Beczki Grohmana w Łodzi

Beczki Grohmana

Brama wejściowa Fabryki Henryka Grohmana

nr rej. 987-XVI-57 z 5 stycznia 1960
Beczki Grohmana współcześnie
Państwo	Polska
Miejscowość	Łódź
Adres	Targowa 46
Typ budynku	brama
Styl architektoniczny	neogotyk
Architekt	Franciszek Chełmiński
Inwestor	Henryk Grohman
Ukończenie budowy	1896
Ważniejsze przebudowy	2008
Pierwszy właściciel	Towarzystwo Akcyjne Zakładów Przemysłowych Ludwika Grohmana
Kolejni właściciele	Zjednoczone Zakłady Włókiennicze K. Scheiblera i L. Grohmana SA w Łodzi (1921-1945); ZPB "Uniontex" (1945-1989)
Obecny właściciel	Łódzka Specjalna Strefa Ekonomiczna
Położenie na mapie Polski Beczki Grohmana
Położenie na mapie województwa łódzkiego Beczki Grohmana
Położenie na mapie Łodzi Beczki Grohmana
51°45′19,3212″N 19°28′26,0796″E
Strona internetowa

Beczki Grohmana – neogotycka zabytkowa brama zakładowa Fabryki Ludwika Grohmana, wybudowana w 1896 roku przy ulicy Targowej 46, na Księżym Młynie w Łodzi.

Obecnie brama jest odrestaurowana i nie służy pierwotnym celom, stanowiąc dla turystów i pasjonatów jeden z najważniejszych symboli industrialnej Łodzi.

Charakterystyka

Nazewnictwo

Brama po wybudowaniu stała się znakiem rozpoznawczym całego przedsiębiorstwa Rodziny Grohmanów. Najbardziej charakterystyczny element konstrukcji, stanowią białe kolumny, które zostały przez społeczność nazwane beczkami. Jest to określenie błędne, gdyż w rzeczywistości architekt przedstawił kolumny jako szpulki nici, z racji sfery działalności ówczesnego przedsiębiorstwa. Pomyłka wyniknęła z faktu upatrywania w nich zbiorników na wodę i sugerowaniem się bliską lokalizacją remizy ogniowej, mając w pamięci też dokonania pożarnicze Rodziny Grohmanów, zdobywając uznanie w krajowym i międzynarodowym środowisku.

Architektura

Jedna z lamp na bramie

Za projekt budowli odpowiada ówczesny łódzki architekt miejski, Franciszek Chełmiński.

Brama jest zbudowana z nietynkowanej czerwonej cegły, nawiązując do architektury neogotyku. Neogotycki łuk oparty jest na dwóch kolumnach w kształcie szpulek nici. To one zostały właśnie błędnie nazwane beczkami. U dołu bramy znajdują się prostokątne drewniane ozdobne wrota, prowadzące do tkalni. Po bokach bramy znajdują się symetryczne okna z ozdobną secesyjną kratą.

Nad wyższą arkadą jest zębaty szczyt przypominający średniowieczne zamki. U szczytu arkady umieszczono wykonaną w secesyjnym stylu żelazną rzeźbę, przypominającą sylwetkę orła z rozpostartymi skrzydłami. Rzeźba ta przetrwała okres okupacji i prób szczególnego zniemczenia Łodzi, po 1950 roku zniknęła w nieznanych okolicznościach.

Bramę w 2008 roku poddano renowacji i wyłączono z użytkowania, pozostawiając ją jako niepowtarzalne świadectwo historii i unikatową zabytkową atrakcję turystyczną.

Beczki Grohmana przed renowacją (2006)

Przeznaczenie

• W dwudziestoleciu międzywojennym brama prowadziła do fabryki Zjednoczonych Zakładów Włókienniczych Karola Scheiblera i Ludwika Grohmana SA w Łodzi, wtedy największego przedsiębiorstwa w Europie.

• Po znacjonalizowaniu przemysłu, w latach 1945–1989 mieściły się za nią Zakłady Przemysłu Bawełnianego im. Obrońców Pokoju „Uniontex”.

• Po latach cały kompleks zaadaptowano dla celów Łódzkiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej, dokonując renowacji bramy.
• Obecnie 'Beczki Grohmana