Błąd bezwzględny

Błąd bezwzględny – różnica pomiędzy wartością zmierzoną $x$ a wartością rzeczywistą $x_{0}$

\Delta x=x-x_{0},

przy czym wartość rzeczywista zwykle^[1] nie jest znana^[2]. Może być ona określona w sposób przybliżony, na przykład jako wynik teoretycznych obliczeń, średnia arytmetyczna z dużej liczby pomiarów, założony parametr w procesie technologicznym albo wynik pomiaru przyrządem o znacznie większej dokładności.

Pomiar zawsze obarczony jest błędem pomiarowym, ponieważ dokonywany jest za pomocą przyrządu pomiarowego (np. woltomierza, amperomierza, suwmiarki) o skończonej dokładności.

Wartość błędu może zostać również obliczona według podanej klasy miernika analogowego. Błąd bezwzględny pomiaru oblicza się wówczas z wykorzystaniem wzoru:

\Delta x={\frac {kl\cdot Z}{100}},

gdzie:

kl

– klasa,

Z

– zakres.

Oznacza to, że w każdym punkcie podziałki danego miernika może wystąpić błąd mieszczący się w granicach wartości mierzonej

\langle x-\Delta x,x+\Delta x\rangle .

Jeżeli przyrząd pomiarowy wyposażony jest w podziałkę i nie jest podana klasa przyrządu (np. linijka, kątomierz, mechaniczna waga szalkowa, mechaniczny stoper), niepewność pojedynczego pomiaru nie może być mniejsza od wartości wyznaczonej przez najmniejszą odległość między działkami podziałki.

W błędach systematycznych

W przypadku błędu systematycznego, jeżeli jego wartość jest przewidywalna i znana (na przykład wynika ze znanej zmiany temperatury), wartość błędu bezwzględnego ze zmienionym znakiem jest nazywana „poprawką”. Po dodaniu poprawki do wyniku pomiaru $x$ otrzymuje się wartość skorygowaną o błąd systematyczny. Poprawka może mieć wartość ujemną lub dodatnią, w zależności od czynnika wpływającego na zmianę wartości pomiaru.

W błędach losowych

W przypadku błędów losowych, inaczej niż w błędach systematycznych, nie jest istotne, czy odchylenie wyniku pomiaru od wartości oczekiwanej nastąpiło w górę, czy w dół, dlatego rozpatruje się moduł błędu bezwzględnego:

|\Delta x|=|x-x_{0}|.

Zobacz też

Przypisy

↑ Marian Kampik: Opracowanie wyników pomiaru – analiza błędów. Politechnika Śląska, Wydział Elektryczny; Katedra Metrologii, Elektroniki i Automatyki, 2017-03-24. s. 1. [dostęp 2018-04-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-11)].
↑ Henryk Szydłowski (red.): Teoria pomiarów. Wyd. II. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1978, s. 13.

Bibliografia

Henryk Szydłowski (red.): Teoria pomiarów. Wyd. II. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1978.

[1] Marian Kampik: Opracowanie wyników pomiaru – analiza błędów. Politechnika Śląska, Wydział Elektryczny; Katedra Metrologii, Elektroniki i Automatyki, 2017-03-24. s. 1. [dostęp 2018-04-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-11)].

[2] Henryk Szydłowski (red.): Teoria pomiarów. Wyd. II. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1978, s. 13.

[1]

[2]