Boulevard du Temple (fotografia)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Boulevard du Temple. W lewym dolnym rogu widoczne są dwie postacie – pucybut i jego klient
Fragment fotografii z postaciami
Druga fotografia wykonana tego samego dnia w południe
Odwrócona fotografia z postaciami, aby pokazać rzeczywistą orientację

Boulevard du Templefotografia wykonana w roku 1838 (lub prawdopodobnie 1837[1]), będąca jedną z najwcześniejszych zachowanych płyt dagerotypowych wyprodukowanych przez francuskiego malarza i scenografa Louisa Jacques’a Daguerre’a[2]. Chociaż fotografia wydaje się przedstawiać opustoszałą ulicę, uważa się, że jest pierwszą, na której widać wizerunek człowieka[3][4].

Dagerotyp[edytuj | edytuj kod]

Najwcześniejsza znana fotografia Widok z okna w Le Gras, została stworzona około dziesięć lat wcześniej przy użyciu techniki heliografii, która wymagała około ośmiu godzin czasu naświetlania, co oznaczało, że za pomocą tej techniki można było zarejestrować tylko obiekty statyczne[5]. Jednak do 1838 roku Daguerre opracował własną metodę, dzięki której czas ekspozycji został istotnie zmniejszony – do czterech lub pięciu minut[3][6].

Fotografia bulwaru została zrobiona o godzinie 8:00 między 24 kwietnia a 4 maja, w 1837 lub 1838 roku[1], z okna pracowni Daguerre’a, mieszczącej się pod numerem 5 przy ulicy Rue des Marais w Paryżu. Przedstawia Boulevard du Temple w miejscu, w którym obecnie Rue du Faubourg-du-Temple łączy się z placem Republiki (wówczas nieistniejącym)[7][8]. Dwie inne fotografie zostały zrobione tego samego dnia, jedna w południe, która przetrwała, a także trzecia wieczorna, która zaginęła[9]. Płyta dagerotypowa ma wymiary około 13 × 16 centymetrów[8]. Boulevard du Temple był zatłoczony ruchem ludzi i koni, ale ponieważ wymagany czas naświetlania wynosił od czterech do pięciu minut, jedynymi uwiecznionymi ludźmi były dwie postacie stojące nieruchomo – pucybut i jego klient na rogu ulicy, widoczne w lewym dolnym rogu fotografii[10][4][6].

Publikacja i wystawa[edytuj | edytuj kod]

Louis Jacques Daguerre po raz pierwszy publicznie zaprezentował swój wynalazek Francuskiej Akademii Nauk w styczniu 1839 roku. Na początku marca tego samego roku pożar zniszczył jego pracownię. Daguerre poprosił strażaków, aby nie gasili jego pracowni, ale ocalili sąsiedni dom, w którym znajdowało się jego laboratorium. Uratowano aparaturę dagerotypową oraz obrazy, dokumenty i bieliznę pościelową oraz stołową. Notatnik który zawierał jego eksperymenty, został podobno znaleziony dziesięć dni później[11]. Jednak pozostało tylko 25 dagerotypów, które można jednoznacznie przypisać Daguerre’owi[12].

Daguerre pokazał ten obraz Amerykaninowi Samuelowi Morse’owi w jego pracowni w marcu 1839 roku. Morse opisał później ten dagerotyp w liście opublikowanym w kwietniu tego samego roku w „The New York Times[8]. W październiku 1839 roku, w ramach działań promocyjnych, Daguerre podarował królowi Bawarii Ludwikowi I oprawiony tryptyk swojego dzieła, na którym fotografia „Boulevard du Temple” była obrazem po prawej stronie[13]. Obraz podpisany został na obramowaniu: huit heures du matin („ósma rano”), a bardzo podobną płytę dagerotypową zamontowano w lewym panelu oznaczonym jako midi („południe”)[13]. Tryptyk został wystawiony w Monachijskim Stowarzyszeniu Artystycznym, gdzie natychmiast przyciągnął uwagę czasopisma „Das Pfennig-Magazin”, w którym napisano, że wydaje się, że mężczyzna na fotografii miał polerowane buty i musiał stać nieruchomo[13].

