Bajomyszka północna

Bajomyszka północna
	Baiomys taylori
	(O. Thomas, 1887)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	gryzonie
Podrząd	Supramyomorpha
Infrarząd	myszokształtne
Nadrodzina	myszowe
Rodzina	chomikowate
Podrodzina	nowiki
Plemię	Baiomyini
Rodzaj	bajomyszka
Gatunek	bajomyszka północna
Synonimy
	Hesperomys (Vesperimus) taylori O. Thomas, 1887; Peromyscus paulus J.A. Allen, 1903; Peromyscus allex Osgood, 1904; Peromyscus taylori subater Bailey, 1905; Peromyscus taylori analogus Osgood, 1909;
	Hesperomys (Vesperimus) taylori O. Thomas, 1887; Peromyscus paulus J.A. Allen, 1903; Peromyscus allex Osgood, 1904; Peromyscus taylori subater Bailey, 1905; Peromyscus taylori analogus Osgood, 1909;
Podgatunki
	B. t. taylori (O. Thomas, 1887); B. t. allex (Osgood, 1904); B. t. analogus (Osgood, 1909); B. t. ater Blossom & Burt, 1942; B. t. canutus Packard, 1960; B. t. fuliginatus Packard, 1960; B. t. paulus (J.A. Allen, 1903); B. t. subater (Bailey, 1905);
	B. t. taylori (O. Thomas, 1887); B. t. allex (Osgood, 1904); B. t. analogus (Osgood, 1909); B. t. ater Blossom & Burt, 1942; B. t. canutus Packard, 1960; B. t. fuliginatus Packard, 1960; B. t. paulus (J.A. Allen, 1903); B. t. subater (Bailey, 1905);
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Systematyka w Wikispecies

Bajomyszka północna^[11] (Baiomys taylori) – gatunek ssaka z podrodziny nowików (Neotominae) w obrębie rodziny chomikowatych (Cricetidae).

Zasięg występowania

Bajomyszka północna występuje w południowej Ameryce Północnej zamieszkując w zależności od podgatunku^[12]:

B. taylori taylori – od północnego Teksasu (południowe Stany Zjednoczone) na południe wzdłuż wschodniego wybrzeża Meksyku do północnego Veracruz.
B. taylori allex – południowe Nayarit, zachodnie i środkowe Jalisco, Colima i południowo-zachodni Michoacán (zachodni Meksyk).
B. taylori analogus – od wschodniego Jalisco na wschód do środkowo-wschodniego Puebla (południowo-środkowy Meksyk).
B. taylori ater – południowo-wschodnia Arizona i południowo-zachodni Nowy Meksyk (południowo-zachodnie Stany Zjednoczone) oraz północno-wschodnia Sonora i północno-zachodnia Chihuahua (północno-zachodni Meksyk).
B. taylori canutus – południowa Sonora, Sinaloa i północno-zachodni Nayarit (północno-zachodni Meksyk).
B. taylori fuliginatus – wschodnie San Luis Potosí (środkowy Meksyk).
B. taylori paulus – od północno-środkowego Chihuahua na południe do północnego Guanajuato (północno-zachodni i zachodnio-środkowy Meksyk).
B. taylori subater – środkowo-wschodni Teksas (południowe Stany Zjednoczone).

Taksonomia

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1887 roku brytyjski zoolog Oldfield Thomas nadając mu nazwę Hesperomys (Vesperimus) taylori^[2]. Holotyp pochodził z San Diego, w Hrabstwie Duval, w południowym Teksasie, w Stanach Zjednoczonych^[13].

Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World rozpoznają osiem podgatunków^[12].

Etymologia

Baiomys: gr. βαιος baios „niewielki, maleńki”; μυς mus, μυoς muos „mysz”^[14].
taylori: William Taylor (data urodzin i śmierci nieznana), kolekcjoner^[15].
allex: łac. hallex, hallicis „duży palec”^[16].
analogus: łac. analogus „podobny, analogiczny”, od gr. αναλογος analogos „równoważny, przypominający”, od ανα ana „zgodnie z, z”; λογος logos „zasada, reguła”^[17].
ater: łac. ater „czarny, ciemny, mroczny”^[18].
canutus: łac. canutus „siwowłosy, oszroniony”, od canus „siwy, szary”^[19].
fuliginatus: późnołac. fuliginatus „okopcony”, od łac. fuligo, fuliginis „sadza”^[17].
paulus: łac. paulus „mały”^[17].
subater: łac. sub „pod, blisko”^[20]; ater „czarny, ciemny, mroczny”^[18].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 53–76 mm, długość ogona 34–53 mm, długość ucha 9–12 mm, długość tylnej stopy 12–15 mm; masa ciała 6–9 g^[21].

Ekologia

Żywi się łodygami i owocami opuncji, nasionami traw, liśćmi^[10]. Doskonale znosi niewolę i bardzo szybko się oswaja. Żyje około 2 lata.

Ciąża trwa od 20 do 23 dni, a młodych w miocie jest 1-5^[10]. U tego gatunku po przyjściu ma świat młodych, samiec pozostaje w gnieździe i nawet opiekuje się swym potomstwem, co jest ewenementem wśród chomikowatych.

