Bougainville (prowincja)
| Bougainville Autonomous Region of Bougainville |
|||||
|
|||||
|
|||||
| Państwo |  Papua-Nowa Gwinea |
||||
| Siedziba | Buka | ||||
| Powierzchnia | 9 300[1] km² | ||||
| Populacja (2011) • liczba ludności |
249 358[2] |
||||
| • gęstość | 26,81 os./km² | ||||
Położenie na mapie Papui-Nowej Gwinei |
|||||
Bougainville (ang. Autonomous Region of Bougainville) – autonomiczna prowincja Papui-Nowej Gwinei. Obejmuje wyspy Bougainville, Buka oraz kilka mniejszych wysepek. Stolicą jest Buka, planowane jest jednak przeniesienie jej do Arawa.
Historia[edytuj]
Wyspa została nazwana na część francuskiego żeglarza Louisa Antoine'a de Bougainville'a. W okresie kolonialnym wyspa znajdowała się pod administracją niemiecką jako część Nowej Gwinei Niemieckiej. W latach 1918-1975 administrację z ramienia Liga Narodów sprawowała Australia.
W 1975 bezskutecznie próbowano proklamować niepodległość pod nazwą Północne Wyspy Salomona. W 1976 wyspa weszła w skład Papui-Nowej Gwinei.
Na wyspie znajdują się bogate złoża miedzi i złota. Podział zysków z ich eksploatacji doprowadził do konfliktu między rządem w Port Moresby a mieszkańcami wyspy. Pod koniec lat 80. XX w. powstała Rewolucyjna Armia Bougainville (ang. Bougainville Revolutionary Army, w skrócie BRA), która w 1989 zażądała niepodległości wyspy. Walki między separatystami a wojskami rządowymi trwały do 1997 i kosztowały życie ok. 20 tys. osób. Oficjalny rozejm podpisano dopiero w 2001 po interwencji rządu Australii. Na podstawie zawartego wówczas porozumienia Bougainville zyskało status autonomicznej prowincji Papui-Nowej Gwinei i prawo do własnych rządów w sprawach wewnętrznych. Jedno z uzgodnień porozumienia przewiduje przeprowadzenie referendum dotyczącego przyszłego statusu prowincji (w tym niepodległości). Referendum powinno odbyć się nie wcześniej niż 10 lat i nie później niż 15 lat po utworzeniu rządu atonomicznego[3].
Na przełomie maja i czerwca 2005 r. na wyspie odbyły się pierwsze wybory do autonomicznego parlamentu Bougainville, które wygrał proniepodległościowy Ludowy Kongres Bougainville. Pierwszym szefem autonomicznego rządu został przywódca Kongresu Joseph Kabui. Na okres między 2015 a 2020 zaplanowano referendum niepodległościowe.
Przypisy
- ↑ Bartosz Działoszyński, Iwona Swenson, Małgorzata Uba (red.): Wielki Encyklopedyczny Atlas Świata. T. 18. Australia i Oceania. Warszawa: PWN, 2006, s. 44.
- ↑ 2011 National Population and Housing Census of Papua New Guinea - Final Figures. National Statistics Office Papua-New Guinea, 2011. [dostęp 23 maja 2016].
- ↑ Bougainville Peace Agreement