Obrazy były przechowywane w monachijskiej Rezydencji, a później w archiwach Bayerisches Nationalmuseum, gdzie stopniowo niszczały, aż w 1936 lub 1937 roku amerykański historyk sztuki i fotografii Beaumont Newhall odkrył je na nowo i wykonał reprodukcje na wystawę w Nowym Jorku. W 1949 roku opublikował je w swojej książce The History of Photography, 1839 to the Present. Podczas II wojny światowej oryginalne dagerotypy były przechowywane w złych warunkach, aż w 1970 roku zostały wypożyczone do Münchner Stadtmuseum. Podjęto próbę konserwacji, ale z katastrofalnymi skutkami. Od tego czasu faksymilowe dagerotypy były produkowane z kopii Newhalla[13].

Analiza[edytuj | edytuj kod]

Wiele osób badało fotografię pod kątem śladów jakiejkolwiek innej aktywności. Mogą być na niej niewyraźne sylwetki innych ludzi i być może dziecka wyglądającego przez okno, a także konia[14][15]. Jak wszystkie płyty Daguerre’a, fotografia jest lustrzanym odbiciem[14]. Mając to na uwadze, przeanalizowano położenie i kąt aparatu[16].

Mogły istnieć fotografie ludzi sprzed 1838 roku. Francuski fotograf Hippolyte Bayard twierdził, że wykonał fotograficzne autoportrety w 1837 roku, ale te nie zachowały się do XXI wieku. Na wczesnej fotografii mostu Pont Neuf w Paryżu, wykonanej prawdopodobnie w 1836 roku przez Daguerre’a, można zobaczyć jedną lub dwie osoby leżące na ziemi. Portret dagerotypowy przypisywany Daguerre’owi może pochodzić z 1837 roku[1][8]. Autoportret autorstwa Amerykanina Roberta Corneliusa powstał w 1839 roku[17].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Boulevard du Temple de Daguerre. www.niepce-daguerre.com. [dostęp 2023-07-26]. (fr.).
  2. Keith Steiner: Passages in Time. Troubador Publishing Ltd, 2018, s. 11. ISBN 978-1-78901-411-2.
  3. a b Oldest surviving photo of a human?. CNN News. [dostęp 2023-07-26]. (ang.).
  4. a b Boulevard du Temple, Paris, 8 in the morning. Alistair Scott. [dostęp 2023-07-26]. (ang.).
  5. The Niépce Heliograph. Harry Ransom Center. [dostęp 2023-07-26]. (ang.).
  6. a b Shutter speed time it took to make the first photo of a human by Daguerre. Reclamebeeld. [dostęp 2023-07-26]. (ang.).
  7. Daguerre and his Diorama in the 1830s. Academia.edu. [dostęp 2023-07-26]. (ang.).
  8. a b c d Le boulevard du Temple, la première photo où apparaît un humain?. L’obs. [dostęp 2023-07-26]. (fr.).
  9. Geoffrey Batchen: Burning with Desire: The Conception of Photography. MIT Press, 1999, s. 133. ISBN 978-0-262-52259-5.
  10. T.B. Wakeman: Journal of the American Institute: A Monthly Publication, Devoted to the Interests of Agriculture, Commerce, Manufactures, and the Arts: Accompanied with Public Documents, Sketches of Natural History, And, Occasionslly, Philosophical and Literary Essays. T. 4. Princeton University, 1840, s. 409.
  11. Helmut Gernsheim, Alison Gernsheim: L. J. M. Daguerre: The History of the Diorama and the Daguerreotype. Dover Publications, 1968, s. 90. ISBN 978-0-486-22290-5.
  12. Daguerre (1787–1851) and the Invention of Photography. The Metropolitan Museum of Art. [dostęp 2023-07-26]. (ang.).
  13. a b c d The Munich Daguerre-Triptych. Sylvia Ballhause.de. [dostęp 2023-07-26]. (niem. • ang. • fr.).
  14. a b The first photograph of a human being. Mashable. [dostęp 2023-07-26]. (ang.).
  15. The First Photo Of A Human (Or Two Humans? Or Three?). NPR. [dostęp 2023-07-26]. (ang.).
  16. This is the first ever photograph of a human – and how the scene it was taken in looks today. The Independent. [dostęp 2023-07-26]. (ang.).
  17. John Hannavy: Encyclopedia of Nineteenth-Century Photography. Routledge, 2019, s. 338–340. ISBN 978-1-135-87327-1.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]