Canama

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Canama
Simonn, 1903
Ilustracja
Przypuszczalnie Canama hinnulea
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Podtyp

szczękoczułkowce

Gromada

pajęczaki

Rząd

pająki

Podrząd

Opisthothelae

Infrarząd

pająki wyższe

Rodzina

skakunowate

Podrodzina

Salticinae

(bez rangi) Salticoida
(bez rangi) Saltafresia
(bez rangi) Simonida
Plemię

Euophoryini

Rodzaj

Canama

Typ nomenklatoryczny

Salticus forceps Doleschall, 1859

Canamarodzaj pająków z rodziny skakunowatych i podrodziny Salticinae. Obejmuje 9 opisanych gatunków. Zamieszkują krainy orientalną i australijską z centrum bioróżnorodności na Nowej Gwinei.

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pająki te osiągają do 8 mm długości w przypadku samic i do 10 mm w przypadku samców[1]. Ciało zwykle jest wydłużone[2], ubarwione jaskrawo, często z dominującą barwą pomarańczową, czerwoną lub żywozieloną[1][3]. Odnóża są długie i kolczaste[1]. Szczękoczułki u samca są zwykle wydłużone, rozwarte, ku przodowi sterczące[3][2][1]. Szczękoczułki samicy cechują się zwykle obecnością dwóch zębów na krawędzi przedniej[2] i jednego zęba z dwoma wierzchołkami na krawędzi tylnej[3]. Odnóża pierwszej pary zwykle mają po trzy pary szczecinek makroskopowych na spodzie goleni[3][2] i tyle samo na spodzie nadstopiów, wyjątkiem jest C. triramosa u którego spód nadstopia tej pary ma dwie pary szczecinek makroskopowych[3]. Opistosoma (odwłok) jest wydłużona, często porośnięta białym owłosieniem[1]. Nogogłaszczki samca mają zwykle wydłużony kształt z zakrzywionym udem[2]. Skręty embolusa leżą na płaszczyźnie prostopadłej do osi podłużnej tegulum[3][2]. W przeciwieństwie do rodzaju Bathippus embolus zatacza zwykle więcej niż pół okręgu[2]. Genitalia samicy mają okienkowatą płytkę płciową z przegrodą pośrodkową i przewodami kopulacyjnymi otwierającymi się, z wyjątkiem C. hinnulea w tylnej części wulwy[2]. Spermateka różni się od tej u Bathippus poprzez bycie niezbyt nabrzmiałą, skręconą i dość płynnie przechodzącą w przewód kopulacyjny[3].

Rozprzestrzenienie[edytuj | edytuj kod]

Przedstawiciele rodzaju zamieszkują krainę orientalną i australijską z centrum bioróżnorodności na Nowej Gwinei, gdzie występują 4 endemiczne gatunki. Poza tym po jednym gatunku endemicznym mają Malezja, Borneo, Moluki, Wyspy Kai i australijskie Queensland[4].

Taksonomia[edytuj | edytuj kod]

Takson ten wprowadzony został w 1903 roku przez Eugène’a Simona[5]. Gatunkiem typowym wyznaczono Salticus forceps[4], opisanego przez Carla Ludwiga Doleschalla w 1859 roku[6].

Do rodzaju tego należy 9 opisanych gatunków[4]:

Rodzaj ten do niedawna umieszczono w podrodzinie Euophoryinae[3]. Po rewizji systematyki skakunowatych z 2015 roku takson ten ma status plemienia w kladzie Simonida w obrębie podrodziny Salticinae[7]. W obrębie tego plemienia rodzaj Canama tworzy klad z rodzajem Bathippus, a przypuszczalnie także ze Spilargis, na co wskazują wyniki morfologiczno-molekularnej analizy filogenetycznej, którą przeprowadzili w 2015 roku Zhang Junxia i Wayne Maddison. Przez dłuższy przedmiotem debaty było czy rodzaje Canama i Bathippustaksonami monofiletycznymi, czy też Canama należałoby zsynonimizować z Bathippus[2]. W 1987 roku Jerzy Prószyński dokonał wspominanej synonimizacji[8], ale już w 1989 roku krok ten cofnięty został przez Valerie Davies i Marka Żabkę[9].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e Frances Murphy, John Murphy: An Introduction to the Spiders of South East Asia. Kuala Lumpur: Malaysian Nature Society, 2000, s. 283.
  2. a b c d e f g h i Zhang Junxia, Wayne P. Maddison. Genera of euophryine jumping spiders (Araneae: Salticidae), with a combined molecular-morphological phylogeny. „Zootaxa”. 3938 (1). s. 1-147 (25). DOI: 10.11646/zootaxa.3938.1.1. 
  3. a b c d e f g h Zhang Junxia, Wayne P. Maddison. New euophryine jumping spiders from Papua New Guinea (Araneae: Salticidae: Euophryinae). „Zootaxa”. 3491, s. 1-74, 2012. DOI: 10.11646/zootaxa.3491.1.1. 
  4. a b c Norman I. Platnick: Gen. Canama Thorell, 1892. [w:] World Spider Catalog Version 23.0 [on-line]. Natural History Museum Bern. [dostęp 2022-02-20].
  5. E. Simon: Histoire naturelle des araignées. Deuxième édition, tome second. Paris: Roret, 1903, s. 669-1080. DOI: 10.5962/bhl.title.51973.
  6. L. Doleschall. Tweede Bijdrage tot de kennis der Arachniden van den Indischen Archipel.. „Acta Societatis Scientiarum Indica-Neerlandica”. 5, s. 1-60, 1859. 
  7. Wayne P. Maddison. A phylogenetic classification of jumping spiders (Araneae: Salticidae). „Journal of Arachnology”. 43 (3), s. 231–292, 2015. DOI: 10.1636/arac-43-03-231-292. 
  8. Jerzy Prószyński. Atlas rysunków diagnostycznych mniej znanych Salticidae 2. „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoly Rolniczo-Pedagogicznej w Siedlcach”. 2, 1987. 
  9. Valerine T. Davies, Marek Żabka. Illustrated keys to the genera of jumping spiders (Araneae: Salticidae) in Australia. „Memoirs of the Queensland Museum”. 27, s. 189–266, 1989.