcji „Reinhardt” został przeniesiony na wybrzeże Adriatyku. Pełnił służbę w okolicach Triestu i Udine, walcząc z partyzantką i uczestnicząc w eksterminacji miejscowych Żydów[2]. Po zakończeniu wojny powrócił do Westerkappeln. Do 1950 roku pracował na rodzinnej farmie, później był kierownikiem kasy oszczędnościowej w gminie Lotte[2].

W 1959 roku Centrala Badania Zbrodni Narodowosocjalistycznych w Ludwigsburgu wszczęła śledztwo w sprawie zbrodni popełnionych w Treblince, w którym Miete był jednym z pierwszych podejrzanych. W maju 1960 roku został tymczasowo aresztowany[11]. Akt oskarżenia przeciwko niemu i trzynastu innym esesmanom został wniesiony 29 stycznia 1963 roku[12]. Był sądzony w pierwszym procesie załogi Treblinki, który toczył się w Düsseldorfie w latach 1964–1965. W trakcie śledztwa i procesu przyznał, że własnoręcznie zamordował co najmniej dwustu Żydów[a]. Twierdził jednak, że zbrodni dokonywał pod przymusem, nie mając możliwości niewykonania rozkazów przełożonych lub uzyskania przeniesienia z Treblinki[13]. Prokuratura postawiła mu zarzut morderstwa i zażądała dla niego kary dożywotniego pozbawienia wolności[14]. Wyrokiem z 3 września 1965 roku został uznany winnym zamordowania 9 osób oraz współudziału w zbiorowym mordzie na 300 tys. osób. Skazano go na karę dożywotniego więzienia[15].

Zmarł w zakładzie karnym w 1987 roku[16].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Spośród dziesięciu podsądnych do własnoręcznego mordowania Żydów przyznał się jeszcze tylko Willi Mentz. Patrz: Bryant 2014 ↓, s. 98 i 118.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d Heberer 2004 ↓, s. 81.
  2. ↑ a b c d e f g h Webb i Chocholatý 2014 ↓, s. 344.
  3. ↑ Webb i Chocholatý 2014 ↓, s. 343–344.
  4. ↑ a b c Bryant 2014 ↓, s. 87.
  5. ↑ Arad 1999 ↓, s. 194.
  6. ↑ Bryant 2014 ↓, s. 83 i 87.
  7. ↑ a b Arad 1999 ↓, s. 194–195.
  8. ↑ Heberer 2004 ↓, s. 81–82.
  9. ↑ Bryant 2014 ↓, s. 87–88.
  10. ↑ Webb i Chocholatý 2014 ↓, s. 72.
  11. ↑ Bryant 2014 ↓, s. 77.
  12. ↑ Bryant 2014 ↓, s. 84.
  13. ↑ Bryant 2014 ↓, s. 98 i 118.
  14. ↑ Bryant 2014 ↓, s. 119.
  15. ↑ Bryant 2014 ↓, s. 121–122.
  16. ↑ Berger 2013 ↓, s. 409.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Yitzhak Arad: Belzec, Sobibor, Treblinka. The Operation Reinhard Death Camps. Bloomington and Indianapolis: Indiana University Press, 1999. ISBN 978-0-253-21305-1. (ang.).
  • Sara Berger: Experten der Vernichtung. Das T4-Reinhardt-Netzwerk in den Lagern Belzec, Sobibor und Treblinka. Hamburg: Hamburger Edition, 2013. ISBN 978-3-86854-268-4. (niem.).
  • Michael S. Bryant: Eyewitness to Genocide: The Operation Reinhard Death Camp Trials, 1955–1966. Knoxville: The University of Tennessee Press, 2014. ISBN 978-1-62190-070-2. (ang.).
  • Patricia Heberer: Ciągłość eksterminacji: Sprawcy „T4” i „akcja Reinhardt”. W: Dariusz Libionka (red.): Akcja Reinhardt. Zagłada Żydów w Generalnym Gubernatorstwie. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2004. ISBN 83-89078-68-6.
  • Chris Webb, Michal Chocholatý: The Treblinka death camp. History, Biographies, Remembrance. Stuttgart: ibidem-Verlag, 2014. ISBN 978-3-8382-0656-1. (ang.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=August_Wilhelm_Miete&oldid=70254945”