Benglis ad
| Autor |
Lynda Benglis |
|---|---|
| Rodzaj |
Fotografia kolorowa |
| Data powstania |
1974 |
| Wymiary |
25 x 26,5 cm[1] |
Benglis ad – zwyczajowa[2] nazwa niezatytułowanej fotografii aut. Lyndy Benglis z 1974 roku[1]. Sama Benglis nazywała pracę Rozkładówka (ang. Centerfold)[2], jednak nazwa ta nie jest używana w literaturze przedmiotu[1].
Opis
[edytuj | edytuj kod]Autorka zdjęcia, Lynda Benglis pozuje na nim nago, trzymając między udami sztucznego penisa. Jej postawa parodiuje męskie poczucie dominacji[1]. Erotyzm dzieła został wzmocniony poprzez natłuszczenie ciała oraz podwójną długość odlanego z lateksu fallusa. Artystka miała na sobie jedynie okulary przeciwsłoneczne i diamentowy kolczyk, a jej krótko ścięte włosy były wystylizowane żelem. Roberta Smith, krytyczka sztuki związana z The New York Times[3] określiła postać Benglis jako androgyniczną[2]. W swoim artykule z 2009 roku podkreśliła ona takie elementy kompozycji jak figlarny kąt bioder, lekkie rozszerzenie palców na biodrze, kąt jej głowy i pełne, falujące usta w stylu Man Raya, powtórzone przez krzywizny w odbiciu kocich okularów[4].
Odbiór i interpretacja
[edytuj | edytuj kod]Zdjęcie powstało jako reklama wystawy Lynda Benglis/Robert Morris, 1973-74 w galerii Susan Inglett w Londynie. Rozkładówka była jej głównym eksponatem, a sama wystawa obrazowała w jaki sposób Benglis coraz odważniej przełamywała tabu w swoich kolejnych pracach. Reklamę opublikowano w magazynie Artforum. Praca Benglis wywołała kontrowersje, a także dyskusję co do jego statusu ontologicznego. Sama autorka uważała zdjęcie za dzieło sztuki. Część odbiorców uznała je za reklamę, jeszcze inni zaś za pornografię. Niektórzy na znak protestu zrezygnowali z prenumeraty. Z drugiej strony, reklama Benglis wywołała entuzjastyczne reakcje artystek feministycznych. Opublikowanie reklamy Benglis przez wydawców Artmagazine doprowadziło do podziału wewnątrz redakcji, w efekcie czego Rosalind Krauss i Annette Michelson założyły własne pismo October[2].
Dzieło stanowi parodię patriarchalnego społeczeństwa i maczyzmu. Jest także atakiem wymierzonym w zdominowanych przez mężczyzn amerykańskie środowisko minimalistów i postminimalistów. Amerykański historyk sztuki Hal Foster podaje fotografię Benglis jako przykład, w jaki sposób artystki feministyczne lat 70. i 80. obróciły koncepcje Freuda przeciwko mężczyznom[1]. Zdaniem tego pokolenia feministek, tezy Freuda są z gruntu mizoginistyczne i męskocentryczne. Na przykład, jeden z następców Freuda, Jacques Lacan sprowadził istotę kobiecości do braku przyrodzenia. Sam Freud określał kobiety jako bierne, a opisany przez niego kompleks Edypa nie miał odpowiednika w kształtowaniu się psychiki dziewczynek[5].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e Foster 2023 ↓, s. 21.
- ↑ a b c d Roberta Smith: Art or Ad or What? It Caused a Lot of Fuss. The New York Times, 2009-07-24. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
- ↑ Roberta Smith. The New York Times. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
- ↑ Roberta Smith: Art or Ad or What? It Caused a Lot of Fuss. The New York Times, 2009-07-24. [dostęp 2024-09-16]. Cytat: If this item continues to startle rather than look ridiculous, it is because everything around it is so perfect: the shiny leanness of Ms. Benglis’s androgynous torso, the saucy tilt of her hips, the slight flaring of her fingers at her hip, the angle of her head, her full, undulant Man Ray lips reiterated by the curves of the cat’s-eye sunglasses. Everything communicates fully and pictorially. (ang.).
- ↑ Foster 2023 ↓, s. 19-20.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Hal Foster: 1. Psychoanaliza a modernizm. W: Hal Foster, Rosalind Krauss, Yves-Alain Bois, Benjamin H. D. Buchloh, David Joselit: Sztuka po 1900 roku: modernizm, antymodernizm, postmodernizm. Warszawa: Wydawnictwo „Arkady”, 2023, s. 17-23. ISBN 978-83-213-5094-3.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Reprodukcja rozkładówki z Benglis ad w artykule pt. Bone of contention: Richard Meyer on Lynda Benglis's controversial advertisement w nr 3/43 magazynu Artmagazine z listopada 2004 roku. Artykuł aut. Richarda Meyera dot. historii i recepcji dzieła z 1974 roku.. Artmagazine, listopad 2004. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).