Bitwa pod Inverurie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bitwa pod Inverurie
Powstanie jakobickie 1745 roku
Ilustracja
Inverurie
Czas

23 grudnia 1745

Miejsce

Inverurie

Terytorium

Szkocja

Wynik

zwycięstwo Jakobitów

Strony konfliktu
Wielka Brytania jakobici
Dowódcy
MacLeod z klanu MacLeod Lord Lewis Gordon
Siły
ok. 1 200 ok. 1 100
5 dział
Straty
nieznane, 50 wziętych do niewoli nieznane
Położenie na mapie Szkocji
Mapa konturowa Szkocji, po prawej znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
Położenie na mapie Wielkiej Brytanii
Mapa konturowa Wielkiej Brytanii, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
57°16′55,2″N 2°22′40,8″W/57,282000 -2,378000

Bitwa pod Inverurie – starcie zbrojne, które miało miejsce w trakcie Drugiej Wielkiej Rebelii i zostało stoczone 23 grudnia 1745 roku pomiędzy szkockimi jakobitami a siłami wiernymi królowi Jerzemu.

Przed bitwą[edytuj | edytuj kod]

Wycofujący się na zimę na północ lord Lewis Gordon dysponował w grudniu dwoma batalionami ludzi pod Jamesem Moirem i Gordonem z Abbachy i starał się je powiększyć. Aby uniemożliwić dalszy zaciąg, John Campbell - angielski naczelny dowódca na Północy – wysłał 500 ludzi z klanu MacLeod aby pokonali lorda Gordona. Siły te wzmocnili członkowie klanów Munro i Grant (w sumie jeszcze ok. 700 ludzi).

W związku z tym, Gordon rozpoczął odwrót do Aberdeen, gdzie jego siły zostały znacznie wzmocnione. Do dwóch batalionów dołączyli ochotnicy z hrabstw Forfarshire i Kincardineshire, francuscy żołnierze, którzy właśnie wylądowali w Montrose jako posiłki dla powstańców, ok. 300 członków klanu Farquharson oraz dodatkowo otrzymano 5 dział z portu.

Bitwa[edytuj | edytuj kod]

Obawiający się jednak o swoje terytorium dowódca Grantów postanowił się wycofać z wszystkimi swoimi ludźmi (500), a dowódca klanu Munro zajął pozycje pod Oldmeldrum. Mimo to MacLeod ruszył dalej i zajął miasteczko Inverurie, 16 mil na północ od Aberdeen. Gordon, dowiedziawszy się o tym incydencie, zdecydował się wydać swojemu oponentowi bitwę.

23 grudnia siły Jakobitów opuściły Aberdeen i rozpoczęły marsz na Inverurie. Aby oszukać wroga, Gordon z głównymi siłami i artylerią przeszedł rzeczkę Don i ruszył przez miejscowość Fintray na jej lewym brzegu, natomiast Francuzi i ochotnicy poszli główną drogą na Inverurie.

Około godziny 16 Francuzi przekroczyli rzekę i zaatakowali MacLeoda od południowego zachodu. Jednocześnie Gordon przekroczył Uri płynącą w pobliżu Inverurie i rozpoczął natychmiastowy atak od wschodu. Wróg był tym manewrem kompletnie zaskoczony.

Z powodu przewagi liczebnej i taktycznej, MacLeod wycofał się do pobliskiego Eglin, a stamtąd zarządził odwrót pod osłoną nocy.

Po bitwie[edytuj | edytuj kod]

Większość ludzi MacLeoda wraz z nim samym zdołała się bezpiecznie wycofać, jednak wielu zginęło lub zostało rannych, a ok. 50 dostało się do niewoli. Wśród jeńców byli m.in.: syn przywódcy klanu Gordon z Artoch (przedstawiciele Gordonów walczyli po obydwu stronach), syn przywódcy klanu Forbes z Echt i John Chalmers – pryncypał i profesor królewskiego college’u w Aberdeen.