1859

3 stycznia – oddano do użytku pierwszy odcinek wodociągu Washington Aqueduct.
15 stycznia – został obalony cesarz Haiti Faustyn I.
24 stycznia – powstało Zjednoczone Księstwa Mołdawii i Wołoszczyzny.
28 stycznia – Olympia, stolica stanu Waszyngton, otrzymała prawa miejskie.
4 lutego – Konstantin von Tischendorf odnalazł w klasztorze Świętej Katarzyny Codex Sinaiticus.
14 lutego – Oregon stał się 33. stanem Stanów Zjednoczonych.
17 lutego – w Teatro Apollo w Rzymie odbyła się premiera opery Bal maskowy Giuseppe Verdiego.
18 lutego – wojska francuskie zdobyły Sajgon.
19 marca – w paryskim Teatrze Lirycznym odbyła się premiera opery Faust Charles’a Gounoda.
29 marca – ukazał się pierwszy numer dziennika The Irish Times.
12 kwietnia – w kopalni koło Dogtown (dziś Magalia) w Kalifornii znaleziono największy wówczas samorodek złota o masie 20 kg.
16 kwietnia – założono miasto Fray Bentos w Urugwaju (jako Independencia).
25 kwietnia – francuski dyplomata i przedsiębiorca Ferdinand de Lesseps wbił w Port Saidzie łopatę w piasek, inaugurując budowę Kanału Sueskiego.
27 kwietnia – po ustąpieniu księcia Leopolda II w Toskanii ukonstytuował się pierwszy niepodległy rząd.
29 kwietnia – wybuch wojny Austrii z Francją i Piemontem.
2 maja – otwarto kolejowy Most Księcia Alberta w Kornwalii.
20 maja – wojna francusko-austriacka: zwycięstwo wojsk francusko-sardyńskich w bitwie pod Montebello.
22 maja – Franciszek II Burbon został królem Obojga Sycylii.
27 maja – włoska wojna wyzwoleńcza: zwycięstwo ochotników pod dowództwem Giuseppe Garibaldiego nad wojskiem austriackim w bitwie pod San Fermo.
30 maja – wojna francusko-austriacka: porażka armii austriackiej w bitwie z Piemontczykami pod Palestro.
31 maja – w Londynie po raz pierwszy zabrzmiał dzwon Big Ben.
4 czerwca – wojna francusko-austriacka: porażka Austrii w bitwie pod Magentą.
6 czerwca – królowa Wiktoria ogłosiła Queensland niezależną kolonią.
10 czerwca – Niemiecki matematyk Bernhard Riemann wygłosił wykład uznawany za początek wielowymiarowej geometrii Riemanna.
12 czerwca – Henry Temple został po raz drugi premierem Wielkiej Brytanii.
15 czerwca – rozpoczęła się amerykańsko-brytyjska tzw. świńska wojna o graniczną wyspę San Juan w stanie Waszyngton.
24 czerwca – wojna francusko-austriacka: zwycięstwo wojsk francusko-sardyńskich pod dowództwem Napoleona III nad armią austriacką pod Solferino. W reakcji na krwawy przebieg bitwy (łącznie ok. 39 tys. poległych) Henri Dunant postanowił założyć organizację Czerwonego Krzyża.
28 czerwca – 40 psów (27 seterów i 23 pointery) uczestniczyło w pierwszej na świecie wystawie psów rasowych w angielskim Newcastle upon Tyne.
30 czerwca – francuski linoskoczek Charles Blondin po raz pierwszy przeszedł nad wodospadem Niagara.
5 lipca – odkryto atol Midway.
8 lipca – Karol XV został królem Szwecji i Norwegii.
11 lipca – wojna francusko-austriacka: zawieszenie broni w wojnie austriacko-piemonckiej i spotkanie Napoleona III z Franciszkiem Józefem w Villafranca.
25 sierpnia – Imam Szamil został schwytany przez wojska rosyjskie.
28 sierpnia – rozpoczęła się największa dotąd zaobserwowana burza słoneczna.
2 września – rozpoczęła się najsilniejsza w historii burza magnetyczna, która spowodowała awarie sieci telegraficznych w wielu miejscach na świecie.
20 września – otwarto ogród zoologiczny w Kopenhadze.
22 września – Robert Luther odkrył planetoidę Mnemosyne.
1 października – powstanie Garibaldiego: bitwa nad rzeką Volturno.
12 października – Joshua A. Norton ogłaszając się „cesarzem Stanów Zjednoczonych” nakazał „rozwiązanie” Kongresu.
22 października – wybuchła wojna hiszpańsko-marokańska.
26 października – statek pasażerski Royal Charter rozbił się podczas sztormu na skałach walijskiej wyspy Anglesey. Zginęło co najmniej 459 osób.
10 listopada – Austria, Francja i Sardynia zawarły traktat w Zurychu.
24 listopada – ogłoszona została teoria ewolucji Karola Darwina. Darwin opublikował „O powstaniu gatunków na drodze doboru naturalnego”.
2 grudnia – powieszony został John Brown, skazany na karę śmierci amerykański abolicjonista.

