Chaber miękkowłosy

Chaber miękkowłosy
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	astrowce
Rodzina	astrowate
Podrodzina	Carduoideae
Rodzaj	chaber
Gatunek	chaber miękkowłosy
	Nazwa systematyczna
	Centaurea mollis Waldst. & Kit.;
Synonimy
	Centaurea mollis subsp. mollis;
	Centaurea mollis subsp. mollis;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Chaber miękkowłosy (Centaurea mollis Waldst. & Kit.) – gatunek rośliny z rodziny astrowatych (Asteraceae).

Morfologia

Łodyga: Wzniesiona, nierozgałęziona o wysokości do 1 m, cała cienko białawo pajęczynowato-wełnista, pod koszyczkiem nigdy nie haczykowata. Pod ziemią występuje kłącze z bardzo długimi rozłogami. Łodygi wyrastają z niego pojedynczo, daleko od siebie^[4].
Liście: Pojedyncze, dość duże, o kształcie od podłużnie eliptycznego do szerokopodługowatego, przeważnie całobrzegie, bezogonkowe, po łodydze krótko, lub wcale nie zbiegające. Na górnej stronie zielone, na dolnej tak jak łodyga krótko, białawo pajęczynowato-wełniste^[4].
Kwiaty: Na łodydze występuje zazwyczaj jeden tylko koszyczek. Zewnętrzne kwiaty w koszyczku to kwiaty języczkowe, nijakie, o równowąskolancetowatych łatkach i ciemnoniebieskiej barwie. W środku koszyczka kwiaty rurkowate, niebieskofioletowe. Podłużnie jajowata okrywa koszyczka ma długość 18–25 mm. Listki okrywy mają szeroki, czarniawy brzeg z ząbkami^[4]. Brzeg ten ma szerokość 0,4 1 mm i postać frędzli w postaci dwukrotnie węższych ząbków^[5].
Owoc: Niełupki o długości 5–6 mm z puchem kielichowym o długości 1,5–2,5 mm^[4].

Biologia i ekologia

Bylina, hemikryptofit. Rośnie w zaroślach, na brzegach potoków, łąkach, od regla dolnego po piętro halne. Kwitnie od czerwca do sierpnia^[4]. Kwiaty przedprątne, zapylane przez muchówki i błonkówki^[6]. Liczba chromosomów 2n = 42^[7].

Zasięg występowania

Endemit karpacki^[7]. W Polsce opisano jego występowanie głównie w Karpatach (Beskid Śląski, Tatry, Pieniny, Bieszczady Wschodnie). Na niżu spotykany jest bardzo rzadko, notowany był np. koło Ojcowa^[4]. W Zakopanem często rośnie na cmentarzach^[8].

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-15] (ang.).
↑ The Plant List. [dostęp 2016-06-17].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
↑ Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
↑ Olga Seidl, Józef Rostafiński: Przewodnik do oznaczania roślin. Warszawa: PWRiL, 1973.
↑ ^a ^b Atlas of Seeds and Fruits of Central and East-European Flora. [dostęp 2016-06-16].
↑ Aneta Czarna, Renata Piskorz. Vascular flora of cemeteries in the town of Zakopane in the Tatra Mountains. [dostęp 2016-06-16].

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-15] (ang.).

[TPL-3] The Plant List. [dostęp 2016-06-17].

[Szafer-4] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.

[rutkowski-5] Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.

[6] Olga Seidl, Józef Rostafiński: Przewodnik do oznaczania roślin. Warszawa: PWRiL, 1973.

[books-7] Atlas of Seeds and Fruits of Central and East-European Flora. [dostęp 2016-06-16].

[8] Aneta Czarna, Renata Piskorz. Vascular flora of cemeteries in the town of Zakopane in the Tatra Mountains. [dostęp 2016-06-16].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]