Błotniak czarny
| Circus maurus[1] | |||
| (Temminck, 1828) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
błotniak czarny | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
 występuje przez cały rok poza sezonem lęgowym | |||
Błotniak czarny[4] (Circus maurus) – gatunek ptaka drapieżnego z rodziny jastrzębiowatych (Accipitridae), zamieszkujący Afrykę Południową. Zagrożony wyginięciem. Nie wyróżnia się podgatunków[2][5].
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Zamieszkuje tereny Afryki Południowej – głównie RPA, niewielka, izolowana populacja lęgowa w północnej Namibii; ptaki nieodbywające lęgów spotykane też w Lesotho. Sporadycznie zalatuje do Botswany i Eswatini.
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała 48–53 cm. Samice nieco większe niż samce.
Ptak smukły, ma długie nogi, a złożone skrzydła prawie dosięgają do końca ogona. Dorosłe osobniki w większości czarno ubarwione. Podczas lotu jednak można zaobserwować, że lotki I i II rzędu są białe z czarnymi prążkami. Podobnie ubarwiony jest ogon. Młode ptaki są ciemnobrązowe, na spodzie mają plamki i biały kuper.
Ekologia i zachowanie[edytuj | edytuj kod]
Środowisko życia[edytuj | edytuj kod]
Preferuje tereny suche, takie jak fynbos, wyżynne łąki, półpustynne formacje krzewiaste w Karru, otwarte równiny z niski krzewami i polami uprawnymi. Często lęgnie się w pobliżu przybrzeżnych i wyżynnych bagien z wysokimi krzewami lub trzcinami. Poza sezonem lęgowym spotykany dalej na północ na suchszych obszarach stepów i łąk.
Lęgi[edytuj | edytuj kod]
Gniazdo buduje na ziemi, w związku z czym jego lęgi szczególnie narażone są na ataki drapieżników. Sezon lęgowy ma miejsce od czerwca do listopada, ze szczytem we wrześniu. W lęgu 1–5 jaj, zwykle 3. Inkubacja trwa około 34 dni, zajmuje się nią samica, a samiec w tym czasie regularnie ją dokarmia. Pisklętami opiekuje się samica, karmi je pożywieniem dostarczanym przez samca. W wieku około 4 tygodni pisklęta zaczynają się ukrywać w roślinności otaczającej gniazdo. Całkowicie porzucają gniazdo w wieku 36–41 dni, a w pełni niezależne stają się co najmniej dwa tygodnie później[6].
Pożywienie[edytuj | edytuj kod]
Żywi się głównie gryzoniami i ptakami, choć w skład jego diety wchodzą też gady, płazy, owady i padlina[6].
Status[edytuj | edytuj kod]
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) od 2017 roku uznaje błotniaka czarnego za gatunek zagrożony (EN – Endangered), wcześniej (od 2000 roku) miał on status gatunku narażonego (VU – Vulnerable). Liczebność populacji szacuje się na 251–999 dorosłych osobników. Trend liczebności populacji uznaje się za spadkowy[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Circus maurus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b Black Harrier (Circus maurus). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-17)]. (ang.).
- ↑ a b Circus maurus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Accipitrini Vigors, 1824 (Wersja: 2019-03-24). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-08-12].
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Hoatzin, New World vultures, Secretarybird, raptors. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-08-12]. (ang.).
- ↑ a b Circus maurus (Black harrier). [w:] Biodiversity Explorer [on-line]. Iziko Museums of South Africa. [dostęp 2020-08-12]. (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Black harrier (Circus maurus). arkive.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-02-06)]. (ang.).
- Species factsheet: Circus maurus. BirdLife International. [dostęp 2020-08-12]. (ang.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).