Aleksander Jan Cuza został wybrany na hospodara Mołdawii i Wołoszczyzny.
Karol XV objął tron Szwecji po Oskarze I.
Rosjanie zajęli Czeczenię.
Francja rozpoczęła podbój Wietnamu.
David Livingstone odkrył jezioro Niasa.
Podczas działań wojennych we Włoszech armia francuska użyła balonów obserwacyjnych.
Z Europy do Australii sprowadzono 22 króliki, wkrótce stały się one prawdziwą plagą.

Urodzili się[edytuj | edytuj kod]

11 stycznia – George Curzon (Lord Curzon), polityk brytyjski (zm. 1925)
21 stycznia – Antoni Rutkowski, polski kompozytor i pianista (zm. 1886)
23 stycznia – Katherine Tynan, irlandzka poetka i pisarka (zm. 1931)
24 stycznia – Aleksandr Iljinski, rosyjski kompozytor (zm. 1920)
27 stycznia – Wilhelm II, król pruski i cesarz niemiecki (zm. 1941)
2 lutego – Havelock Ellis, brytyjski lekarz i reformator społeczny, twórca seksuologii (zm. 1939)
3 lutego – Olaf Finsen, farerski farmaceuta i polityk, brat Nielsa Ryberga Finsena (zm. 1937)
19 lutego – Svante Arrhenius, szwedzki fizyk i chemik, laureat Nagrody Nobla (zm. 1927)
24 lutego:
- Rudolf Herliczka, polski kupiec, przemysłowiec pochodzenia czeskiego (zm. 1894)
- Kazimiera Kłoczowska, ziemianka, działaczka społeczna i oświatowa (zm. 1929)
27 lutego
- Anna O., żydowska sufrażystka, działaczka społeczna (zm. 1936)
- Roman Adame Rosales, meksykański duchowny katolicki, męczennik, święty (zm. 1927)
2 marca – Szolem Alejchem, żydowski pisarz (zm. 1916)
8 marca – Kenneth Grahame, brytyjski pisarz i ekonomista (zm. 1932)
14 marca – Adolf Bertram, niemiecki duchowny katolicki, arcybiskup metropolita wrocławski, kardynał (zm. 1945)
16 marca – Aleksandr Popow, rosyjski fizyk (zm. 1906)
18 marca
- Thomas Gibson-Carmichael, brytyjski arystokrata, polityk, administrator kolonialny (zm. 1926)
- Antoni Zawadzki, polski generał brygady (zm. 1928)
25 marca – Leon Wałęga, polski duchowny katolicki, biskup tarnowski (zm. 1933)
4 kwietnia – Contardo Ferrini, włoski prawnik, tercjarz franciszkański, błogosławiony katolicki (zm. 1902)
6 kwietnia – Karol Poznański, doktor chemii, syn Izraela Poznańskiego łódzkiego „króla bawełny” (zm. 1928)
7 kwietnia – Franciszek Nowodworski, polski prawnik, pierwszy prezes Sądu Najwyższego (zm. 1924)
3 maja – Jose Gallegos Arnosa, hiszpański malarz, rzeźbiarz (zm. 1917)
13 maja – Teodor Axentowicz, malarz; przedstawiciel kierunku Młodej Polski (zm. 1938)
15 maja – Piotr Curie, francuski fizyk (zm. 1906)
22 maja – Arthur Conan Doyle, szkocki pisarz i spirytysta (zm. 1930)
26 maja – Aleksandra Klamrzyńska, polska śpiewaczka (zm. 1946)
