Przejdź do zawartości

Carl Sprengel

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Carl Sprengel
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

29 marca 1787
Schillerslage

Data i miejsce śmierci

19 kwietnia 1859
Resko

Zawód, zajęcie

agronom, naukowiec, przemysłowiec

Narodowość

niemiecka

Carl Sprengel (ur. 29 marca 1787 w Schillerslage, zm. 19 kwietnia 1859 w Resku) – niemiecki agronom, naukowiec i przemysłowiec. Pionier badań nad stosowaniem nawozów sztucznych.

Życiorys i dokonania

[edytuj | edytuj kod]

Pochodził z rodziny urzędnika pocztowego spod Hanoweru. Już podczas studiów na uniwersytecie w Getyndze rozpoczął pierwsze badania z zakresu gleboznawstwa i nawożenia. Po zdobyciu wszechstronnego wykształcenia (studiował: chemię, fizykę, botanikę i mineralogię) przeniósł się do Brunszwiku, gdzie wykładał w tamtejszym Kolegium Karolińskim. Jednocześnie pracował naukowo publikując zarówno rozprawy naukowe, jak i praktyczne podręczniki.

W 1839[1] osiedlił się w Resku. Kontynuował swoje doświadczenia na poletkach doświadczalnych o powierzchni 300 mórg. W 1839[1] został sekretarzem generalnym Pomorskiego Towarzystwa Ekonomicznego, z siedzibą w Resku i sprawował tę funkcję do 1854. Członek korespondent Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego (1858–1859)[2].

W 1842[1] Sprengel założył Landbau-Academie zu Regenwalde (Akademię Rolniczą w Resku), w której propagował nowoczesne metody uprawy i agrokultury. Tam też, pod wpływem uwag i teorii jednego ze swych studentów – Felicjana Sypniewskiego – sformułował później swoją „Teorię minimum” chemii agrarnej, zasadę znaną dzisiaj jako prawo minimum Liebiga (który – jako znany badacz – przyczynił się do jej popularyzacji i dlatego Liebigowi mylnie przypisuje się jej autorstwo), mówiącą, że wzrost roślin jest ograniczony do ilości niezbędnych substancji odżywczych w ich najniższym stężeniu na danym terenie.

Sprengel był również założycielem fabryki maszyn rolniczych w Resku, która funkcjonowała do II wojny światowej[1].

Najważniejszą publikacją Carla Sprengela był trzytomowy podręcznik zatytułowany „Moje doświadczenia w uprawie roślin”. Dzieło to, wydane w latach 1847–1852[1], uznane zostało za najlepsze w swojej dziedzinie w całych Niemczech[1].

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]

Mieszkając w Resku Carl Sprengel ożenił się w wieku 54 lat z 19-letnią córką pruskiego majora. Miał 2 dzieci[1].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f g Michał Rembas: Resko, Agencja Reklamowa „Media Serwis” na zlecenie Urzędu Miejskiego w Resku.
  2. Handbuch des Lemberger Sttathalterei-Gebietes in Galizien für das Jahr 1858, s. 251; 1859, s. 269;