Bogucianka (kamieniołom)
Bogucianka – nieczynny kamieniołom na wzgórzu Bogucianka w Tyńcu w Krakowie. Pod względem administracyjnym należy do Dzielnicy VIII Dębniki[1]. Pod względem geograficznym należy do Wzgórz Tynieckich na Pomoście Krakowskim w obrębie makroregionu Bramy Krakowskiej[2]. Kamieniołom włączony został w obszar użytku ekologicznego o nazwie Uroczysko Tyniec[3].
Wejście do kamieniołomu Bogucianka znajduje się zaraz przy przystanku „Tyniec kamieniołom” MPK linii autobusu 112. Wzgórza Tynieckie zbudowane są z wapieni z okresu górnej jury. Od dawna w niektórych z nich eksploatowano je na potrzeby budownictwa. Na wzgórzu „Bogucianka” wydobywano wapienie w kilku miejscach, najbardziej intensywnie w kamieniołomie południowym. Obok niego stoi nieczynny wapiennik, w którym wapienie wypalano. Zaprzestano eksploatacji w latach 70. XX wieku, kamieniołom zaś stał się atrakcją dla geologów[4].
W ścianie kamieniołomu występują liczne szczeliny pochodzenia tektonicznego, oraz różnorodne formy krasowe. Na powierzchni abrazyjnej znajdują się żółtawo-szare wapienie piaszczyste z dużą ilością skamieniałości z dolnego turonu. W kamieniołomie występują dwa rodzaje wapieni: wapienie skaliste bez krzemieni i uławicone z krzemieniami. Krzemienie te powstały z krzemionkowych szkieletów gąbek zamieszkujących późnojurajskie morze. W niewielkich ilościach w wapieniach zdarzają się kryształy kwarcu i opalu. Krzemienie mają brunatną i brunatno-rdzawą barwę pochodzącą od domieszek związków żelaza. Czasami zdarzają się w nich puste przestrzenie z drobnymi i błyszczącymi kryształkami kwarcu. Przestrzenie te są pustym miejscem po jakimś żywym organizmie[5].
Szczeliny tektoniczne w wapieniach kamieniołomu wypełnione są materiałem ilasto-piaszczystym, w którym trafia się kalcyt miedziany[4].
-
Wapiennik -
Kamieniołom -
Hałdy urobku -
Kamieniołom
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Okolice Krakowa. Mapa 1:50 000. Kraków: Compass, 2008. ISBN 978-83-89165-99-2.
- ↑ Jerzy Kondracki: Geografia regionalna Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 1998. ISBN 83-01-12479-2.
- ↑ Zbigniew Sikora, Miłosz Podwika. Szlak lasów miejskich Krakowa. [w:] Biuletyn Informacji Publicznej – Miasto Kraków [on-line]. 2017-03-31. [dostęp 2017-11-16].
- ↑ a b Tyniec – wapień, kalcyt i rakieta. [dostęp 2017-04-11].
- ↑ Kaszluga M., Węgrzyn R. Bielańsko-Tyniecki Park Krajobrazowy – przewodnik geoturystyczny. AGH, Kraków 2003