2 czerwca – Piotr Seip, polski przedsiębiorca, złotnik, brązownik (zm. 1941)
13 czerwca – Konstanty Gorski, polski kompozytor i skrzypek-wirtuoz (zm. 1924)
27 czerwca – Leon Inchausti, hiszpański augustianin rekolekta, męczennik, błogosławiony katolicki (zm. 1936)
6 lipca – Verner von Heidenstam, szwedzki prozaik i poeta (zm. 1940)
7 lipca – Józefina Vannini, włoska zakonnica, założycielka kamilianek, błogosławiona katolicka (zm. 1910)
8 lipca
- Jan Duklan Słonecki, polski ziemianin, polityk (zm. 1896)
- Ottilie von Bistram, niemiecka działaczka społeczna, podróżniczka (zm. 1931)
4 sierpnia – Knut Hamsun, pisarz norweski (zm. 1952)
18 sierpnia – Anna Ancher, duńska malarka (zm. 1935)
21 sierpnia – prof. Ludwik Krzywicki, socjolog działacz, społeczno-polityczny i ekonomista (zm. 1941)
23 sierpnia – Wacław Szymanowski, rzeźbiarz (zm. 1930)
6 września – Felicja Łączkowska, polska nauczycielka, działaczka społeczna i oświatowa, inicjatorka i współzałożycielka Muzeum Ziemi Kaliskiej (zm. 1932)
14 września – Tadeusz Zieliński, polski filolog klasyczny, historyk kultury (zm. 1944)
18 września
- Franciszek Niżałowski, polski generał dywizji, prawnik (zm. 1937)
- Józef Szamota, polski generał dywizji (zm. 1942)
24 września – Julius Klengel, niemiecki wiolonczelista, kompozytor i pedago (zm. 1933)
30 września – Wincenty Sicluna Hernández, hiszpański duchowny katolicki, męczennik, błogosławiony (zm. 1936)
2 października – Paul Matting, niemiecki polityk, nadburmistrz Wrocławia (zm. 1935)
9 października – Alfred Dreyfus, francuski oficer pochodzenia żydowskiego (zm. 1935)
16 października – Henryk Pachulski, polski kompozytor i pianista (zm. 1921)
18 października – Henri Bergson, francuski pisarz i filozof, laureat Nagrody Nobla (zm. 1941)
20 października – John Dewey, amerykański filozof i pedagog (zm. 1952)
18 listopada – Kost Łewycki (uk. Кость Левицький), premier Zachodnioukraińskiej Republiki Ludowej (zm. 1941)
28 listopada – Wiktor Grzesicki, polski generał major w służbie austro-węgierskiej (zm. 1917)
15 grudnia – Ludwik Zamenhof, twórca sztucznego języka esperanto (zm. 1917)
22 grudnia – Otto Ludwig Hölder, niemiecki matematyk (zm. 1937)

Zmarli[edytuj | edytuj kod]

Osobny artykuł: Zmarli w roku 1859.

Święta ruchome[edytuj | edytuj kod]

Tłusty czwartek: 3 marca
Ostatki: 8 marca
Popielec: 9 marca
Niedziela Palmowa: 17 kwietnia
Wielki Czwartek: 21 kwietnia
Wielki Piątek: 22 kwietnia
Wielka Sobota: 23 kwietnia
Wielkanoc: 24 kwietnia
Poniedziałek Wielkanocny: 25 kwietnia
Wniebowstąpienie Pańskie: 2 czerwca
Zesłanie Ducha Świętego: 12 czerwca
Boże Ciało: 23 czerwca