Przypisy

↑ Baiomys taylori, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b O. Thomas. Diagnosis of a new species of Hesperomys from North America. „The Annals and Magazine of Natural History”. Fifth series. 19, s. 66, 1887. (ang.).
↑ J.A. Allen. List of mammals collected by Mr. J.H. Batty in New Mexico and Durango, with descriptions of new species and subspecies. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 19 (24), s. 598, 1903. (ang.).
↑ W.H.. Thirty new mice of the genus Peromyscus from Mexico and Guatemala. „Proceedings of the Biological Society of Washington”. 17, s. 76, 1904. (ang.).
↑ V.O. Bailey. Biological survey of Texas. „North American Fauna”. 25, s. 102, 1905. (ang.).
↑ W.H. Osgood. A revision of the mice of the American genus Peromyscus. „North American Fauna”. 28, s. 256, 1909. (ang.).
↑ P.M. Blossom & W.H. Burt. A new race of pygmy mouse (Baiomys) from Arizona. „Occasional Papers of the Museum of Zoology, University of Michigan”. 465, s. 2, 1942. (ang.).
↑ Packard 1960 ↓, s. 643.
↑ Packard 1960 ↓, s. 645.
↑ ^a ^b ^c R.R. Timm R.R. i inni, Baiomys taylori, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-2 [dostęp 2021-12-08] (ang.).
↑ Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 240. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 370. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Baiomys taylori. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-12-08].
↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 131, 1904. (ang.).
↑ B. Beolens, M. Watkins & M. Grayson: The Eponym Dictionary of Mammals. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2009, s. 406. ISBN 978-0-8018-9304-9. (ang.).
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 101.
↑ ^a ^b ^c The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).
↑ ^a ^b Jaeger 1944 ↓, s. 25.
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 40.
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 225.
↑ U. Pardiñas, P. Myers, L. León-Paniagua, N.O. Garza, J. Cook, B. Kryštufek, R. Haslauer, R. Bradley, G. Shenbrot & J. Patton. Opisy gatunków Cricetidae: U. Pardiñas, D. Ruelas, J. Brito, L. Bradley, R. Bradley, N.O. Garza, B. Kryštufek, J. Cook, E.C. Soto, J. Salazar-Bravo, G. Shenbrot, E. Chiquito, A. Percequillo, J. Prado, R. Haslauer, J. Patton & L. León-Paniagua: Family Cricetidae (True Hamsters, Voles, Lemmings and New World Rats and Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 365–366. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).

Bibliografia

Edmund C.E.C. Jaeger Edmund C.E.C., Source-book of biological names and terms, wyd. 1, Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 1-256, OCLC 637083062 (ang.).
R.L. Packard. Speciation and evolution of the pygmy mice, genus Baiomys. „University of Kansas Publications, Museum of Natural History”. 9 (23), s. 579–670, 1960. (ang.).
Guy G. Musser i Michael D. Carleton, "Superfamily Muroidea" w "Mammal Species of the World a Taxonomic and Geographic Reference", 2005, str. 894–1531.

[itis-1] Baiomys taylori, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Thomas-2] O. Thomas. Diagnosis of a new species of Hesperomys from North America. „The Annals and Magazine of Natural History”. Fifth series. 19, s. 66, 1887. (ang.).

[Allen-3] J.A. Allen. List of mammals collected by Mr. J.H. Batty in New Mexico and Durango, with descriptions of new species and subspecies. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 19 (24), s. 598, 1903. (ang.).

[Osgood1904-4] W.H.. Thirty new mice of the genus Peromyscus from Mexico and Guatemala. „Proceedings of the Biological Society of Washington”. 17, s. 76, 1904. (ang.).

[Bailey-5] V.O. Bailey. Biological survey of Texas. „North American Fauna”. 25, s. 102, 1905. (ang.).

[Osgood1909-6] W.H. Osgood. A revision of the mice of the American genus Peromyscus. „North American Fauna”. 28, s. 256, 1909. (ang.).

[Blossom&Burt-7] P.M. Blossom & W.H. Burt. A new race of pygmy mouse (Baiomys) from Arizona. „Occasional Papers of the Museum of Zoology, University of Michigan”. 465, s. 2, 1942. (ang.).

[CITEREFPackard1960[https://www.biodiversitylibrary.org/page/2978765_643]-8] Packard 1960 ↓, s. 643.

[CITEREFPackard1960[https://www.biodiversitylibrary.org/page/2978767_645]-9] Packard 1960 ↓, s. 645.

[iucn-10] R.R. Timm R.R. i inni, Baiomys taylori, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-2 [dostęp 2021-12-08] (ang.).

[Cichocki&inni-11] Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 240. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Burgin&inni-12] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 370. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).

[Wilson&Reeder-13] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Baiomys taylori. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-12-08].

[Palmer-14] T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 131, 1904. (ang.).

[Beolens&inni-15] B. Beolens, M. Watkins & M. Grayson: The Eponym Dictionary of Mammals. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2009, s. 406. ISBN 978-0-8018-9304-9. (ang.).

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=131_101]-16] Jaeger 1944 ↓, s. 101.

[Jobling-17] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=55_25]-18] Jaeger 1944 ↓, s. 25.

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=70_40]-19] Jaeger 1944 ↓, s. 40.

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=255_225]-20] Jaeger 1944 ↓, s. 225.

[Pardiñas&inni-21] U. Pardiñas, P. Myers, L. León-Paniagua, N.O. Garza, J. Cook, B. Kryštufek, R. Haslauer, R. Bradley, G. Shenbrot & J. Patton. Opisy gatunków Cricetidae: U. Pardiñas, D. Ruelas, J. Brito, L. Bradley, R. Bradley, N.O. Garza, B. Kryštufek, J. Cook, E.C. Soto, J. Salazar-Bravo, G. Shenbrot, E. Chiquito, A. Percequillo, J. Prado, R. Haslauer, J. Patton & L. León-Paniagua: Family Cricetidae (True Hamsters, Voles, Lemmings and New World Rats and Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 365–366. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]