Kanguroszczurnik
(Przekierowano z Bettongia)
| Bettongia | |||
| J.E. Gray, 1837[1] | |||
 Przedstawiciel rodzaju – kanguroszczurnik tasmański (B. gaimardi) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj |
kanguroszczurnik | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Bettongia setosa J.E. Gray, 1837 (= Kangurus gaimardi Desmarest, 1822) | |||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Gatunki | |||
| |||
Kanguroszczurnik[4] (Bettongia) – rodzaj ssaka z rodziny kanguroszczurowatych (Potoroidae).
Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Australii[5][6][7].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała (bez ogona) 28–43,2 cm, długość ogona 20,7–36 cm; masa ciała 0,68–2,3 kg[6][8].
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Etymologia[edytuj | edytuj kod]
- Bettongia (Betongia): ang. bettong „kanguroszczur”, od aborygeńskiego badang „kangur”[9].
- Bettongiops: rodzaj Bettongia J.E. Gray, 1837 (kangoroszczurnik); gr. ωψ ōps, ωπος ōpos „wygląd”[10]. Gatunek typowy: Hypsiprymnus lesueur Quoy & Gaimard, 1824.
Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]
Do rodzaju należą następujące występujące współcześnie i wymarłe w czasach historycznych gatunki[11][8][12][5][4]:
- Bettongia pusilla McNamara, 1997 – kanguroszczurnik mały – takson wymarły[13]
- Bettongia anhydra Finlayson, 1967 – takson wymarły[14]
- Bettongia lesueur (Quoy & Gaimard, 1824) – kanguroszczurnik ryjący
- Bettongia gaimardi (Desmarest, 1822) – kanguroszczurnik tasmański
- Bettongia penicillata J.E. Gray, 1837 – kanguroszczurnik pędzloogonowy
- Bettongia tropica Wakefield, 1967 – kanguroszczurnik tropikalny
Opisano również gatunek wymarły z miocenu Australii[15]:
- Bettongia moyesi Flannery & M. Archer, 1987
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Bettongia J.E. Gray, 1837.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ J.E. Gray. Description of some new or little known Mammalia, principally in the British Museum Collection. „The Magazine of Natural History”. New Series. 1, s. 584, 1837. (ang.).
- ↑ E.P. Ramsay. Description of a new genus and Species of Eat Kangaroo, allied to the genus Hypsiprymnus, proposed to be called Hypsiprymnodon moschatus. „Proceedings of the Linnean Society of New South Wales”. 1 (1), s. 33, 1876. (ang.).
- ↑ P. Matschie. Die Verbreitung der Beuteltiere auf NeuGuinea mit einigen Bemerkungen über ihre Einteilung in Untergattungen. „Mitteilungen aus dem Zoologischen Museum in Berlin”. 8, s. 264, 1915–1917. (niem.).
- ↑ a b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 14. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ a b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 90. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
- ↑ a b M. Eldridge & G. Frankham: Family Potoroidae (Bettongs and Potoroos). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 5: Monotremes and Marsupials. Barcelona: Lynx Edicions, 2015, s. 625–627. ISBN 978-84-96553-99-6. (ang.).
- ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Bettongia. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-10-26].
- ↑ a b Class Mammalia. W: Lynx Nature Books (A. Monadjem (przedmowa) & C.J. Burgin (wstęp)): All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 61. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
- ↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 136, 1904. (ang.).
- ↑ Edmund C. Jaeger, Source-book of biological names and terms, wyd. 1, Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 155, OCLC 637083062 (ang.).
- ↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-08-08]. (ang.).
- ↑ Appendix 1: Extinct species. W: Lynx Nature Books (A. Monadjem (przedmowa) & C.J. Burgin (wstęp)): All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 698. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
- ↑ A.A. Burbidge, J. Woinarski, Bettongia pusilla, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2020, wersja 2020-2 [dostęp 2020-10-27] (ang.).
- ↑ A.A. Burbidge, J. Zichy-Woinarski, Bettongia anhydra, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2020, wersja 2020-2 [dostęp 2020-10-27] (ang.).
- ↑ T.F. Flannery & M. Archer: Bettongia moyesi, a new and plesiomorphic kangaroo (Marsupialia: Potoroidae) from Miocene sediments of northwestern Queensland. W: M. Archer (red.): Possums and Opossums: Studies in Evolution. Chipping Norton: Surrey Beatty & Sons, 1987, s. 760. ISBN 978-0-949324-05-4. (ang.).