Cerkiew Narodzenia św. Jana Chrzciciela w Moskwie (Priesnienskij)

Cerkiew Narodzenia św. Jana Chrzciciela

Храм Рождества Иоанна Предтечи

7710635000
cerkiew parafialna
Widok od zachodu
Państwo	Rosja
Miasto wydzielone	Moskwa
Miejscowość	Moskwa
Wyznanie	prawosławne
Kościół	Rosyjski Kościół Prawosławny
Eparchia	moskiewska miejska
Wezwanie	Narodzenia św. Jana Chrzciciela
Wspomnienie liturgiczne	24 czerwca/7 lipca
Historia Data rozpoczęcia budowy 1734 Data zakończenia budowy 1734 Aktualne przeznaczenie czynna świątynia prawosławna
Dane świątyni Styl klasycystyczny, empire Świątynia • materiał bud. • cegła Wieża kościelna • liczba wież 1 Kopuła • liczba kopuł 1 Liczba ikonostasów 3 Ołtarz • liczba ołtarzy 3 Dzwonnica • typ dzwonnicy wbudowana
Położenie na mapie Moskwy Cerkiew Narodzenia św. Jana Chrzciciela
Położenie na mapie Rosji Cerkiew Narodzenia św. Jana Chrzciciela
55°45′31,8″N 37°34′19,3″E
Strona internetowa

Cerkiew Narodzenia św. Jana Chrzciciela – prawosławna cerkiew w Moskwie, w dekanacie centralnym eparchii moskiewskiej Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego.

Historia

Pierwsza cerkiew Narodzenia św. Jana Chrzciciela w dzielnicy Priesnia została wzniesiona w 1685 r. Była to budowla drewniana. Na jej miejscu w 1734 r. zbudowano nową świątynię murowaną pod tym samym wezwaniem. Była to świątynia z dwoma ołtarzami – głównym Narodzenia św. Jana Chrzciciela i bocznym św. Jana Rycerza. W latach 1806–1810 z fundacji cerkiewnego starosty Riezanowa dostawiono do niej dzwonnicę, zaś w 1830 r. – obszerny przedsionek, którego wzniesienie ufundował lekarz M. Mudrow. W przestrzeni przedsionka rozmieszczono jeszcze jeden ołtarz boczny Mądrości Bożej.

Cerkiew Narodzenia św. Jana Chrzciciela jako jedna z nielicznych prawosławnych świątyń w Moskwie przez cały okres radziecki nie była zamykana, a po II wojnie światowej stała się jedną z najczęściej odwiedzanych przez wiernych cerkwi parafialnych. W budynku sprawowali nabożeństwa między innymi patriarchowie moskiewscy i całej Rusi: Aleksy I, Pimen i Aleksy II, a także przybywający z oficjalnymi wizytami do Moskwy patriarchowie: aleksandryjski – Mikołaj VI – i jerozolimski – Diodor.

We wnętrzu cerkwi, według opisu z 1861 r., znajdowały się ikonostasy w stylu empire. W 1892 r. zastąpiono je konstrukcjami naśladującymi ikonostasy z moskiewskiego soboru Chrystusa Zbawiciela. W latach 90. XIX wieku przy cerkwi znajdowała się pracownia Wiktora Wasniecowa i ten właśnie artysta wykonał w niej freski, w tym kompozycje „Bóg Słowo”, „Ojcostwo” i „Złożenie do grobu”, analogiczne do tych, które namalował w soborze św. Włodzimierza w Kijowie. Wasniecow ukończył prace nad freskami w 1898 r., cztery lata po tym, gdy zakończył prace w Kijowie. Malarz nie tylko sam tworzył dekorację wnętrza cerkwi, ale i kierował pracami przy wykonaniu mozaik w świątyni. Umieszczony za ołtarzem obraz „Pokłon wojowników” jest natomiast kopią obrazu Wasilija Wierieszczagina z soboru Chrystusa Zbawiciela.

Z uwagi na fakt, że cerkiew nigdy nie była zamykana, zachowały się w niej liczne ikony z XVII i XVIII w. Trafiło do niej również wiele wizerunków z likwidowanych parafii prawosławnych w Moskwie. Ikona patronalna świątyni została napisana przez Jefima Iwanowa w 1686 r. Jeszcze starsza jest ikona Jana Chrzciciela Anioła Pustyni, datowana na przełom XVI i XVII w., wystawiona w kiocie przed lewym klirosem. Szczególną czcią otaczana jest również przez wiernych Akatystowa Ikona Matki Bożej wykonana na przełomie XIX i XX w. w monasterze św. Pantelejmona na Athosie. Po 1989 r. na wyposażeniu obiektu znalazły się także wizerunki nowych świętych kanonizowanych przez Cerkiew począwszy od tego roku.